Қазақстандықтардың көбісі бөлшек сауда саласына шағымданған
Бұл туралы ҚР Президенті жанындағы Орталық коммуникациялар қызметінде ҚР Сауда және интеграция министрлігі Тұтынушылардың құқықтарын қорғау комитеті төрағасының міндетін атқарушы Болат Танабергенов айтты. Оның айтуынша, шағымның ең көп бөлігі бөлшек сауда саласына тиесілі.
Шағымдардың ең көп саны мына бағыттарға тиесілі:
- бөлшек сауда - 21 725 өтініш немесе жалпы санының 38,6%,
- электрондық коммерция - 12 943 өтініш немесе 23%
- тұрмыстық қызметтер - 5 063 өтініш немесе 9%.
Әсіресе шағымдардың айтарлықтай өсуі мына салаларда байқалады:
- қаржы қызметтері - 182,1%-ға ұлғаю,
- білім беру және ұялы байланыс - 121,1%-ға өсу,
- туристік қызметтер - 16,8%-ға ұлғаю.
Болат Танабергенов өтініштер санының өсуі азаматтардың өз құқықтары туралы хабардарлығының артқанын айғақтайтынын атап өтті. Бұл мемлекеттен тұтынушылық мүдделерді реттеу мен қорғауға жүйелі көзқарасты талап етеді. Өтініштердің жалпы санының 45% - ы (25 192 өтініш) толық көлемде қанағаттандырылды, 35%-ы (19 717 өтініш) түсініктемелер мен консультациялар алды, ал 15,7% - ы (8 867 өтініш) басқа мемлекеттік органдарға жіберілді. Бір жыл ішінде тұтынушылардың қалпына келтірілген құқықтарының жалпы сомасы 1,7 млрд теңгені құрады, бұл 2023 жылғы көрсеткіштерден 163% - ға артық. Бұл нәтижелерге қолма-қол ақшаны қайтару, тауарларды айырбастау немесе ауыстыру және көрсетілген қызметтердің кемшіліктерін жою кіреді. Спикер әрбір екінші тұтынушы өз мәселесін әділ шешкенін атап өтті.
Тұтынушылардың құқықтарын қорғау жөніндегі жұмыс шеңберінде комитет 8,6 млн теңге сомасына айыппұл салып, 145 бизнес субъектісін әкімшілік жауапкершілікке тартты және 785 субъектіге ескерту берді. Бұдан басқа, 1 217 жоспардан тыс тексеру және тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы заңнама нормаларын сақтауға бағытталған 287 профилактикалық іс-шаралар жүргізілді.
Комитеттің тапсырысы бойынша жүргізілген тәуелсіз социологиялық зерттеу жүргізілген. Оған сәйкес, азаматтардың ең үлкен наразылығын көлік қызметтері (теміржол көлігіне 64% және автомобиль көлігіне 71% наразы), туристік сала (52,6%), медициналық қызметтер (41%), қаржылық қызметтер (36%) және электрондық сауда (23%) тудыратыны анықталды.