Шымкенттегі көпірдің құлауы: тұрғындар көліктің жоқтығына және қалаға қатынайтын такси бағасына наразы
Айсұлу Орманбаева-көп балалы ана, Жаңаталап шағын ауданында 15 жылдан астам уақыт тұрады. Оның айтуынша, өткелдің құлауы оған көптеген мәселелер туғызды. Автобус үйге жетпей, оларды төтенше жағдай орнына түсіреді. Одан әрі 35 градус ыстықта ол бірнеше шақырымды жаяу жүріп өтуі керек.
"Біз өте қиын жағдайға тап болдық. Жұмадан бастап автобустар жүрмейді. Бізде көлік жоқ, тек жаяу жүруге тура келеді. Төрт баламен үйге жаяу баруды елестетіп көріңізші. Иә, жергілікті билік бұл жағдайға жедел әрекет етті. Бірақ неге оның алдын алуға болмайды? Олардың жұмыс істеуі үшін міндетті түрде біреу өлуі керек пе?",- дейді Жаңаталап шағын ауданының тұрғыны.
Сурет: Zakon.kz / Карина Адильбекова
Көпірдің жартылай құлауынан кейін өңір тұрғындары тағы бір проблемаға тап болды – такси бағасының күрт шарықтауы. Жергілікті тұрғындардың айтуынша, жүргізушілер жол ақысын мақсатты түрде көтереді. Бұрын адамдар қалаға 500 – 1 мың теңгеге жетсе, енді олардың бағасы 3 мың теңгеге дейін көтерілді.
Сурет: Zakon.kz / Карина Адильбекова
Өткел 7 маусымға қараған түні жартылай құлады. Оқиға орнында апаттық-қалпына келтіру жұмыстары бірден басталып, ауданда жүк көліктерінің қозғалысы шектелді. Қалалық ТЖД баспасөз қызметінің мәліметінше, көпір қатты жауын-шашын салдарынан құлаған. Ол Бадам өзенінің үстінде орналасқан, су деңгейі күрт көтеріліп, көпір тіректері төтеп бере алмаған.
"Мамырдың бірінші онкүндігінен бастап мол жауын-шашын болды. Нәтижесінде Бадам өзенінің максималды арнасы 49,5 текше метрді құрады, өзен арнасы көпірден 100-120 м қашықтықта орналасқан. Қазіргі уақытта өзендегі су ағыны 15,3 текше метрге дейін төмендеді. Оқиға орнында қысымды жою бойынша қалпына келтіру жұмыстарын жүргізу үшін 20 адам және жергілікті атқарушы органдардың бес машинасы сондай-ақ ТЖ департаментінің екі машинасы және бес адамы жұмылдырылды. Бұл учаскеде жүк автомобильдерінің қозғалысы шектелген, жеңіл автомобильдер үшін шектеулер жоқ", - деп түсіндірді Шымкент ТЖД баспасөз қызметі.
Қазір жергілікті тұрғындар үшін уақытша айналма жол ұйымдастырылды. Ол зақымдалған көпірден 1,5 км қашықтықта орналасқан. Мердігер ұйым барлық шығындарды уақытша өз мойнына алды, нысан аяқталғаннан кейін жергілікті билік олармен есеп айырысуды жоспарлап отыр.
"Осы оқиғадан кейін біз жиналыс ұйымдастырып, мердігерді таңдадық. Оның көпір салуда да, жол салуда да тәжірибесі мол. Қазіргі уақытта корпорация уақытша жолды ұйымдастыру жұмыстарын жүргізуде, біз арқалықтарды қойдық және көліктер өзен арқылы өте алады. Қазір компания өз қаражатынан жұмыс істеп жатыр, Содан кейін шығыстар сомасын есептеп, төлейміз", - деп түсіндірді Zakon.kz тілшісіне Өнер Қалыбаев, Шымкент жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары басқармасы басшысының орынбасары
Жергілікті билік ескі көпірдің жарамсыз деп танылғанын да хабарлады. Жақын арада оны бұзып, жаңа құрылымның құрылысын бастау жоспарлануда. Бұған бюджеттен шамамен 540 млн теңге бөлінді, сараптамадан өткен жобалау-сметалық құжаттама дайын. Шенеуніктер нысанды төрт айдан кейін пайдалануға беруге уәде береді.
"Бұл көпірде 1974 жылдан бері жөндеу жұмыстары жүргізілмеген. Көпір салынып жатқан кезде қозғалыс қарқындылығы әлдеқайда аз болды. Сонымен қатар, бұл елді мекендерде адамдар көп болған жоқ, бірақ жыл сайын халық саны артып келеді, көлік ағыны жыл сайын артып келеді, осыған байланысты бұл көпір жарамсыз болып қалды. Ескі көпір бұзылып, көпірдің барлық ескі элементтері бөлшектеледі. Егер кепілдік туралы айтатын болсақ, онда көпірдің құрылысына кепілдік міндеттемелері басқаша қарастырылады. Беттік элементтер, яғни бізде қоршаулар, жол жамылғысы бар-бұл кепілдік бес жыл ішінде қарастырылады. Ал көпірдің негізгі элементтеріне кепілдік міндеттемелері кем дегенде 20 жылға есептеледі", - дейді Шымкент жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары басқармасы басшысының орынбасары Өнер Қалыбаев.