Спорт жаңалықтары 
2025 жылғы наурыздан бастап қазақстандықтардың өмірінде не өзгереді
Сурет: Zakon.kz
Байланыс
25 наурыздан бастап Қазақстанда ұялы телефондарды тіркеу ережелері өзгереді
Ұялы байланыстың абоненттік құрылғыларының сәйкестендіру кодтары (БДК) дерекқорының операторы мәліметтерді алған сәттен бастап 3 жұмыс сағаты (заңды тұлғалар үшін 6 жұмыс сағаты) ішінде (ЖСН немесе БСН, ұялы байланыстың абоненттік құрылғысының сәйкестендіру коды, абоненттік нөмір) тексеруді орындайды:
- БДК-да ұялы байланыстың абоненттік құрылғысының бірдей сәйкестендіру кодының және басқа иеленушіге тіркелген абоненттік нөмірдің болуына;
- ҚР ұялы байланыс желілерінде оны сәтті верификациялау нәтижелері негізінде пайдаланудың заңдылығын растау бөлігінде ұялы байланыстың абоненттік құрылғысының сәйкестендіру коды туралы мәліметтердің болуына.
Бұл ретте ұялы байланыстың абоненттік құрылғыларын верификациялау ҚР аумағында өндірісті жүзеге асыратын тұлғалардан немесе оларды ҚР Салық және кеден заңнамасына сәйкес ҚР аумағына әкелуден және (немесе) уәкілетті сервистік орталықтардан алынған ұялы байланыстың абоненттік құрылғылары туралы мәліметтер негізінде жүргізіледі.
Жеке тұлғалар ҚР-ға ұялы телефондарды әкелген кезде кәсіпкерлік қызметпен байланысты емес мақсаттарда мемлекеттік шекарадан өту туралы мәліметтер және (немесе) ҚР Салық және кеден заңнамасына сәйкес әкелуді растайтын құжаттар ұсынылады.
ҚР ұялы байланыс желілерінде пайдаланудың заңдылығын растау бөлігінде сәйкестендіру коды туралы мәліметтер болмаған жағдайда ұялы телефон "сұр" тізімге енгізіледі. Егер иесі 30 күн ішінде телефонды пайдаланудың заңдылығын растамаса, ол "қара" тізімге енгізіледі.
БДК-да бұрын тіркелген ұялы байланыстың абоненттік құрылғысы бойынша сәйкестендіру кодын ауыстырған жағдайда, мұндай ұялы байланыстың абоненттік құрылғысын жөндеуді уәкілетті сервистік орталықтар жүзеге асырған кезде ұялы байланыстың абоненттік құрылғысының ауыстырылған сәйкестендіру коды туралы мәліметтер мобильді байланыстың жаһандық жүйесі қауымдастығының дерекқорында сәйкестендіруге жатады.
Есірткіге қарсы күрес
6 наурыздан бастап Қазақстанда есірткі өндіру мен өткізуді ұйымдастыру жауапкершілігі күшейтілуде
Есірткі өндіргені үшін, сондай-ақ лауазымды адамдардың есірткі дайындағаны, өңдегені және өндіргені үшін жазалау шаралары күшейтілді. Енді кінәлілер 15 жылдан 20 жылға дейінгі мерзімге немесе мүлкі тәркіленіп өмір бойына бас бостандығынан айырылады.
Сонымен қатар, кепілгерлерге жаза жеңілдетілді. Олар мүлкі тәркіленіп, 5 жылдан 8 жылға дейін бас бостандығынан айырылады. Алайда, қылмыс бірнеше рет қайталанса мүлкі тәркіленіп, 7 жылдан 12 жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айырылады.
Лауазымды адамдардың есірткі таратқаны үшін қылмыстық жауапкершілігі қатаңдатылды – мүлкі тәркіленіп, 15 жылдан 20 жылға дейін (бұрын 10 жылдан 15 жылға дейін).
