Қазақстанда алғашқы медициналық-санитарлық көмек бір орында тұрған жоқ, ол үнемі жетілдірілуде, оны ұйымдастыруда жаңа тәсілдер енгізілуде. Алматыға Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының (ДДҰ) Еуропалық аймақтық бюросының директоры Ханс Клюгемен кездесуге келген Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрі Ажар Гиният Қазақстанда науқастарды емдеу әдісі өзгергенін айтты.
Бізде медбике мен дәрігерлермен қатар әлеуметтік қызметкерлер де, психологтар да жұмыс істейді. Олар адамның психологиялық тәжірибесін жеңуге және басқа құрылымдармен, соның ішінде әлеуметтік қорғау органдарымен қарым-қатынасты үйлестіруге көмектеседі, құжаттарды қалпына келтіруге, мүгедектік туралы өтініш беруге көмектеседі. Отбасының айналасында көптеген мәселелер бар, адам пайда болады және олардың шешімі адамның көмек жүйесіне біріктірілген. Ажар Ғиният
29 наурызда Ханс Клюге Қазақстандағы алғашқы медициналық-санитарлық көмек көрсету бойынша ДДҰ-ның бірінші демонстрациялық платформасының ашылуына қатысады. Ол Алматы облысы, Есік қаласындағы емханалардың бірінің базасында орналасады.
Мұндай тәжірибе республика бойынша соңғы 7 жылда жүзеге асырылып келеді. Бүгінде біз медициналық-әлеуметтік модельді барлық алғашқы медициналық-санитарлық көмек ұйымдарында толық енгіздік. Ауыл деңгейінде бұл модель өте жақсы жасалып, жүзеге асырылды, орта білім деңгейінде әлеуметтік қызметкерлер мақсатты түрде дайындалды, ал халықты жұмыспен қамту мәселесіне келсек, бір дәрігердің есебінен медбикелер мен орта медицина қызметкерлері көп болды. Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрі Ажар Ғиният
Еліміздегі емханаларда учаскелік терапевт пен педиатрға 2-ші медбике, жалпы тәжірибелік дәрігерге 3-ші медбике, әлеуметтік қызметкер мен психолог лауазымдары енгізілді.
Учаскелік дәрігерлер мен медбикелердің жүктемесі азайып келеді, біз жауапкершілікті бөлісе бастадық – бір медбике ауданда, екіншісі қабылдау бөлмесінде жұмыс істейді, үшіншісі диспансерлік науқастарды, бір жасқа дейінгі балаларды қарайды, мұның бәрі медициналық көмектің қолжетімділігін және оны қамтуды жақсарту үшін жасалады. Ажар Ғиният
Алғашқы медициналық-санитарлық көмек қызметінің қол жеткізген түпкілікті нәтижелері үшін (8 индикатор айқындалған) жалақыға қосымша төлем жан басына шаққандағы кешенді нормативтің ынталандырушы компоненті түрінде жүзеге асырылады. Сонымен қатар, денсаулық сақтау министрлігі қазақстандық медицина қызметкерлерінің жалақысын көтеруді жоспарлап отыр. Бұл туралы Ажар Ғиният Ханс Клюге және Асфендияров атындағы ҚазҰМУ студенттерімен бірлескен кездесуде мәлімдеді.
Дәрігерлердің жалақысын жыл сайын, жүйелі түрде арттыруға көбірек көңіл бөлінуде, 2023 жылдың өзінде 550 мың теңгеден астам өсім қарастырылған, бұл экономикадағы орташа жалақыдан 2,5 есеге жоғары. Мемлекет басшысының тапсырмасы бойынша денсаулық сақтау министрлігі медицина қызметкерлерін құқықтық және қаржылық қорғау туралы заң жобасын әзірледі. «Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы» кодекс медицина қызметкерлерінің құқықтарын, міндеттері мен мәртебесін белгілейді. Ажар Ғиният
2021 жылдан бастап Денсаулық сақтау министрлігі грант құнын өсірді, бұл медициналық жоғары оқу орындарының базасын материалдық-техникалық жарақтандыруға айтарлықтай әсер етеді.
Мемлекет жыл сайын студенттерге арналған шәкіртақы қорын қаржыландыруды ұлғайтып келеді. 2021 жылы медициналық мамандықтар бойынша бакалавриат студенттерінің шәкіртақысы 92%-ға ұлғайтылды – бекітілген шәкіртақы мөлшері бұрынғы 26 186 теңгенің орнына 50 400 теңгені құрайды. Интерн-дәрігердің шәкіртақысы 25%-ға ұлғайып, 59 289 теңгеге (47 431 теңгенің орнына), резидент дәрігер 76 951 теңгенің орнына 15 пайызға артық – 88 494 теңге алады. Магистратураның шәкіртақысы қазір 76 951 теңгенің орнына 88 494 теңгені, докторанттың шәкіртақысы 150 000 теңгенің орнына 172 500 теңгені құрайды. Ажар Ғиният
Министр жыл өткен сайын медициналық жоғары оқу орындарын, ғылыми-зерттеу институттарын, ғылыми орталықтарды, әсіресе ауылдық жерлердегі медициналық қызметкерлерді, сондай-ақ ерекше көңіл бөлетін алғашқы медициналық-санитарлық көмекке жаңадан келген және жас түлектерді әлеуметтік қолдаудың жақсарып келе жатқанын еске салды. Жас мамандардың өз болашағын дәрігерлік мамандықпен байланыстыру шешімі ерекше құрметке лайық.
