– Марат Рақымұлы, Бас штаб бастығының лауазымын атқарып жүргеніңізге бірнеше ай болды. Бұған дейін ең ауқымды әскер түрін басқардыңыз. Бас штабтың назарындағы ел әскерінің бүгінгі жағдайы қандай?
Бас штабтың күнделікті қызметінің негізгі мақсаты – әскери бөлімдер мен бөлімшелерді тұрақты түрде жауынгерлік әзірлікте ұстау.
Батальон, рота, взвод және бөлімшелерде мамандық бойынша оқыту ұйымдастырылып, бөлімшелер құрамында үйлестіру жұмыстары жүргізіледі. Бұл мотоатқыштардың, танкистердің, десантшылардың, артиллеристердің, саперлердің және әуе шабуылына қарсы қорғаныс әскерлері есептоптарының жыл сайынғы дайындығы. Әскери доктринаға және қалыптасқан жағдайға сәйкес дәл осы бөлімшелер елдің егемендігі мен аумақтық тұтастығын қамтамасыз ету міндеттерін шешуі тиіс.
Соңғы жылдары Арнайы операциялар күштерін даярлау мақсатты түрде жүзеге асырылуда. 2019 жылы әскери басқарманың бейінді бөлімшесі, ал 2020 және 2021 жылдары тау және парашют даярлықтарының орталықтары құрылды.
2021 жылы қыста Арнайы операциялар күштерінің «Алтын жебе» кешенді тексеруі өтті. Еліміздің барлық өңірлерінде, атап айтқанда таулы аймақтардан бастап Каспий жағалауына дейін армияның арнайы мақсаттағы әскерлерін жібердік. Сонымен қатар, шетелдегі оқу-жаттығуларға арнайы жасақтар қатысты. Біздің әскери қызметшілеріміз кәсіби шеберлік тұрғысынан шетелдік әріптестерінен кем түспейді, ал жауынгерлік рухы мен жанкештілігі жағынан кейде басқа мемлекеттердің осындай бөлімшелерінен асып түсіп те жатады.
Сурет: ҚР Қорғаныс министрлігі
2020 жылы арнайы мақсаттағы бөлімшелердің әскери қызметшілерін даярлаудағы жаңалықтардың бірі армия тактикалық оқ ату жаттығулар кешенін енгізу болды. Бұл күш-жігер мен зейінділікті талап ететін, шынайы ұрыс жағдайына келтірілген нысандарды барынша жеңуді талап ететін атыс жаттығуларының бір түрі. 2021 жылы біз оны пысықтадық. Келесі жылы арнайы жасақтарды ғана емес, сондай-ақ жалпы әскери бөлімшелерді де оқытуды жоспарлап отырмыз.
Сонымен қатар, қазақстандық Арнайы операциялар күштері нағыз жауынгерлік тапсырмаларды да орындайды. 2021 жылы шілде-тамыз айларында өте күрделі жағдайда отандастарымызды Кабулдан көшіру операцияларын жүзеге асырды.
Сурет: ҚР Қорғаныс министрлігі
Тәуелсіз Қазақстан Қарулы Күштерінің құрылысы жүйелі сипатқа ие, сондай-ақ стратегиялық сабақтастықты да сақтаған. Нәтижесінде оларды бұдан әрі дамытудың негізін қалауға ықпал етті.
Бас штаб Қарулы Күштердің құрылысы мен даму жоспарларын әзірлеу мәселелерін үйлестіреді. Біз стратегиялық құжаттардың жұмысын аяқтадық. Осы құжаттардың негізінде Қазақстан әскері дамып келеді. Ел Президенті 2021-2025 жылдарға арналған Ұлттық қауіпсіздік стратегиясы мен Қарулы Күштерді дамыту тұжырымдамасын бекітті. Бұл аса маңызды құжаттарда әскери-саяси ахуалдың, «гибридке» қарсы күрестің қазіргі заманғы тұжырымдамалары мен қарулы күрестің перспективалары ескеріледі.
