Мәжілісте жасанды интеллект туралы заң жобасы таныстырылды

Мәжіліс депутаты Екатерина Смышляева 2025 жылғы 3 наурызда "жасанды интеллект (ЖИ) туралы" заң жобасын таныстырды, деп хабарлайды Zakon.kz.

Спикер заң жобасының жалғыз мақсаты – технологияны Қазақстан экономикасына енгізу үшін ашық құқықтық база құру екенін атап өтті.

"Осыдан 2-3 жыл бұрын әлемнің бірде-бір юрисдикциясы осы технологияны заңнамалық деңгейде реттеу мәселелерін жоспарламаған. Алайда, бүгінде үлкен технологиялық жарыс жүріп жатыр және барлығы қандай да бір мәселелерде бірінші болу үшін технологияға барынша қолайлы жағдай жасағысы келетінін көріп отырмыз. Бұл ретте, технологияның қарқынды дамуының жанама әсерлері пайда болды – авторлық құқық, қауіпсіздік, салаға ұзақ мерзімді инвестициялау және т.б. мәселелер туындай бастады", – деді депутат.

Оның айтуынша, сондықтан әлемнің барлық елдері қандай да бір жолмен реттеуші модельдерге назар аудара бастады, ал қазіргі уақытта ЖИ-ді реттеудің ең үлкен және көлемді актісі – еуропалық акт.

"Егер біз өз заң жобамызды дұрыс пысықтайтын болсақ, онда бұл жасанды интеллектке арналған жеке заңы болатын әлемдегі екінші юрисдикция болады. Келесі сәт – әрине, бүгінде жасанды интеллект салаларға қатты әсер етеді, ол экономиканың барлық салаларына енгізілуде және бүгінде оның ауыртпалықсыз өтуі өте маңызды. Егер солай болса, онда инвестициялар, экономика салалары бағдарланады. Тағы бір сын-қатер – авторлық құқықтар мен деректерді қорғау, сондай-ақ жасанды интеллект шешімдері үшін жауапкершілік", – деді Смышляева.

Ол осы заң жобасында 7 тарау мен 27 бап бар екенін атап өтті.

"Бұл заң жобасы ЖИ саласындағы қоғамдық қатынастарды реттейді. Цифрлық заңнамада біз технологиялық бейтараптық принципін сақтауға тырысамыз, яғни жеке технологияларға заңдар мен нормаларды арнамаймыз. Ең маңызды және негізгі принциптер: біріншісі – ашықтық пен түсініктілік, ал екіншісі – технологиядан гөрі адамның әл-ауқатының басымдығы. Екінші мәселе ЖИ технологиясы қолданылмайтын барлық салаларға тән. Бұл дегеніміз, адамның қауіпсіздігі немесе пайдасы үшін технологияның қарқынды дамуын шектеу қажет болған жағдайда, бұл шектеулер пайда болады. Ал үшінші қағида – деректердің қауіпсіздігі мен қорғалуы", – деп атап өтті депутат.

Бұған дейін Қазақстанда жасанды интеллект негізінде қазақ тілінің ұлттық сөздік қоры құрылатындығы хабарланған болатын.