Қазақстанда зияткерлік меншік объектілеріне сот сараптамасы жүргізілетін болады
Фото: unsplash
Түзетулермен сот сараптамалары мен сот сараптамасы органдарында зерттеулерді ұйымдастыру және жүргізу қағидаларын "зияткерлік меншік объектілерінің Сот сараптамасы" деп аталатын сараптаманың жаңа түрімен тиісті сараптамалық мамандықпен толықтыру ұсынылады: "Даралау құралдарының белгіленуін сот-сараптамалық зерттеу".
Сараптаманың бұл түрі Қазақстанда зияткерлік меншік объектілері бойынша сот сараптамаларын тағайындаудың өсуіне байланысты енгізілуде.
Түсіндірме жазбада мұндай сараптамалық зерттеу бұрын азық-түлік емес тауарларға тауарлық сараптама шеңберінде жүргізілгені айтылған, дегенмен зерттеу тақырыбы тауарларға емес, оларды сәйкестендіру құралдарының белгілерін адамның қабылдауына қатысты және тауартану саласындағы арнайы ғылыми білімге жатпайтын жағдайлар болып табылады. Осыған байланысты сот сараптамасының жоғарыда аталған түрін дербес түрге бөлу қажеттілігі туындады.
Дараландыру құралдары болып табылатын, сондай-ақ тіркеуге мәлімделген не тіркеусіз пайдаланылатын визуалды белгілердің араласу дәрежесіне дейін сәйкестіктің және/немесе ұқсастықтың болуын (болмауын) айқындауға байланысты міндеттерді шешу кезінде арнайы ғылыми білімдер негізінде белгіленетін нақты деректер сот-сараптамалық зерттеудің нысанасы болып табылады.
Сот-сараптамалық зерттеу объектілері:
- тауар белгілері, географиялық көрсеткіштер, тауарлар шығарылған жерлердің атаулары болып табылатын, сондай-ақ тауар белгілері ретінде тіркеуге мәлімделген не тіркеусіз пайдаланылатын, материалдық жеткізгіштерде ұсынылған көрнекі белгілеулер (көрнекі белгілеулер деп бұл жағдайда көрнекі нысанда біржақты ұсынылуы мүмкін белгі көзделеді);
- тіркелген тауар белгілері үшін – Қазақстан Республикасының тауар белгілерін қорғау құжаттары (Қазақстан Республикасының Тауар белгілеріне арналған куәліктері); Халықаралық тіркеу рәсімі бойынша тауар таңбасы қорғалған жағдайда, Таңбаларды халықаралық тіркеу туралы Мадрид келісіміне хаттамаға сәйкес тауар таңбасын тіркеу туралы ДЗМҰ сертификатының көшірмелері және қазақ/орыс тіліне аударылған Қазақстан Республикасының аумағында қорғау ұсынылғанын растайтын MadridMonitor-дан үзінді көшірмелер қажет;
- жоғарыда көрсетілген белгілердің сипаттамаларын қалыптастыратын факторлар туралы ақпаратты қамтитын іс материалдары;
- сот сараптамасының нысанасына жататын істің өзге де материалдары бола алады.
Сот-сараптамалық зерттеудің міндеті дараландыру құралдары болып табылатын, сондай-ақ тіркеуге мәлімделген не тіркеусіз пайдаланылатын көрнекі белгілеулердің бірдейліктің және/немесе айырғысыз дәрежеге дейін ұқсастықтың болуын (болмауын) анықтау жөніндегі сәйкестендіру болып табылады.
Сот-сараптамалық зерттеу шеңберінде шешілетін үлгілік мәселелер:
- Белгінің (нақтылау) Қазақстан Республикасында тіркелген және халықаралық шарттардың күшімен қорғалатын тауар белгісімен (нақтылау) бірдейлігі (айырғысыз дәрежеге дейін ұқсастығы) бар ма;
- Белгінің (нақтылау) Қазақстан Республикасында белгіленген тәртіппен жалпыға белгілі деп танылған тауарды, көрсетілетін қызметті белгісімен (нақтылау) бірдейлігі (айырғысыз дәрежеге дейін ұқсастығы) бар ма;
- Белгінің (нақтылау) тауар белгісі ретінде тіркеуге мәлімделген белгісімен (нақтылау) бірдейлігі (айырғысыз дәрежеге дейін ұқсастығы) бар ма;
- Белгінің (нақтылау) Қазақстан Республикасында қорғалатын тауарлар шығарылған жердің атауымен географиялық көрсеткішімен (нақтылау) бірдейлігі (айырғысыз дәрежеге дейін ұқсастығы) бар ма;
- Белгілеудің (нақтылау) тіркеусіз қолданылатын белгісімен (нақтылау) бірдейлігі (айырғысыз дәрежеге дейін ұқсастығы) бар ма;
- Белгінің (1-5-тармақтарда көрсетілгендердің ішінен нұсқаны атау және нақтылау) белгісімен семантикалық, графикалық немесе фонетикалық критерийі (нақтылау) бойынша айырғысыз дәрежеге дейін ұқсастығы бар ма;
- Белгінің құрамдас бөлігі (нақтылау) басым болып табыла ма.
Іс үшін маңызы бар және сарапшының құзыретіне жататын өзге де мәселелер.
Сот сараптамасының рұқсатына құқықтық немесе анықтамалық сипаттағы дараландыру құралдарын сақтау немесе қорғау саласына қатысты сұрақтар қойыла алмайды.