Президенттің Жарлықтарымен қорғанысты жоспарлау ережелері дайындалып, бекітілді. Елдің аумақтық қорғанысын ұйымдастыру және соңғы үш жыл ішінде әзірленген бірқатар басқа да стратегиялық және бағдарламалық құжаттар жүйеленді.
Мемлекеттің әскери қауіпсіздігін қамтамасыз етудің түпкілікті пайымы Қазақстан Республикасының Қорғаныс жоспарында көрініс тапты. Бас стратегиялық құжатты әзірлеу 2020 жылы генерал-лейтенант Нұрлан Ермекбаевтың басшылығымен басталды және Қорғаныс министрі генерал-лейтенант Мұрат Бектановтың тікелей қатысуымен жалғасты. 2021 жылғы қарашаның басында Жоспарды Мемлекет басшысы бекітті.
– Әлемдегі және Орталық Азия өңіріндегі әскери-саяси ахуалдың тұрақсыздығын ескере отырып, армияның жауынгерлік әзірлігі жөнінде айтсаңыз. Біз нағыз дұшпанға қарсы тұра аламыз ба?
Қазақстан әскерінің жауынгерлік әлеуетін жоспарлы түрде арттыру жалғасуда. Екі жыл бойы дайындықтың жаңа түрін – бірыңғай кешенді стратегиялық міндетті тәжірибеде қолданып келеді. Оның мәні әскерлерді «гибридті» сипаттағы түрлі қауіптер туындауы жағдайында оқыту болып табылады.
Осы жылы бөлімшелер «Қалқан» бірлескен жедел-тактикалық оқу-жаттығуына, «Бекет» жедел оқу-жаттығуына қатысты. Күштермен және жергілікті билік органдарымен бірлесіп Орталық Азия өңіріндегі ахуалдың шиеленісуіне байланысты, оның ішінде АҚШ-тың Ауғанстаннан кетуіне байланысты шаралар кешені пысықталды. Бұл шаралар тек мемлекеттік шекараны күшейтумен және босқындар дағдарысын оқшаулаумен шектелмейді. Ол шаралар жекелеген деструктивті бағыттағы содырлардың топтарын оқшаулауды және жоюды, аумақтық қорғаныс бригадаларын өрістетуді және соғыс режимін қамтамасыз етуді де қамтиды.
Сурет: ҚР Қорғаныс министрлігі
Еліміздің батысында 2021 жылдың қыркүйегінде «Отпантау» жедел-стратегиялық оқу-жаттығуы өтті. Оның дайындығы алты ай бойы жүргізілді. Оқу-жаттығу әскерлерді іс жүзіндегі дайындығының соңғы кезеңі болды. Маневрлер барысында шартты дағдарыс аудандарында қажетті күштер мен құралдарды құру үшін әскерлерді ауқымды қайта топтастыру жүргізілді. Жеке құрам мен техниканы ауыстыру өз күштерімен, теміржол және әуе көлігімен жүзеге асырылды. Бұл Қарулы Күштердің стратегиялық ұтқырлығын, аса қауіпті бағыттарда күштерді тез көбейту мүмкіндігін көрсетті.
Оқу-жаттығудың мақсаты қазіргі заманғы гибридтік қатерлерге қарсы іс-қимылды көздеді, сондықтан елдің әскери қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі міндеттерді шешуге арналған барлық мемлекеттік органдардың, сондай-ақ жеке әуе компаниялардың ресурстары іске қосылды. Айтпақшы, осы жылдың көктемінде біздің ұшқыштарымыз алғаш рет Маңғыстау облысындағы азаматтық мақсаттағы автожолдың әуеайлағынан ұшуды және қонуды пысықтады.
