Діни төзімділік бейбітшілік кепілі
matritca.kz
Конфессияаралық және ұлтаралық түсіністікпен бір мемлекетте әр түрлі нанымдардың, мәдениеттердің қатар өмір сүруі бүгінгі жастар ұрпағының өмірлік ұстанымына айналуы керек. Конфессияаралық және ұлтаралық түсіністікке жетудің негізгі принципі жастар ортасында төзімділікке тәрбиеленуі тиіс.
Төзімсіздік - бұл көптеген қоғамдарға тән жалпы адамзаттық мәселе. Ең алдымен, төзбеушілік отбасында, мектепте көрінеді. Сондықтан төзбеушіліктің алауыз жанжалға айналуын болдырмау үшін кез-келген деңгейде төзбеушілік көріністерін анықтау қажет.
Толеранттылық ұғымы ғасырлар бойы дамыды және бұл процесс бүгінгі күнге дейін жалғасуда. Көп қырлы мағыналарды жинақтай отырып, "толеранттылық" термині төзбеушіліктің әр түрлі көріністері жеңудің жаңа құралдарын қажет ететін шындыққа сәйкес келуге ұмтылады.
Толеранттылық – бұл құрмет, әлем мәдениетінің алуан түрлілігін дұрыс түсіну. Толеранттылық – әр алуандылықтағы үйлесімділік. Бұл тек моральдық парыз ғана емес, саяси және құқықтық тілек. Толеранттылық –бұл, ең алдымен, адамның жалпыға ортақ құқықтары мен негізгі бостандықтарын мойындау, адам құқықтарын құрметтеу негізінде қалыптасатын белсенді қатынас, ол әлеуметтік әділетсіздікке төзімділікпен қарауды, өз құқығынан бас тартуды немесе келісімді білдіруді меңземейді, керісінше басқа адамдардың сенімдеріне құрметпен қарау дегенді білдіреді.
Діни толеранттылық – қоғамның ішкі тұрақтылығы мен интеграциясын қамтамасыз етудің негізі, бір діни-конфессиялық қауымдастықтың жақтаушыларының басқа діни-конфессиялық топтардың жақтаушыларына төзімді қарым-қатынасы. Әрбір діни-конфессиялық қауымдастық өзінің діни сенімін ұстанады және басқалардың құқықтарын мойындайды.
Дін ежелден қоғамдарды біріктіретін немесе бөлетін фактор болған және болып қала береді. Діни төзімсіздік, тіпті қазіргі қоғамда да, бауырластық соғыстар мен апаттардың себебі болды. Басқа ұлт өкілдерінің діни сезімдері мен құндылықтарына бас тарту мен төзбеушілік қанды соғыстарға, мемлекеттер мен ұлттардың бөлінуіне әкелді.
Діни толеранттылық қоғамның ішкі тұрақтылығы мен интеграциясын қамтамасыз ету, оларды күйзелістерден сақтау, ұлттар мен мемлекеттердің бөлінуін тоқтату және, ақырында, сыртқы діни ықпалдың саяси мақсатын бейтараптандыру (миссионерлік жұмыс, сектанттық ағымдардың енуі мен таралуы).
Толеранттылықты тәрбиелеу жастарды діни саладағы теріс көріністерден қорғау жөніндегі іс -шараларды жүзеге асыруда үлкен профилактикалық маңызға ие және төзбеушіліктің алдын алудың тиімді құралы болып табылады. Бұл мәселе адамдарға олардың жалпы құқықтары мен бостандықтарының не екенін үйретуден басталады, яғни осы құқықтардың жүзеге асырылуын қамтамасыз ету. Жастарға өз құқықтарын ғана емес, міндеттерін де есте ұстауға үйрету қажет.
Жанғали Ақерке, дінтанушы, Алматы қаласы Қоғамдық даму басқармасы Мониторинг және талдау Орталығының жетекші маманы
Тунгатова Улжан Аскарбаевна, дінтанушы ,Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ-ның аға оқытушысы
