Зерттеу 11 елдегі 2 000 бизнес иелерінің немесе өзін-өзі жұмыспен қамтыған әйелдердің, соның ішінде Қазақстандағы 75 терең сұхбат пен фокус-топтардағы жұмыстардың онлайн-сауалнамасын қамтыды. Нәтижелер аймақтағы орташа әйел кәсіпкерінің егжей-тегжейлі портретін жасауға және мүдделі тұлғаларға әйелдердің мансап барысында кездесетін қиындықтары мен мәселелерін түсінуге мүмкіндік береді.
Негізгі тұжырымдар:
- Әйелдер кәсіби және қаржылық тәуелсіздікке ұмтылады. Әйелдердің өз кәсібін ашуға мотивациясының негізгі көздері табысын арттыруға деген ұмтылыс (50%), өз-өзіне жұмыс істеуге ұмтылу (31%) және арманының орындалуы (21%) болып табылады. Қазақстандағы әйел кәсіпкерлерге негізгі мотивация болып кірістің көлемін арттыру (47%) саналады.
- Кәсіпкер әйелдерді бизнес пен жеке өмір бірдей дерлік алаңдатады. Сауалнамаға қатысқандар бизнесінің сәтсіздікке ұшырауынан (29%), қаржылық жағдайының нашарлауынан (27%) және отбасы мен балаларын тастап кетуден (25%) алаңдайтынын айтты. Қазақстандағы әйелдерді негізінен жұмыс пен демалыс арасындағы тепе-теңдіктің болмауы (26%) алаңдатады.
- Әйелдер бизнесі бәсекелестік пен қаржыландыру мәселелерінен зардап шегеді. Әйел кәсіпкерлер көбінесе жоғары бәсекелестік (40%), қаржыны тарту (32%) және қолайсыз бизнес жағдайлары (31%) сияқты қиындықтарға тап болады. Қазақстандағы әйел респонденттер өз елінде бизнесті ашу және жүргізу кезіндегі ең үлкен мәселелер жоғары бәсекелестік (49,7%) және қаржыны тарту (30%) болып табылатынын атап өтті.
- Әйел кәсіпкерлер интернетте бизнес жүргізуді үйренгісі келеді. Сауалнамаға қатысқандардың үйренгісі келетін негізгі дағдылар – қосымша қаржыландыру стратегиялары (47%), цифрлық маркетинг және әлеуметтік медиа (37%), электрондық коммерция (24%) және бизнесті халықаралық деңгейде кеңейту (21%). Қазақстанда ең танымал дағдылар қосымша қаржыландыру алу стратегиялары (50,7%) және цифрлық маркетинг және әлеуметтік желілерді жүргізу (39,3%) болып табылады.
- Әйелдерге тиесілі кәсіпорындар қызметкерлер мен жеткізушілерге қолма-қол ақша төлейді, бірақ әдетте тұтынушылар үшін POS терминалдарын орнатады. Кәсіпкер әйелдердің 42% қызметкерлері мен жеткізушілеріне қолма-қол ақша төлесе, тек 37% ғана картамен төлеуді жөн көреді. Қазақстан үшін бұл көрсеткіштер 36% құрайды. Дегенмен, тұтынушылар арасында электрон төлемдер әлдеқайда танымал: респонденттердің 37% тауарлары мен қызметтері үшін көбінесе картамен төлейтінін атап өтті, ал 42% өз клиенттеріне картамен төлеуді қалайтынын айтты. Салыстырмалы түрде алғанда, іскер әйелдердің 35% өз клиенттерінің қолма-қол ақшамен төлеуге бейім екенін айтса, тек 28% ғана клиенттердің қолма-қол ақшаны пайдалануын қалайды. Қазақстанда қолма-қол карталық төлемдер басым.