Сурет: ҚР Қорғаныс министрлігі
Әскери іс-қимылдарды жүргізудің жаңа тәсілдері мен тактикалық тәсілдері жауынгерлік даярлыққа енгізілуде. Ұшқышсыз ұшатын аппараттарға қарсы іс-әрекет ерекше назарда. Ұшқышсыз ұшатын аппараттарымен күресуді үйренуден бастап бүгінде біз радиоэлектрондық құралдармен арынын басу және атыспен жою, сондай-ақ маңызды объектілерді дрондардан бүркемелеу және қорғау арқылы радиолокациялық станцияларды қолданумен дрондардың тобын жоюға дейін көштік.
Соңғы жылдар ішінде барлау мен жоюдың техникалық құралдары негізінде барлау-соққы берудің нобайы енгізілуде. Олар онлайн режимінде үлкен қашықтықтағы нысандарды анықтауға және зымыран, артиллерия және авиациялық соққы жасауға мүмкіндік береді. Осы міндеттерді орындау кезінде соққы беруші дрондар өздерінің мықтылығын көрсетті. Қазір олардың тобын арттыру жоспары әзірленіп, іске асырылуда.
Сурет: ҚР Қорғаныс министрлігі
Оқу жылының соңында Қарулы Күштерде 2021 жылғы қарашада Қарулы Күштердің Жоғарғы Бас қолбасшысының басшылығымен стратегиялық командалық-штабтық әскери оқу-жаттығу өткізілді. Елдің жоғары саяси басшылығы, орталық мемлекеттік және жергілікті атқарушы органдардың басшылары дағдарыстық жағдайларды шешу жөніндегі іс-қимыл алгоритмдерін пысықтады.
Осылайша, соңғы жылдары дайындалған нормативтік база әскерлерді даярлау барысында сыналып, түзетулер енгізілді, жаттығулар мен әскери ойындарға бекітіліп берілді.
– Осыған орай, жаңа қару-жарақ пен әскери техниканы сатып алудағы Сіздің пікіріңізді естудің өзі қызық. Талқыланып бітпейтін әңгіме төркіні біздің әскеріміз үшін отандық өндірушінің техникасы жақсы ма, әлде шетелдік үлгілер дұрыс па деген төңіректе. Артықшылықтары неде, өлшемшарттары қандай?
Қарулы Күштерді жауынгерлік техникамен жабдықтау оңай мәселе емес және кешенді тәсілді талап етеді. Сіз техника мен қару-жарақ белгілі бір өлшемшарттарға сәйкес келуі керектігін дұрыс айттыңыз. Техника мен қару-жарақтың жауынгерлік мүмкіндіктерінің әскери көрсеткіштері ғана бар. Ұтқырлық, моторесурс, жөндеуге жарамдылық, климаттық, физикалық-географиялық жағдайларға бейімделу бойынша талаптар бар. Біз әрқашан қажет болған жағдайда күресуге тура келетін нәрсеге сүйенеміз.
Егер отандық техника мен қару-жарақ туралы айтатын болсақ, 2014 жылы әскерлер ескі кеңестік жүйелерге қарағанда бірнеше есе тиімді болатын отандық «Нұр» радиолокациялық станцияларын алды. Әскерлердің қару-жарақ құрамына оптикалық-электрондық жүйелердің, броньды танк және автомобиль техникасының, радиациялық, химиялық және биологиялық қорғау, байланыс техникасының, патрондардың отандық үлгілері түседі. Әскери-теңіз күштері үшін көпфункционалды кемені әзірлеу басталды. Танктерді, жаяу әскердің жауынгерлік машиналарын, артиллерияны, автотехниканы, ұшақтар мен тікұшақтарды, ӘШҚҚ-ның кейбір кешендерін қоса алғанда, қару-жарақты күрделі жөндеу елде жүргізіледі.
Объективті себептерге байланысты отандық өндірушілер қару-жарақ пен техниканың барлық түрін шығара алмайды. Сондықтан біз оларды импорттау арқылы сатып алуға тиіспіз. Мұны барлық мемлекеттер, тіпті дамыған қорғаныс-өнеркәсіптік кешені бар елдер де сатып алады.
