Қолайсыз ауа-райы жағдайы (ҚАЖ) – атмосфералық ауаның беткі қабатында зиян (ластаушы) заттардың жиналуына ықпал ететін қысқа мерзімді метеорологиялық факторлардың (тыныш, жеңіл жел, тұман, инверсия) жиынтығы.
ҚАЖ жағдайында елді мекендердегі атмосфералық ауаның сапасы нашарлауы мүмкін. Ластану деңгейінің қалыптасуын анықтайтын маңызды факторлардың бірі - синоптикалық жағдайды болжау (жел, жауын-шашын, ылғалдылық, ауа температурасы).
Қолайсыз ауа-райында мына әрекеттер ұсынылады:
- ашық ауада, әсіресе тас жолдардың немесе басқа ластаушы көздердің жанында уақыт өткізуді қысқарту;
- балалар мен жүкті әйелдер ұзақ серуендеуден аулақ болуы керек;
- созылмалы өкпе аурулары, жүрек-қан тамырлары, аллергиялық аурулармен ауыратын адамдар көшеде болған кезде өзімен бірге дәрі-дәрмегін алып жүруі керек;
- ашық ауада физикалық белсенділікті шектеңіз;
- спортпен жабық спорт кешендерінде айналысу керек.
Бұған дейін синоптиктер 27 маусымда Қазақстанда ауа райы қандай болатынын айтқан еді. «Қазгидромет» РМК мәліметінше, еліміздің басым бөлігінде жауын-шашын болады.