Қазақстанда кейінгі жылдары ақбөкен саны көбейген
2016 жылдан бастап геометриялық орташа мән ретінде бағаланатын барлық үш популяциядағы санның орташа жылдық өсімі 2016 жылғы табынның бастапқы санының шамамен 2,5-2,7 есесін құрады. Әсіресе кейінгі екі жылдағы өсім таң қалдырады: Жайық пен Бетпақдала популяциясында киіктердің саны 2,5 есеге, ал трансшекаралық көші-қоны бар Үстіртте 2 есеге өсті, – делінген Energyprom.kz зерттеуінде.
Осындай динамикаға қарамастан елде киіктерге қатысты көптеген проблемалар мен қауіп әлі де бар. Бірінші мәселе – браконьерлік. Оны екі түрге бөлуге болады: қара базарда сату үшін ақбөкен мүйізін алу және жеке қажеттіліктер үшін етін алу.
Сурет: energyprom.kz
Кейінгі үш жылда (2019-2021 ж.ж.) елімізде браконьерлерді ұстау саны алдыңғы үш жылмен салыстырғанда 22,2%-ға азайды. Сонымен қатар браконьерлік фактілердің жалпы санының азаюымен тәркіленген өлекселер мен мүйіздердің саны артып келеді. Бұл табиғатты қорғау шараларының күшеюі аясында браконьерлікке неғұрлым мұқият дайындықты көрсетеді. Мысалы, 2019-2021 жылдары тәркіленген мүйіздердің саны 12,5 мың дана болса, 2016-2018 жылдары 3,7 мың дана болса, тәркіленген мүйіздердің саны 945-тен 1498-ге өсті.
Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігі жариялаған халық санының өсу тенденциясына сүйенсек, 2022 жылы бұл көрсеткіш 1 миллион бас асып кетуі мүмкін. Ал бұл, өз кезегінде, ауыл шаруашылығына қауіп төндіреді және жоғарыда айтылған себептерге байланысты киіктердің бірнеше рет жаппай қырылу қаупін тудырады. Бұл Қазақстан үшін тағы да экономикалық және беделді тәуекелдерге әкеледі.