Белгілі болғандай АҚШ 23 сәуір күні Украинадан бейбіт келісімнің шеңберлік құжатына қатысты жауап күтуде. Бұл құжатта АҚШ-тың Қырымды Ресейдің бөлігі ретінде мойындауы және 2022 жылғы басқыншылықтан бері Ресей бақылауына өткен аумақтардың көпшілігін бейресми түрде мойындауы қамтылған. Бұл жайлы Axios басылымына ұсыныспен тікелей таныс дереккөздер хабарлаған.
АҚШ-тың украиналық шенеуніктерге өткен аптада Парижде таныстырған бір беттік құжаты Трамп әкімшілігінің "соңғы ұсынысы" ретінде сипатталған. Бұл ретте, Ақ үй келісім жақын арада жасалмаса, келіссөздерден бас тартуға дайын екенін ескерткен.
"Трамптың ұсынысы Украина президенті Владимир Зеленскийден елеулі жеңілдіктерді талап етеді, ал ол бұған дейін Қырым мен Украинаның шығысындағы төрт облыстың Ресей тарапынан басып алынуын мойындау мүмкіндігін жоққа шығарған еді. Ал Ресей президенті Владимир Путин қазіргі майдан шебін бекітіп, осылайша келісімге келуді ұсынғанымен, бұған дейін америкалық бастама аясындағы өзге ұсыныстарды, мысалы, Еуропалық бітімгер күштерді Украина аумағына орналастыру идеясын қабылдамай тастаған", – деп жазады басылым.
Украина үкіметіне жақын дереккөздің айтуынша, Киев бұл ұсынысты Ресейге аса біржақты деп санайды:
"Ұсыныста Ресейдің алатын нақты артықшылықтары айқын көрсетілген, ал Украинаға тиетін пайда тек жалпылама және анық емес сипатта ғана баяндалған".
Трамптың ұсынысы бойынша Ресей не алады
- АҚШ-тың Қырымдағы ресейлік бақылауды мойындауы.
- Ресейдің бүкіл Луганск облысын және Донецк, Херсон және Запорожье облыстарының оккупацияланған бөліктерін басып алуын "нақты мойындау".
- Украина НАТО-ға мүше болмайды деген уәде. Мәтінде Украина Еуропалық Одақтың құрамына кіруі мүмкін екендігі айтылған.
- 2014 жылдан бастап енгізілген санкциялардың күшін жою.
- АҚШ-пен, әсіресе энергетика және өнеркәсіп секторларында экономикалық ынтымақтастықты кеңейту.
Трамптың ұсынысы бойынша Украина не алады
- Еуропалық елдердің арнайы тобын және еуропалық емес елдердің ықтимал пікірлестерін қамтитын" қауіпсіздіктің сенімді кепілдігі".
- Ресей басып алған Харьков облысының кішкене бөлігінің оралуы.
- Украинаның оңтүстігіндегі ағып жатқан Днепр өзенінің кедергісіз өтуі.
- Өтемақы және қалпына келтіруге көмек, бірақ құжатта қаржыландырудың қайдан келетіні көрсетілмеген.
Жоспардың басқа элементтері
- Запорожье атом электр станциясы Украинаның аумағы болып саналады, бірақ оны АҚШ басқарады, ал электр қуаты Украинаға да, Ресейге де жеткізіледі.
- Құжатта АҚШ пен Украина арасындағы пайдалы қазбаларды жеткізу туралы келісім туралы айтылады, оған Трамптың айтуынша, бейсенбіде қол қойылады.
БАҚ бұл жоспар Трамптың арнайы өкілі Стив Уиткофф Өткен аптада Путинмен кездескеннен кейін жасалғанын және кездесу төрт сағаттан астам уақытқа созылғанын жазды.