Санитарлық-эпидемиологиялық қызмет неге "жойылып" барады
zakon.kz
ҚР Парламенті Мәжілісінің әлеуметтік-мәдени даму комитетінің төрайымы Жамиля Нұрманбетова Мәжілістегі отырыста елдің санитарлық-эпидемиологиялық қызметінің негізгі мәселелерді айтты, деп хабарлайды zakon.kz тілшісі.
Жамиля Нұрманбетова санитарлық-эпидемиологиялық қызметтің маңызды рөлі пандемия жағдайында анық көрінгенін атап өтті. Оның айтуынша, осы уақытта саланың жүйелік мәселелерінің кешені анықталды.
- Бүгінде СЭС профилактикалық қадағалауды қамтамасыз ету функцияларын жоғалтты, оның барлық қызметі тек ағымдағы қадағалауға бағытталған. Оның тиімсіздігі тартымдылығын да, дербестігін де жоғалтты. Оның үстіне, бұл саланы қалдық қаржыландыру мен қайта-қайта реформалау оның тыныш "жойылуына" әкелді, - деді депутат.
Сонымен қатар, оның айтуынша, эпидемиологиялық қадағалаудың бірыңғай электронды жүйесінің болмауы азаматтардың денсаулығының жай-күйі, инфекцияның берілуі және жұқпалы аурулардың ошақтарын анықтау туралы сенімді ақпаратқа тез ие болуға мүмкіндік бермейді. Бұл өз кезегінде эпидемиологиялық жағдайды болжауға және бағалауға әсер етеді.
Депутат сондай-ақ осы салада сыбайлас жемқорлық тәуекелдерінің болуын атап көрсетті. Мәселен, сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызметтің мәліметі бойынша, осы салада соңғы 3 жылда 59 сыбайлас жемқорлық қылмысы тіркелген.
- Біз тез арада "Санитарлық -эпидемиологиялық қадағалау" бірыңғай ақпараттық жүйесін енгізу қажет деп санаймыз. Соңғы 5-7 жыл ішінде жоғары білікті мамандардың қызметтен кетуіне жол беру мәселесі өзекті болып қала береді, бұл жалпы қызмет персоналының біліктілігіне әсер етті. СЭС қызметкерлерінің жоғары кәсіби біліктілігін қалыптастыру үшін менторлық тетіктерді әзірлеу, студенттерді оқытудың білім беру бағдарламаларын қайта қарау қажет деп санаймыз. Сонымен қатар гигиена, санитария, эпидемиология, вирусология, бактериология, паразитология, инфекциялық аурулар сияқты мамандандырылған пәндерді оқыту көлемін ұлғайту қажет, - деді Нұрманбетова.
Оның айтуынша, осы салада материалдық-техникалық базаның әлсіздігі, жоғары технологиялық және инновациялық зертханалық жабдықтың болмауы, жеке қорғаныс құралдарының жеткіліксіздігі де байқалды. Осылайша, депутаттың айтуынша, Ұлттық сараптама орталығының жабдықталуы небәрі 71,6%, ал зертханалық жабдықтардың тозуы 65%құрайды.
Оның үстіне СЭС ғимараттарының 80%-ы мен көліктердің 64%-ы тозған.
- Біз нормативтік -құқықтық актілерді жетілдіруге, зертханаларды ең жаңа құрал -жабдықтармен жабдықтауға, ғимараттар мен құрылыстарды қазіргі заман талабына сай жеткізуге, кадрлық потенциалды нығайтуға ерекше назар аудара отырып, санитарлық -эпидемиологиялық қызметті жаңғырту бойынша Жол картасын әзірлеу қажет деп санаймыз. Және ғылымды дамыту керек. Сонымен қатар білікті кадрлар үшін осы саланың тартымдылығын арттыру бойынша шаралар кешенін қабылдау қажет. Бұл жерде жалақыны, әлеуметтік пакетті, кадрларды даярлау мен қайта даярлауды, сондай -ақ сыбайлас жемқорлық деңгейін төмендету шараларын қоса алғанда, барлық мәселелерді жалпы қарастыру қажет, - деп қорытындылады депутат Жамиля Нұрманбетова.
Мадина Мамырханова, Нұр-Сұлтан