Біздің аумағымыз бен географиялық орналасуымыз барлау және жеңіліс құралдарын біріктіруді талап етеді. Бұл қағидат 4++ буынды Су-30СМ көпфункционалды ұшақтарын сатып алу кезінде іске асырылады, олар бір мезгілде әуе объектілері мен жердегі объектілер бойынша жұмыс істеу тиімділігі жоғары. Біз оларды ТМД мемлекеттері арасында бірінші болып 2014 жылы сатып ала бастадық және келесі буындарын жаңа үлгілерін қызығушылық туындауына қарай алуды жалғастырамыз.
Әскерге С-295 орта магистралды көлігін тек ТМД-да ғана емес, жалпы алғанда Оралдың шығысындағы басқа мемлекеттер арасында 2012 жылы алды. Бір таңқаларлығы, жоғары ұтқырлықты қажет ететін ел аумағына қарамастан көптеген жылдар бойы Қазақстан армиясында бірде-бір «ауыр» әскери-көлік ұшағы болған жоқ.
Бүгінде Қазақстанның әскери-техникалық ынтымақтастығы айтарлықтай дәрежеде әртараптандырылған. Ресейден басқа, жетекші серіктестер Испания, АҚШ, Түркия, Франция болып табылады. Польша және Италиямен ынтымағымыз реттелді. Бізде, мысалы, тактикалық-техникалық сипаттамалары бойынша басқа елдердікінен әлдеқайда жоғары испан, неміс елдерінен шыққан радиоэлектрондық күрес кешендері де бар.
Сурет: ҚР Қорғаныс министрлігі
Дәстүрлі түрде Ресейдің қорғаныс және өнеркәсіптік кешен кәсіпорындарымен ынтымақтастық жалғасуда. Бірқатар ресейлік қару-жарақ пен техника шетелдің сондай қаруларынан асып түседі. Көп жағдайларда ресейлік қару-жарақ біз үшін батыстық әріптестерге қарағанда бірнеше есе арзан. Мысал ретінде қазіргі заманғы зениттік зымыран жүйелері мен әуе шабуылына қарсы қорғаныс жүйелерін келтірсем болады. Әуеде сенімді қалқаныңның болуының маңыздылығы соңғы қарулы қақтығыстар барысында айқын көрінді. Сондықтан әуе шабуылына қарсы әскери қорғаныс топтамасын одан әрі ұлғайту – басымдықтардың бірі.
Біздің әскери мамандарымыз да Қазақстан армиясын қайта жарақтандыруға өз үлестерін қосуда. Әскерлерде 2020 жылы дронға қарсы құралдардың отандық кешендері, ұшқышсыз ұшу аппараттары және басқа да жүйелер әзірленді. 2021 жылы әскерлерде сынақтан өтті, жақын арада оларды топтап жеткізуді жоспарлап отырмыз.
Жалпы, таңдаудың негізгі өлшемшарттары баға, сапа және перспектива болып табылады. Бұл бізде соңғы жылдары мақсатты түрде іске асырылып жатқан нақты және басты желі болып табылады.
– 2021 жылдың тамыз айында Жамбыл облысында оқ-дәрі қоймасында өрт шығып, жарылыс болды. Бұл Қазақстан әскерінің техникасы мен қару-жарағының жай-күйіне қатысты проблемалар емес пе?
Бүгінде бұл Қазақстан Қарулы Күштері қызметінің ең күрделі аспектілерінің бірі. Сонымен қатар, ел әскерінің деңгейі мен жағдайын бір немесе екі төтенше жағдайға қарап бағалау дұрыс емес деп ойлаймын. Қарулы Күштер тек оқ-дәрілер қоймасы ғана емес, бұл күрделі организм, кейбірі жеке, алайда өзара байланысты салалар болып табылады.
