Халықаралық еңбек ұйымының (International Labour Organization) "Жаһандық жұмыспен қамту және әлеуметтік перспективалар: 2023 жылғы үрдістер" есебінің мәліметтеріне сай, 2022 жылдың аяғында дүниежүзінде жұмыссыздар саны 205,2 млн адам болды — 2021 жылмен салыстырғанда 11,2 млн-ға, 2020 жылғы "коронадағдарыс" кезіндегіден бірден 30 млн адамға аз. Алайда "коронадағдарыс" алдындағы 2019 жылмен салыстырғанда 13,3 млн адамға көп. Бұл туралы ranking.kz хабарлады.
ХЕҰ болжамынша, 2023 жылы жұмыссыздар саны 3 млн-ға артып, 208,2 млн-ға жетеді. Ал 2024 жылы жұмыссыздар саны 210,9 млн адам болмақ.
2022 жылы жаһандық жұмыссыздық деңгейі 5,8% болды, бұл 2021 жылмен салыстырғанда (6,2%) және 2020 жылғы "коронадағдарыс" кезінегіден (6,9%) төмен, бірақ 2019 жылғы көрсеткіштен (5,5%) жоғары. Сонымен қатар ХЕҰ болжамынша, 2023-2024 жылдары жұмыссыздық деңгейі қазіргіден өзгеріссіз қалады (5,8%).
Жұмыссыздық деңгейі гендерлік ерекшеліктерге қарай айтарлықтай өзгермейді. Мысалы, 2022 жылы әйелдерде жұмыссыздық деңгейі 5,8% болса, ерлерде арасында 5,7% болды. Ал 2023-2024 жылдары ерлер арасындағы жұмыссыздық деңгейі өзгеріссіз қалып, әйелдер арасындағы жұмыссыздық көбейіп, 5,9% болмақ.
Cурет: ranking.kz
Табыс деңгейі бойынша мемлекеттер тобына бөлгенде 2022 жылы жұмыссыздықтың ең төменгі деңгейі табысы жоғары елдерде байқалды: 4,5%. Бұл ретте ХЕҰ аталған көрсеткіш 2023 жылы 4,9%-ға, 2024 жылы 5%-ға жетеді деп болжайды.
Ал табысы төмен елдердегі жұмыссыздық деңгейі қазір 5,8% болса, 2023-2024 жылдары болжам бойынша 5,7%-ға төмендемек.
Табысы ортадан жоғары елдерде (Қазақстаннан басқа, мысалы, Ресей, Түркия және Қытай сияқты елдер) 2022 жылы жұмыссыздық деңгейі 6% болды, ал 2023-2024 жылдары, ХЕҰ болжамынша, 5,8 % болмақ.
Жұмыссыздық деңгейі ең жоғары елдер табысы ортадан төмен елдер: 6,2%, Болжам бойынша 2023-2024 жылдары көрсеткіш айтарлықтай өзгермей, тиісінше 6,1% және 6,2% деңгейінде болады.
Сурет: ranking.kz
2022 жылы макроаймақтар бойынша жұмыссыздық ең төмен аймақ Азия-Тынық мұхиты аймағындағы елдерде байқалады: 5,2%. ХЕҰ болжамы бойынша, 2023-2024 жылдары жағдай осылай қалады, тіпті 5,1%-ға дейін төмендейді. Айта кетейік, Оңтүстік-Шығыс Азия елдерінде жұмыссыздық деңгейі 2022 жылы небары 2,6%, Тынық мұхиты аралдарында — 3,6%, Шығыс Азияда — 4,6%, Оңтүстік Азияда — 7,2% болды.
Батыс жартышарда жұмыссыздық деңгейі орташа әлемдік деңгейге тең: 5,8%. Болжам бойынша, көрсеткіш 2023 жылы 6,1%-ға, 2024 жылы 6,2%-ға дейін өседі. Бұл ретте Латын Америкасы мен Кариб бассейні елдерінде бұл көрсеткіш 7% болса, 2024 жылы ол 6,9%-ға дейін төмендейді, ал Солтүстік Америка елдерінде (АҚШ және Канада) бар болғаны 3,8%, бірақ 2023 жылы 4,7%-ға дейін, ал 2024 жылы 5,1%-ға дейін өседі.
Еуропа мен Орталық Азияда жұмыссыздық деңгейі 2022 жылы 6,1% болса, 2023-2024 жылдары 6,3%-ға дейін көтерілуі мүмкін. Бұл ретте Солтүстік, Батыс және Оңтүстік Еуропа елдерінде бұл көрсеткіш 6,3% болса, Шығыс Еуропада 5%. Орталық және Батыс Азия елдерінде жұмыссыздық деңгейі 7,7% болды. 2023-2024 жылдары Солтүстік, Батыс және Оңтүстік Еуропа елдерінде көрсеткіш 6,6%-ға дейін, Шығыс Еуропада 5,1%-ға дейін, Орталық және Батыс Азияда 7,8%-ға дейін артуы мүмкін.
Африка елдеріндегі жұмыссыздық деңгейі 2022 жылы 7,1% болды, 2023 жылы ол өзгермейді, ал 2024 жылы 7%-ға дейін төмендеуі мүмкін. Сонымен қатар, жұмыссыздық деңгейі көрсеткішінде Солтүстік Африка мен Сахараның оңтүстігіндегі елдер арасында айырмашылық бар: тиісінше 6,4% және 11,3%.
Ең жоғары жұмыссыздық деңгейі араб мемлекеттерінде: 2022 жылы 9,3% болды. Сонымен қатар Парсы Шығанағы Араб Мемлекеттерінің Ынтымақтастық Кеңесіне (ПШАМЫК) мүше елдерде бұл көрсеткіш небары 4% болды, бұл таңқаларлық емес, өйткені бұлар негізінен мұнай мен газды экспорттаушы елдер (Бахрейн, Катар, Кувейт, БАӘ, Оман және Сауд Арабиясы). Сонымен қатар ПШАМЫК-қа кірмейтін араб мемлекеттерінде жұмыссыздық деңгейі әлемдегі ең жоғары көрсеткіштердің бірі —14,3%.
Сурет: ranking.kz