Ақпарат
"Қазақстан Республикасындағы тілдер туралы" заңға "маңдайша" ұғымы қосылды – Жеке және заңды тұлғалардың атауы мен қызмет түрі, оларды дараландыру құралдарын қоса алғанда, ғимаратқа кіреберіс саны бойынша немесе алып жатқан аумақтың қоршауының кіреберісінде, сондай-ақ ғимараттар, жапсарлас ғимараттар шегіндегі шатырлар мен қасбеттерде орналастырылатын ақпарат жеке және заңды тұлғалардың тауарлар нақты орналасқан және сатылатын, жұмыстар орындалатын және қызметтер көрсетілетін жерлердегі уақытша құрылыстары.
"Рұқсаттар және хабарламалар туралы" ҚР Заңына сәйкес маңдайшаны орналастыру туралы хабарлама жіберілген жағдайда маңдайшаны орналастыруға жол беріледі.
Хабарлама жергілікті атқарушы органдарға маңдайшаны орналастырудың болжамды күніне дейін кемінде бес жұмыс күні бұрын жіберіледі.
Хабарламаға қоса беріледі:
- маңдайшаның орналасқан жері туралы ақпаратты қамтитын мәліметтер нысаны;
- маңдайшаның эскизі.
Жергілікті атқарушы органдар ұсынылған материалдарға жою үшін міндетті жазбаша дәлелді ескертулер беруге құқылы.
Биржалық сауда
Биржалық сауда мәселелері бойынша жекелеген түзетулер қолданысқа енгізіледі
Атап айтқанда, ҚР Үкіметінің тауар биржаларының қызметі саласындағы құзыреті жаңартылды:
- тауар биржаларының қызметі саласындағы мемлекеттік саясаттың негізгі бағыттарын әзірлейді;
- әлеуметтік маңызы бар биржалық тауарлардың тізбесіне енгізілген биржалық тауарлармен сауданы жүзеге асыратын тауар биржаларын конкурстық негізде айқындайды және оларға өлшемшарттар белгілейді;
- оған Конституциямен, ҚР Заңдарымен және ҚР Президентінің актілерімен жүктелген өзге де функцияларды орындайды.
Өз кезегінде БҚА әлеуметтік маңызы бар биржалық тауарлардың тізбесін әзірлейді және бекітеді, оған мүдделі мемлекеттік органдармен келісім бойынша өзгерістер және (немесе) толықтырулар енгізеді.
Әлеуметтік маңызы бар биржалық тауарлармен биржалық сауда-саттықты ҚР Үкіметі конкурс негізінде айқындаған тауар биржалары жүзеге асырады.
Тауар биржасының жарғылық капиталының ең төменгі мөлшері кемінде екі миллиард теңгені құрайды. Бұл ретте кем дегенде бір миллиард теңге ақшамен енгізіледі.
Президент мұрағаты
2025 жылғы 1 наурыздан бастап Президент Мұрағатының жаңа мекенжайы енгізіледі
Мұрағат Астанаға көшіп келіп, Есіл ауданы, Мәңгілік Ел даңғылы, 15-үй мекенжайында орналасқан.
Мұрағаттың штат саны 168 бірлік болып белгіленді.
Сондай – ақ, мұрағат директоры Президент Әкімшілігінің Басшысымен және ҚР Президенті Кеңсесінің бастығымен келісім бойынша өз орынбасарлары мен мекеме филиалдарының басшыларын, ҚР Президенті Кеңсесінің бастығымен келісім бойынша мекеменің құрылымдық бөлімшелерінің басшыларын тағайындайды және қызметтен босатады.
Денсаулық сақтау
Қазақстанда иммундаудың электрондық паспорты 2025 жылғы 2 наурыздан бастап енгізіледі
Профилактикалық егу картасы иммундау паспортына ауыстырылды.
Иммундау паспорты тек электрондық форматта жүргізілетін болады. (Вакцинация картасы қағаз түрінде де, электронды түрде де жүргізілді).
Иммундау паспортын қажеттілік өткенге дейін сақтаңыз. Вакцинация картасы 5 жыл сақталды.
