Аталған заң қаржы нарығының өзгеріп жатқан шындығына бейімделу және қылмыстық жолмен алынған кірістерді жылыстатуға және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимылдың халықаралық стандарттарына, атап айтқанда, Ақшаны жылыстатуға қарсы күрес жөніндегі қаржылық шараларды әзірлеу тобының (ФАТФ) талаптарына сәйкес келу мақсатында әзірленген.
Заң жобасы келесі негізгі шараларды қамтиды:
- тек атаулы бағалы қағаздарды шығаруға рұқсат беру;
- "Мүлтіксіз іскерлік бедел" ұғымын нақтылау: қылмыстық топтармен байланысы бар адамдардың қаржы ұйымдарында елеулі немесе бақылаушы үлеске ие болуына жол бермейтін нормаларды енгізу;
- "қабық банктерді" (банк-ширма) құруға тыйым салу;
- қаржы мониторингі субъектілерінің клиенттерін тәуекелге сәйкестендіру үшін скорингтік немесе автоматтандырылған жүйелерді енгізу;
- терроризмді қаржыландыру қаупін анықтау мақсатында коммерциялық емес ұйымдардың қызметін талдау және мониторинг жүргізу бойынша Қаржы мониторингі агенттігіне (ҚМА) өкілеттіктер беру;
- тәуекелдерді бағалау тәсілдерін қайта қарау, оның ішінде ұлттық тәуекелдерді бағалау мен салалық тәуекелдерді бағалауды ажырату;
- жаңа қаржы мониторингі субъектілерін енгізу: ұялы байланыс операторлары, "Азаматтарға арналған үкімет" мемлекеттік корпорациясы, қаржы құралдары бойынша клирингтік орталықтар;
- күдікті операцияларды бақылау үшін ақшамен және мүлікпен жүргізілетін операциялар бойынша шекті сома талаптарын қайта қарау;
- цифрлық активтер, жылжымалы мүлік және қолма-қол емес түрде ұтыс алу операциялары үшін шекті сомаларды белгілеу;
- терроризмді қаржыландырумен байланысты ұйымдар мен тұлғаларды тізімнен алып тастау мүмкіндігін қарастыру (егер тұлға қылмыстық жазасын өтесе де, соттылығы заңды түрде алынбаған жағдайда);
- ҚМА-ның өз интернет-ресурсында терроризм мен жаппай қырып-жою қаруын таратуды қаржыландырумен байланысты ұйымдар мен тұлғаларды тізімнен алып тастау туралы қорытындыларды жариялау;
- ҚМА-ның құқықтары мен міндеттерін кеңейту, соның ішінде ФТ/ЖҚҚТ (қаржыландыру терроризм/жаппай қырып-жою қаруын тарату) қатысы бар ұйымдар мен тұлғаларды іріктеу критерийлерін бекіту, тәуекелді субъектілер туралы мемлекеттік органдарға ақпарат жіберу;
- "жаппай қырып-жою қаруын қаржыландыру", "шетелдік траст", "скорингтік модуль", "жеке кабинет" секілді жаңа ұғымдарды енгізу.
Сонымен қатар, заң жобасы 2022–2026 жылдарға арналған қаржы мониторингін дамыту тұжырымдамасын іске асыру шеңберінде күдікті әрекеттер туралы хабарламалар жіберу міндеттемесін енгізуге бағытталған түзетулерді көздейді.
Құжат Мемлекет басшысының қол қоюына жолданды.