Қорғаныс министрлігінің басшылығы оқ-дәрілерді және тұтастай қару-жарақ пен техниканы қауіпсіз сақтау басты міндеттер ретінде айқындады.
Оқ-дәрілерді түгендеу, жарамдылығын тексеру және бытыратып орналастыру жөніндегі жұмыстар біздің еліміз тәуелсіздік алғаннан кейін басталды. Түгендеу оқ-дәрілер, барлық қару-жарақ пен техниканың нақты жағдайын анықтауға мүмкіндік берді, өйткені кейбір әскери бөлімдерде мүлікті сақтау көлемі Қарулы Күштер құрылғаннан бері бұл жұмысты аяқтауға мүмкіндік бермеді.
Көп бөлігі белгіленген мерзімде қызмет еткен оқ-дәрілердің ағымдағы жай-күйін, сондай-ақ шетелдік озық тәжірибені талдау негізінде 2019 жылдың соңында 2025 жылға дейін есептелген Оқ-дәрілерді сақтау инфрақұрылымын жетілдіру мен дамытудың кешенді жоспары әзірленді. Оның орындалуына басымдық берілді.
Біріншіден, біз халыққа нақты қауіп төнген қоймалардан оқ-дәрілерді әкеттік. Күрделі жағдайдағы 13 қоймадан оқ-дәрілердің үлкен көлемін апатсыз аман-есен жеткіздік. Мен қиындық туралы себебіне қарай айтып отырмын, өйткені снарядтарды, миналарды, бомбалар мен гранаталарды тасымалдау, оларды жаңа сақтау орындарына орналастыру – өте қауіпті және күрделі процесс. Мәселен, Жамбыл облысындағы Сарыкемерден 2020 жылдың шілде және желтоқсан айларында қауіпсіз жерлерге 520 тоннадан астам қауіпті оқ-дәрілер шығарылды. Бұл бейбіт тұрғындардың шығынын болдырмай атқарылған іс болды.
Бұған дейін Қорғаныс министрлігі жергілікті жерлерде Инвестициялар және даму министрлігінің оқ-дәрілерді кәдеге жарату жөніндегі уәкілетті ұйымдарына жәрдем көрсеткен. Алайда қажетті технологиялардың, сақтау орындарының болмауы снарядтар мен миналарды тез залалсыздандыруды едәуір қиындатты. Пайдаланылмаған оқ-дәрілерді әскерилердің өздері құқығы жоқ еді. Оқ-дәрілердің қауіпсіздігін қамтамасыз ету бойынша заң жүзінде жұмыс жүргізілді. Мысалы, 2020 жылы Қорғаныс министрлігі заңнамаға түзетулер енгізуді бастады, оған белгіленген мерзімде қызмет еткен снарядтар мен миналарды өз бетінше жою өкілеттігі берілді. Осының арқасында әскерлерде талап етілмеген мүлік пен қару-жарақты кәдеге жаратуға, жаңа үлгілерге қажеттілікті анықтауға мүмкіндік туындады. Басқару органы – оқ-дәрілерді есепке алу, сақтау, тұтыну өкілеттіктері берілген Оқ-дәрілердің бас басқармасы қалпына келтірілді.
Мәселені шешудің бірінші кезектегі шаралары ретінде 2021 жылы біздің саперлер 1 миллионға жуық оқ-дәрілерді жойды, ал 2022 жылдан бастап бұған үш есе көп полигондар жұмылдырылады. Басшылық оқ-дәрілерді сақтаудың екі жаңа үлкен базасын салу туралы мәселені шешті, қажетті қаражат бөлінді, жобалау жұмыстары басталды.
Екі жыл бұрын оқ-дәрілер қоймаларының айналасындағы тыйым салынған аумақтарды заңнамалық тұрғыдан бекіту жұмыстары басталды. Өйткені соңғы жылдары түрлі себептерге байланысты оқ-дәрілерді сақтау объектілеріне тұрғын үйлер жақын салынуда.
