Құжаттағы деректерге сәйкес, 2024 жылдың төртінші тоқсанында мұнай өндірісінің қысқаруына байланысты экспорт өсімі біраз баяулайды деп болжанады. Осылайша, ішкі сұраныс динамикасының біртіндеп жеделдеуі мұнай секторының нашарлауымен ішінара өтеледі.
"Нәтижесінде, 2024 жылға арналған болжам 4-4,5% деңгейіне дейін тарылды. 2025-2026 жылдарға арналған ЖІӨ өсімі болжамы төмендетілді. Бұл мұнай бағасының сценарийлік төмендеуіне, сондай-ақ тұтынушылық несиелеу өсімінің біршама баяулауына байланысты ішкі сұраныс динамикасының қысқаруымен түсіндіріледі", делінген 2024 жылы 9 желтоқсанда Ұлттық банк жариялаған баяндамада.
Соған қарамастан, ішкі сұраныс болжамдық кезеңнің барлық мерзімінде фискалдық ынталандыру аясында әлеуетті деңгейден жоғары қарқынмен өсіп, инфляциялық сипатқа ие болады.
"2025 жылдың екінші жартыжылдығында ЖІӨ-нің жеделдеуі, бұрынғыдай, Теңіз кен орнында жаңа қуаттарды іске қосуға байланысты мұнай өндірісінің және сәйкесінше экспорттың ұлғаюы аясында күтіледі. Болжамдық кезеңде Қазақстанда мұнай өндіру көлемі жыл сайын артады деп күтілуде. Сонымен бірге, сыртқы сұраныстың қалыпты өсуі және нақты валюта бағамының жоғары болуы аясында мұнайға жатпайтын экспорттың әлсіз оң динамикасы байқалады. Орта мерзімді кезеңде, жоспарланған фискалдық консолидация және мұнай өндіру өсімінің тұрақтануы аясында бұл факторлардың ықпалы әлсіреп, экономиканың жылдық өсімі 2026 жылдың екінші жартысынан бастап баяулайды". Ұлттық банктің баспасөз қызметі
Өндіріс алшақтығы (ЖІӨ-нің нақты деңгейінің өз әлеуетті деңгейінен пайыздық ауытқуы ретінде анықталатын) 2024-2025 жылдары оң аймақта болады және 2026 жылдың соңына қарай біртіндеп жабылады. Бұл фискалдық ынталандыру, тұтынушылық несиелендіру және мұнай өндіру өсімі аясындағы экспорттың оң динамикасына байланысты.
"Сонымен қатар, 2026 жылы фискалдық ынталандырудың әлсіреуімен экономика әлеуетті деңгейлеріне жақындай бастайды. Осылайша, болжамдық кезеңнің көп бөлігінде экономика ұсыныс мүмкіндіктерінен асып түсетін сұраныстың кеңеюі жағдайында өсіп, инфляциялық қысымды сақтап қалады", делінген құжатта.
Сондай-ақ Ұлттық банк макроэкономикалық іргелі факторлар бойынша оптимистік және пессимистік болжамымен де бөлісті. Оған сәйкес оптимистік болжамда:
- мұнайдың бір баррелі (Brent) - 2024: 82 (88), 2025: 90 (100), 2026: 90 (100) доллар.
- Тұтыну бағаларының индексі - 2024: 8-9 (7-9), 2025: 6-8 (5-7), 2026: 5-7 (5-6) %.
- ЖІӨ - 2024: 4-4,5 (4,2-5,2), 2025: 5,1-6,1 (6-7), 2026: 4,7-5,7 (4,9-5,9) %..
Пессимистік болжамда:
- мұнайдың бір баррелі (Brent) - 2024: 78,6 (78), 2025: 50 (60), 2026: 50 (60) доллар.
- Тұтыну бағаларының индексі - 2024: 8-9 (8-10), 2025: 6,7-8,7 (6,5-8,5), 2026: 6-8 (6-8) %.
- ЖІӨ - 2024: 4-4,5 (3,2-4,2), 2025: 3,7-4,7 (4,4-5,4), 2026: 4,5-5,5 (4,9-5,9) %.
Бұған дейін Қазақстан банктері арасындағы юань саудасы бір айда 133 есе артқанын жазғанбыз.