Құжатқа сәйкес жобада банктер мен микроқаржы ұйымдарының кредиттік бюроға кредит беру шарттарын жасасуға клиенттер берген өтініштер туралы нақты уақыт режимінде ақпарат беру, сондай-ақ жеке тұлғаның банктік қарыздар мен микрокредиттерді алудан ерікті түрде бас тартуды белгілеуі не алып тастауы туралы осы мәліметтер мен ақпаратты көрсету міндетін бекіту көзделеді.
Мәселен, жеткізушілердің кредиттік бюроларға ақпарат беру тәртібіне қойылатын шарттар мен ең төменгі талаптарға мынадай мазмұндағы жаңа шарт қосылады:
"Өнім берушінің (кредиттік серіктестіктер мен ломбардтарды қоспағанда) кредиттік бюроға нақты уақыт режимінде кредиттік тарих субъектісі – жеке тұлғаға жеке тұлғаның жеке сәйкестендіру нөмірін, банктік қарыздың, микрокредиттің сомасы мен мақсатын көрсете отырып, оларға банктік қарыз шартын, микрокредит беру туралы шарт жасасуға өтініш бергені туралы ақпарат беруі".
Естеріңізге сала кетейік, бұл жағдайда жеткізушілер банктерге, банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдарға, микроқаржы қызметін жүзеге асыратын ұйымдарға, коллекторлық агенттіктерге, банктік қарыз шарттары және (немесе) құқықтарды (талаптарды) сенімгерлік басқару шарты шеңберінде микрокредит беру туралы шарттар бойынша құқықтарды (талаптарды)сенімгерлік басқаруды жүзеге асыратын сервистік компанияларға сілтеме жасайды.
Сондай-ақ, несиелік есепті ұсыну ережелері мен шарттарына толықтырулар енгізіледі.
Мәселен, жобада нақты уақыт режимінде кредиттік есепте ақпарат көрсетілетіні айтылады:
- кредиттік тарих субъектісі – жеке тұлғаның банктік қарыздарды, микрокредиттерді алудан ерікті түрде бас тартуын не оны алып тастауды белгілеу туралы;
- кредит тарихы субъектісінің – жеке тұлғаның ЖСН, банктік қарыздың, микрокредиттің сомасы мен мақсатын көрсете отырып, банктік қарыз шартын және (немесе) микрокредит беру туралы шарт жасасуға өтініш беруі туралы.
Осылайша, Ұлттық Банк қаулы нормаларын "кейбір заңнамалық актілерге кредит беру кезінде тәуекелдерді азайту, қарыз алушылардың құқықтарын қорғау, Қаржы нарығын және Атқарушылық іс жүргізуді реттеуді жетілдіру мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" заң жобасында көзделген түзетулерге сәйкес келтіргісі келеді.
Мәселен, Заңның 22-бабының 8-тармақшасына сәйкес кредит тарихы субъектісі банктік қарыздар, микрокредиттер алудан ерікті түрде бас тартуды белгілеуге не оны электрондық үкіметтің веб-порталы арқылы алуға құқылы.
Осыған байланысты банктік қарыздарды, микрокредиттерді алудан ерікті түрде бас тартуды белгілеу не оны алу құқығы кредиттік тарих субъектілері – азаматтарға қатысты қолданылады.
Жоба 2024 жылғы 1 шілдеге дейін қоғамдық талқылау үшін "Ашық НҚА" порталында орналастырылған.