Зерттеу объектілері ретінде ұсынылатын белгілерге қойылатын негізгі талаптар төмендегілерге жинақталады:
- жалпы талаптар:
- зерттеуге жататын белгілер олар мәлімделген немесе қорғалатын түрде ғана ұсынылады;
- көшірме техникасының құралдарымен репродукциялау үшін белгілердің суреттері анық, қарама-қайшы, жарамды болуы тиіс;
- белгілердің материалдық тасымалдағыштары және белгілердің ерекше түрлері, егер олар 20х20 сантиметрден аспаса, толық көлемде ұсынылуы мүмкін. Көрсетілген мөлшерден асып кеткен жағдайда кескін кішірейтілген түрде ұсынылады.
- белгі түрлерімен айқындалатын арнайы талаптар:
- көлемдік белгілерді зерттеу үшін осы белгінің жалпы түрінің бейнесінен басқа (схемалық, фотографиялық немесе компьютерлік техника құралдарын пайдалана отырып графикалық редакторда орындалған), мәлімделген белгі туралы түсініктің толықтығын және (немесе) оның ауызша сипаттамасын қамтамасыз ететін бұрыштарда көлемдік белгінің әртүрлі түрлерінің бейнелері ұсынылады. Сонымен қатар, мәлімделген белгінің барлық қажетті проекцияларының бейнелері (осы белгінің жалпы көрінісімен бірдей) қосымша ұсынылады, олар белгіні көлемді деп сипаттайды және осы белгінің әртүрлі түрлері туралы толық түсінік береді;
- голографиялық белгілерді зерттеу үшін әртүрлі бағыттардан, атап айтқанда перпендикуляр және перпендикуляр бағыттан жоғары және төмен бұрышта белгінің (суреттердің байқалатын шағылыстары, жарықтылық пен контрасттың өзгеруі) жалпы голографиялық әсерін анық көрсететін бірнеше кескіндер қоса беріледі. Егер голографиялық белгіде объектілердің бейнесі өзгерсе, онда әр объектінің бейнесі ұсынылады;
- қозғалмалы белгілерді зерттеу үшін оларды ұсынудың негізгі шарты олардың элементтерінің қозғалыс кезеңдерін дәл көрсету болып табылады. Қозғалатын белгінің көрінісі қозғалыстың графикалық көрінісін қамтуы керек. Мұндай белгілер цифрлық ақпарат тасығышта бейнежазба форматында және (немесе) осы белгінің басып шығарылған кадр бойынша ойнатылуы түрінде ұсынылады. Бұл жағдайда бейнежазба кескін өзгерістерінің саны, сипаты, қарқындылығы мен реттілігі туралы толық және нақты түсінік беруі керек. Уақытша кескіндер өзгеретін кескіндердің нақты санын және оларды ойнату ретін көрсетуі керек. Сонымен қатар, белгінің мәтіндік сипаттамасы қоса беріледі. Бұл белгіні көрсетудің жалғыз әдісі болмауы керек, тек суреттер сериясына немесе жазбаларға қосымша болуы мүмкін. Мәтіндік сүйемелдеу суреттердің хронологиялық тәртібінің сипаттамасын, қозғалыс ұзақтығын, бағыты мен жиілігін, сондай-ақ өтініш беруші көрсетуі қажет деп санайтын кез келген басқа деректерді қамтуы мүмкін;
- позициялық белгілерді зерттеу үшін оның тауардағы орнын көрсететін белгінің бір түрінен тұратын кескіндер ұсынылады. Бұл жағдайда өнімнің өзі нүктелі сызықтармен көрсетілген схемалық кескін түрінде ұсынылады;
- түс белгілерін зерттеу үшін нақты түс немесе контурсыз түстердің тіркесімі болып табылатын белгілер беріледі. Бұл ретте әрбір түстің сипаттамасы тиісті түс кодын көрсету арқылы түстерді жіктеудің халықаралық жүйесіне қатаң сәйкес келуі тиіс. 2020 жылғы 3 ақпандағы Еуразиялық экономикалық одақ тауарларының тауар белгілері, қызмет көрсету белгілері және шығарылған жерлерінің атаулары туралы шартқа нұсқаулыққа сәйкес белгінің түсі немесе түс комбинациялары көрсетілген кезде CMYK немесе RGB түс моделінде атауы немесе коды келтіріледі, белгінің түс немесе түс комбинацияларының атауы немесе коды белгіде пайдаланылатын түстерге сәйкес келуі тиіс;
- жарық белгілерін зерттеу үшін белгілердің жалпы түрі және олардың сипаттамаларын көрсете отырып, жарық әсерлерінің сипаттамасы беріледі.
Объектілерді зерделеу аяқталғаннан кейін сарапшы олардың әрі қарай зерттеуге жарамдылығы мен жеткіліктілігі туралы аралық қорытынды жасайды немесе қорытынды беру мүмкін еместігі туралы хабарлама қалыптастырады.
Әрі қарай сараптамалық гипотезаларды ұсыну және сараптамалық зерттеу алгоритмін қалыптастыру, сондай-ақ қажетті техникалық және ақпараттық базаны дайындау жүзеге асырылады.
Құжаттың толық нұсқасы қоғамдық талқылау үшін 2024 жылдың 26-ші тамызына дейін "Ашық НҚА" сайтына орналастырылған.
