ЕАЭО жұмыс істеген сәттен бастап Қазақстан үшінші елдердің нарықтарына өңдеу деңгейі жоғары және орташа тауарларды экспорттау үлесін ұлғайтты. Жалпы, соңғы жылдары біз дайын тауарлар пайдасына экспорттың тауарлық желісінің белсенді әртараптандырылуын атап өтудеміз, деп хабарлады Сауда және интеграция вице-министрі Жанель Кушукова ОКҚ брифингінде сөйлеген сөзінде.
Кушукованың айтуынша, ЕАЭО құру қарсаңында (2014 жыл) қайта өңдеу экспорты шетелге сатылған жалпы көлемнің 23,2%-ын иеленді. Өткен жылы тауар айналымының жалпы құлдырауының өзінде Қазақстанның шикізаттық емес экспорты 35%-дан асты.
Еуразиялық экономикалық одақтың мүмкіндіктері бұған көп жағынан ықпал етті. Бізге ЕАЭО бойынша әріптес елдердің инфрақұрылымына қолжетімділік және теміржол көлігімен тасымалдау кезінде ішкі тарифтер ұсыну көмектеседі. Бұл экспортталатын өнімнің түпкілікті құнын айтарлықтай төмендетеді. Қазақстанның теңіз порттары мен танымал сауда жолдарынан қашықтығы, өкінішке орай, логистика құнына теріс әсер етеді. Ал бұл біздің көптеген елдерге экспортымыз үшін маңызды кедергі болып табылады, - деп түсіндірді Вице-министр.
Ол сондай-ақ Еуразиялық экономикалық одақтың үшінші елдермен еркін сауда туралы келісімдерге қол қоюы қазақстандық кәсіпкерлерге көптеген преференциялар беретінін, бұл экспортты ұлғайтуға ықпал ететінін атап өтті.
Атап айтқанда, Вьетнаммен, Сербиямен, Иранмен және Сингапурмен ЕСА қазақстандық тауарлардың экспорты 1 млрд доллар. Тек Қазақстанның Вьетнаммен тауар айналымы 54%-ға өсті. Сонымен қатар, біз өңделген тауарлар туралы айтып отырмыз: металлургия, химия, мұнай өңдеу және тамақ өнеркәсібі өнімдері, деп түсіндірді ол.
Қазіргі уақытта Еуразиялық экономикалық одақ Израильмен, Египетпен және Үндістанмен келісімдер жасасу бойынша келіссөздер жүргізуде. ИСМ деректері бойынша ЕСА шеңберінде қазақстандық экспортты ұлғайту әлеуеті шамамен 800 млн АҚШ долл.
Өкінішке қарай, 18 миллион халқы бар біздің ел ынтымақтастық үшін әлеуетті тартымды нарық ретінде бағаланбайды және сәйкесінше мүмкін преференциялар үшін. Бірақ үлкен - 180 миллионынды нарықтың бір бөлігі ретінде біз сауда серіктестерінің де, инвесторлардың да қызығушылығын тудырамыз.
2020 жылы ЕАЭО-ға үшінші елдерден Инвестициялар 25,3 млрд АҚШ долл. Олардың басым бөлігі Қазақстанға тиесілі - 17 млрд АҚШ долл.