Бұл шаралардың барлығы Президент бекіткен «Қауіпсіз ел» ұлттық жобасы аясында жүйеленген. Бұл басым тәртіппен оқ-дәрілерді сақтайтын жаңа объектілердің құрылысын бастауға және соңғы үлгідегі өрт сөндіру құралдарын орнатуға қаражат бөлуге мүмкіндік береді.
Біз осы басты бағытты сақтай отырып, жұмысты жалғастыра береміз.
– Соңғы уақытта жемқорлық мәселесі өзекті болып отыр. Армияда сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл бойынша қандай шаралар қолданылады?
2020 жылы Қарулы Күштерде сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл жөніндегі мамандандырылған бөлімше құрылды. Бұл бөлімше оның алғышарттарын анықтау және оларды жою жөнінде ұсыныстарды әзірлейді.
2018 жылдың қазан айынан бастап сыбайлас жемқорлық тәуекелі жоғары лауазымдарға тағайындалатын адамдарға полиграф зерттеулері жүргізілуде. Мұндай лауазымдардың тізімі соңғы екі жылда кеңейтілді.
Қарулы Күштердің қажеттіліктері үшін, оның ішінде тамақтандыруды ұйымдастыру, материалдық-техникалық қамтамасыз ету, құрылыс және басқа да салаларда тауарлардың, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтердің 300-ден астам түрін сатып алу орталықтандырылған.
Сыбайлас жемқорлыққа жол бермеу үшін әскери комиссариаттардың әскерге шақыруды кейінге қалдыру және әскерге шақырудан босату сынды екі қызметі 2020 жылғы қарашадан бастап «электрондық үкімет» порталы арқылы көрсетіледі. Бұл сыбайлас жемқорлық тәуекелдерін айтарлықтай төмендетті. 2021 жылдан бастап мемлекеттік органдардың ақпараттық жүйелерімен интеграциялау нәтижесінде жұмысқа орналасқан әскерге шақырылушылар туралы ақпаратты әскери комиссариаттар автоматтандырылған режимде алады.
Соңғы екі жылда халықпен байланыстағы әскери полиция органдары мен әскери комиссариаттарда кез келген азамат өтініш білдіре алатын Сыбайлас жемқорлыққа қарсы агенттікпен бірлесіп іске қосылған «Қарулы Күштер – адалдық алаңы» жобалық кеңселері жұмыс істейді.
2021 жылғы мамырда жұртшылықтың қатысуымен алғаш рет сыбайлас жемқорлық тәуекелдеріне ішкі талдау жүргізілді, біздің жұмыстың нәтижелерін Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігі мемлекеттік органдар арасында үздіктердің бірі деп таныды.
2020 жылғы тамыздан бастап Қорғаныс министрлігінің ресми сайтында «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл» айдары жұмыс істейді. Осы жылдың тамыз айында Қазақстан армиясында құқық бұзушылықтар туралы хабарламаларды қабылдауға «Әскери сенім» мобильді қосымшасы іске қосылды және сенім телефондары тікелей жұмыс істейді.
Соңғы жылдары жүйелі сыбайлас жемқорлық фактілері, жүздеген миллион және миллиардтаған теңгеге ірі ұрлық схемалары тіркелген жоқ. Сыбайлас жемқорлық жағдайларының басым бөлігі бюджет қаражатымен байланысты емес, тұрмыстық сипатта болғандықтан, қымқырған сома 5-тен 100 мың теңгені құрайды, дегенмен олардың өзі де бірлі-жарым. Жемқор деп айыпталған әскери қызметшілердің Қарулы Күштердің барлық штат санына шаққандағы үлесі шамамен 0,01%-ды құрайды. Соңғы жылдардағы көптеген сыбайлас жемқорлыққа қатысты қылмыстар Қорғаныс министрлігінің бастамасымен және әскери қызметшілердің мәлімдемелерімен ашылды, бұл ел әскерінің сыбайлас жемқорлыққа жол бермеу деңгейінің артқандығын көрсетеді.
