1 қаңтардан бастап зейнетақы мен жәрдемақы қалай өседі
"2020-2022 жылдарға арналған республикалық бюджет туралы" заң зейнетақы мен жәрдемақыларды көтеруді көздейді, деп хабарлайды zakon.kz.
Құжатқа сәйкес, ең төменгі жалақы өзгеріссіз қалды – 42 500 теңге, ал ең төменгі базалық зейнетақы мөлшері 800 теңгеге көтеріліп, 16 839 теңгені құрайды. 2020 жылы ең төменгі зейнетақы мөлшері 38 636 теңгені құрайды, 2019 жылы ол 36 108 теңге болған.
Құжатта 2020 жылғы 1 қаңтардан бастап қазақстандықтардың зейнетақысын индекстеу қарастырылған. Осылайша, жасына байланысты зейнетақы төлемдері 7%-ға артады, адамның еңбек өтіліне байланысты сараланған базалық зейнетақы төлемі күнкөріс деңгейінің өсуімен сәйкес өседі. Жыл басынан бастап ол 5 пайызға өседі.
Сонымен қатар, ең төменгі күнкөріс деңгейі 31 183 теңгеге дейін (+1500 теңге) артады. Ай сайынғы есептік көрсеткіш (АЕК) 126 теңгеге артып, 2 651 теңгені құрайды, бұл өз кезегінде мүгедектік бойынша берілетін мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақылардың, асыраушысынан айрылған жағдайда, жасына байланысты, ерекше зиянды және қиын еңбек жағдайларында жұмыс істейтін адамдар үшін арнайы жәрдемақылар, балаға берілетін жәрдемақы (бір жолғы және бір жылға дейінгі бала күтімі), сондай-ақ көпбалалы отбасылар мен ата-аналарға берілетін жәрдемақылардың өсуіне әкеледі.
Сонымен қатар, жүкті әйелдерге, жұмыссыздарға және мүгедектерге берілетін жәрдемақы көбейеді.
Заң еңбек өтілі мен әлеуметтік төлемдердің мөлшері арасындағы байланысты нығайтуды қарастырады. Мысалы, қатысу кезеңін қоса алғанда 71 айға дейін – бес жыл және 11 ай – қатысудың қолданыстағы коэффициенттері сақталады, ал кейінгі келесі әрбір бес жыл ішінде коэффициент 2 пайызға артады.
Мәселен, орташа айлық кірісі 100 мың теңгені құрайтын, 7 жылдай мемлекеттік қорға жарна салған екінші топтағы мүгедек 31 080 теңге көлемінде төлем алады. Оған мүгедектік бойынша мемлекеттік жәрдемақы төленеді. Екінші топтағы мүгедек үшін ол 47 710 теңгені құрайды. Осылайша, төлемнің жалпы сомасы 78 790 теңгені құрайды.
Мүгедектік бойынша жәрдемақы былай өседі:
- І топтағы жалпы аурумен ауыратын мүгедектерге 59 872 теңге (күнкөріс деңгейінің 1,92) төленеді;
- II топтағы мүгедектер үшін - 47 710 теңге (1,53 КД);
- III топтағы мүгедектер үшін - 32 431 теңге (1,04 КД).
Сондай-ақ, бірінші топтағы 16 жас аралығындағы мүгедек балаларға берілетін жәрдемақы - 59 872 теңгеге дейін (1.92 КД), екінші топқа - 49 581 теңге (1,59 КД), үшінші топқа - 37 420 теңге (1.20 КД).
16 жасқа дейінгі мүгедек балаларға 43 657 теңге беріледі.
Бала тууына байланысты берілетін біржолғы жәрдемақы да өседі:
бірінші, екінші және үшінші бала үшін - 100 738 теңгеге дейін (38 АЕК), төртіншісі үшін - 167 013 теңгеге дейін (63 АЕК).
Жұмыс істемейтін әйелдер үшін бір жасқа дейінгі баланы күтуге ай сайынғы жәрдемақы: бірінші балаға - 15 270 теңге (5,76 АЕК), екіншісіне - 18 054 теңге (6,81 АЕК), үшіншісіне - 20 811 теңге (7,85 АЕК) ), төртінші және одан кейінгілерге - 23 594 теңге (8,9 АЕК).
Сонымен бірге, міндетті әлеуметтік сақтандыру, әлеуметтік қамсыздандыру және денсаулық сақтау саласындағы мемлекеттік-жеке меншік серіктестік туралы заңға сәйкес, төрт баласы бар отбасыларға айына 42,500 теңге төленеді, бес балаға - 53125 теңге, алты балаға - 63,750 теңге, жеті және одан да көп балаға - 73 375 теңге.
Бұл төлемдер отбасының кірісіне байланысты болмайды.
Әскери қызметкерлерге (мерзімді әскери қызметке шақырылғандардан басқалар) және арнаулы мемлекеттік және құқық қорғау органдарының қызметкерлеріне үйді күтіп ұстауға және коммуналдық төлемдерді төлеуге ай сайынғы ақшалай өтемақының мөлшері, мемлекеттік фельдъегерлік қызмет 3739 теңгені құрайды.