Жыл сайын Қазақстанның оңтүстік астанасында жүздеген көпқабатты үйлер салынады. Мәселен, 2023 жылы 2,5 млн шаршы метр тұрғын үй салынды, 2024 жылы 2 млн шаршы метрге дейін тұрғын үй тапсыру жоспарлануда.
Сурет: kazrealt
Пәтер бағасының баяу төмендеуі күтіліп еді, алайда бәрі керсінше болып шықты. Егер біз жаңа ғимараттардағы пәтерлердің бүгінгі құнын 2014 жылғы бағамен салыстыратын болсақ, онда пәтерлер 62% – дан, ал 2010 жылмен салыстырғанда үш есеге жуық қымбаттағанын көреміз.
Барселонаға қарағанда қымбат
Нәтижесінде бүгін Алматыда орталықта 1 шаршы метр тұрғын үй шамамен 1900 доллар тұрады.
Салыстыру үшін:
- Каирде (Египет) Жаңа Капитал Ситидің беделді жаңа ауданында құны 1 шаршы метр-343 доллар;
- Лиссабонда (Португалия) - 1100 доллар;
- Кишиневте (Молдова) - 1 мың доллар;
- Бакуде (Әзірбайжан) - 995 доллар;
- Барселонада (Испания) - 1300 доллар;
- Варнада (Болгария) - 1300 доллар;
- Туксонда (Аризона, АҚШ, Алматының егізі) - 1860 доллар.
Бұл деректер 2024 жылдың 14 мамырында шетелдік жылжымайтын мүлік сайттарынан алынды.
Numbeo.com порталы көптеген жылдар бойы әртүрлі елдердегі өмір сүру деңгейін, соның ішінде тұрғын үй құнын салыстырады.
Портал деректеріне сәйкес, Алматы 1 шаршы метр тұрғын үйдің қымбаттығы бойынша әлемде 236-орында және ТМД бойынша жетінші орында тұр.
- Мәскеу
- Ереван
- Санкт-Петербург
- Владивосток
- Қазан
- Краснодард
- Алматы
Мәселен, Мәскеуде бір метр тұрғын үйдің орташа құны 5290 долларды құрайды, Санкт-Петербургте – 3108, Қазанда – 2100.
Бұл ретте Бішкекте бір метр тұрғын үйдің құны – 1 мың доллар, Минскіде – 1833, Бакуде – 1800, Ташкентте – 1400.
Каирдегі пәтердің құны. Сурет: realestate
Барселонадағы пәтердің құны. Сурет: idealista
Туксондағы (АҚШ) пәтердің құны. Сурет: sothebysrealty
Неліктен? Себебі…
Алматыда тұрғын үйдің қымбат болуының көптеген себептері бар. Мысалы, әлеуметтанушы Дария Джуринская мұның бәрі урбанизация күші екеніне сенімді.
"Жыл сайын Алматыға басқа қалалар мен ауылдардан 40 мыңға дейін адам көшеді. Тек 2023 жылы статистика деректері бойынша Алматыға 38 мыңнан астам адам қоныс аударды. Олардың барлығы бір жерде өмір сүруі керек".Дариа Джуринская
Сонымен қатар, тау бөктерінде орналасқан Алматының жоғарғы бөлігі салыстырмалы түрде ыстық емес жаз бен қарлы, дегенмен қысқа қысы бар жұмақ климатымен танымал.
"Бұл жерде Қазақстанның бизнес-қоғамдастығының ең белсенді және бай бөлігі тұрады және ең қымбат жылжымайтын мүлік орналасқан. Көбінесе элиталық кварталдар мен аудандардағы шаршы метрдің құны 2 млн теңгеден асады",- деп толықтырды маман.
Тұрғын үй құнының тағы бір себебі - құрылыс индустриясының импортқа тәуелділігі. Құрылыс материалдарының басым бөлігі шетелден сатып алынады, тиісінше Қазақстанға шетелдік инфляция мен логистика импортталады.
Сонымен, тағы бір себеп-Алматыда тұрғын үй салу кезіндегі инженерлік шешімдердің күрделілігі мен қымбаттығы. Бұл ауданның сейсмикалық қауіптілігінің жоғары болуына байланысты. Мысалы, Алматыда салынған әрбір үйге Қарағандыдағы немесе Астанадағы жазыққа қарағанда орта есеппен 25% - ға көп арматура жұмсалады.
Қалай болғанда да, нарық дәл осындай бағаларды белгіледі, дейді сарапшы. Алматыда баспанаға ие болу қымбатқа түсетін бедел.