– Қазақстан Қарулы Күштеріндегі соңғы жылдардағы тағы қандай жұмыстың нәтижелерін маңызды деп атап өткіңіз келеді?
Бүгінгі таңда әскерлерде эпидемиологиялық жағдайдың тұрақты болуын қамтамасыз ету де өзектілігін жоғалтқан жоқ. Қазақстан армиясы коронавирустық инфекцияның таралуымен тиімді күресуді жалғастыруда. Әскери госпитальдар іске қосылды, 2020 жылы бюджет қаражатынсыз ашылған ПТР-зертханалар әлі жұмыс істейді, жеке құрамды вакцинациялау 100%-ға аяқталды, ревакцинация жүргізілуде.
Тағы бір мәселе – Қазақстан армиясының гуманитарлық, бітімгершілік жұмысы. БҰҰ аясында қауіпсіздікті қамтамасыз етудің жаһандық үдерістеріндегі Қазақстанның рөлін, Қазақстандық бітімгерлердің жоғары жауапкершілігін ел Президенті бірнеше рет атап өтті. Мемлекет басшысы осы жұмыстың мән-жаймен егжей-тегжейлі таныс. Қазіргі уақытта Ливандағы қазақстандық контингенттің және Батыс Сахарадағы әскери бақылаушылардың бітімгершілік миссиясын орындауы жалғасуда.
Сурет: ҚР Қорғаныс министрлігі
Еліміздің барлық стратегиялық серіктестерімен әскери ынтымақтастық нығайып келеді. Халықаралық форматта біз ҰҚШҰ, ШЫҰ, НАТО алаңдарында және Ресей Федерациясымен, Өзбекстанмен, ҚХР-мен, Пәкістанмен және бірқатар басқа мемлекеттермен екіжақты 13 оқу-жаттығу өткіздік.
Қазақстанның әскери қызметшілері 2021 жылы Армия халықаралық ойындарында сәтті сайысты. Жауынгерлік даярлықтың жаңа тиімді нысанына айналған осы абыройлы жарыстарда қазақстандық команда ел намысын қорғап, екі «алтын», бір «күміс» және сегіз қола медаль жеңіп алды.
Жалпы алғанда, жауынгерлік рухты дамытуға және жеке құрамның жеке дене дайындығына ерекше назар аудару – бұл біздің соңғы жылдардағы жетістіктеріміздің бірі.
2018 жылдың қазан айында Нұрлан Ермекбаевтың бастамасымен армиялық қоян-қолтық ұрыс федерациясы құрылды. Әскерлерде «қоян-қолтық ұрыс» жүргізу басталды. Айтпақшы, ол өзі осы спорт түрінен спорт шеберіне үміткер және қазір федерацияны басқарады. Қазір армиялық қоян-қолтық ұрысы әскерлердің жауынгерлік даярлық бағдарламасына енгізілді, ал биылғы жылдың жаңалығы – пышақ лақтыру сайысы.
Нәтиже көрсеткендей армиялық қоян-қолтық ұрыста 2019 жылы күштік құрылымдар арасында және ТМД чемпионатында бірінші орындар алды, 2021 жылы біздің команда Ташкентте өткен әлем чемпионатында 26 команданың ішінен үздік үштікке енді. 2018 жылдан бастап 18 спорт шеберін және 11 спорт кандидатын дайындады.
Жалпы, соңғы жылдары Қарулы Күштерде өткізілетін іс-шаралар кешені әскерлердің жауынгерлік және жұмылдыру әзірлігі деңгейін айтарлықтай арттырғанын атап өткен жөн. Қазақстан әскері елдің егемендігін қорғауға және оның қауіпсіздігін қамтамасыз етуге дайын деп нық сеніммен айта аламын.