Паспорт иммундаудың мынадай түрлерін жүргізу туралы мәліметтерді қамтиды:
- туберкулез (сонымен қатар туберкулез сынамалары);
- В гепатиті;
- дифтерия, сіреспе, полиомиелит, В гепатиті, көкжөтел және В типті гемофильді таяқша;
- дифтерия, сіреспе, полиомиелит, көкжөтел, В типті гемофильді таяқша;
- пневмококк инфекциясы;
- көкжөтел, дифтерия, сіреспе;
- адам папилломавирусы;
- дифтерия, сіреспе;
- полиомиелит;
- қызылша, қызамық, паротит;
- А гепатиті;
- құтыру;
- іш сүзегі;
- тұмау;
- сібір жарасы;
- туляремия;
- оба;
- кене энцефалиті;
- коронавирустық инфекция және т. б.
Денсаулық сақтау министрлігі жаңа редакцияда бекітті:
Тәулік бойы бақыланатын стационарда емделуге жататын аурулардың тізбесі.
Жоспарлы емдеуге жатқызуға арналған талдаулар мен зерттеулердің тізбесі.
Дәрілік заттың сауда атауына өндірушінің жаңа шекті бағасы, бөлшек және көтерме саудаға арналған дәрілік заттың сауда атауына шекті баға бекітілді.
Дәрі-дәрмектер тізімі кеңейтіліп, бағалар кейбір позицияларға өсті.
Жүктілік және босану бойынша еңбекке жарамсыздық парағын беру ережелері өзгерді
Құжатқа сәйкес, жүктілік және босану бойынша еңбекке уақытша жарамсыздық парағын немесе анықтамасын бақыланған орны бойынша медициналық ұйымда медицина қызметкері (акушер-гинеколог дәрігері), егер ондай маман болмаған жағдайда жүктіліктің отызыншы аптасында ДКК қорытындысынан кейін ұзақтығы жүз жиырма алты күнтізбелік күн мерзімге (босанғанға дейін күнтізбелік жетпіс күн және босанғаннан кейін күнтізбелік елу алты күн) бөлім меңгерушісімен бірлесіп дәрігер (терапевт, жалпы практика дәрігері) береді.
Жүктілік және босану бойынша еңбекке уақытша жарамсыздық туралы парақ берілген күні пациенттің амбулаториялық медициналық картасында диагнозы (жүктілік мерзімі) белгіленген әйелдің денсаулық жағдайы туралы тиісті жазба жасалады.
Ядролық сынақтардың әсеріне ұшыраған аумақтарда тұратын және/немесе жеңілдіктер мен өтемақыларға құқығын растайтын куәлігі бар әйелдерге жүктіліктің жиырма жетінші аптасында жүктілік және босану бойынша еңбекке жарамсыздық парағы немесе анықтамасы қалыпты босанған жағдайда ұзақтығы күнтізбелік жүз жетпіс күн (босанғанға дейін күнтізбелік тоқсан бір күн және босанғаннан кейін күнтізбелік жетпіс тоғыз күн) беріледі ("Семей ядролық сынақ полигонындағы ядролық сынақтардың салдарынан зардап шеккен азаматтарды әлеуметтік қорғау туралы" Қазақстан Республикасының Заңының 10-бабына сәйкес).
Білім
Студенттерді жатақханалардағы орындармен қамтамасыз етуге мемлекеттік тапсырысты орналастыру ережесіне түзетулер енгізілді
Атап айтқанда, алдын ала шарт пен мемлекеттік тапсырысты орналастыру шартын жасасу тәртібі өзгерді.
Бұған дейін мемлекеттік тапсырысты орналастыратын оператор әлеуетті өнім беруші ұсынған құжаттарды зерделеп, осы құжаттардың негізінде қорытынды шығарды. Содан кейін қорытындының негізінде білім беру саласындағы уәкілетті орган студенттерді жатақханалардағы орындармен қамтамасыз ету жөнінде алдын ала шарт жасасты.
Енді оператор мұндай алдын-ала келісімшартты және әлеуетті жеткізушімен келісімшартты тікелей жасайды.
Бұған дейін Қазақстанда педагогтерді аттестаттау ережелері жаңартылғандығы хабарланған болатын.
