Мәжіліс депутаты Елнұр Бейсенбаев ұялы байланыс қызметтеріне тарифтердің өсуі күн сайын халық наразылығын тудырып жатқанынын айтты.
"Тарифтер жылдап емес, ай сайын өсіп жатыр. Қазақстан бәсекелестікті қорғау және дамыту агенттігінің деректері бойынша, ұялы байланыс қызметтеріне тарифтік жоспарлар 2023 жылы 57% - ға дейін өсті. Ал 2021-2022 жылдары тарифтердің өсуі орта есеппен 13-тен 37% - ға дейін болған." Елнұр Бейсенбаев
Оның айтуынша, 2023 жылдың сәуір айында Beeline "жарқын" тарифтік жоспарын 1790 теңгеден 2490 теңгеге дейін көтерген болатын. Көп ұзамай Kcell және Tele2 тамыз айында тарифтердің көтерілгені туралы хабарлады. Атап айтқанда, Kcell "нақты лимит" тарифі 3390 теңгеден 4390 теңгеге дейін, ал Tele2 "жай супер" тарифі 2590 теңгеден 3290 теңгеге дейін өскен.
"Ең қызығы, Activ және Kcell операторлары тарифке 1000 теңге, ал арнайы әлеуметтік желілерде интернетті шектеусіз пайдалану үшін тағы 990 теңге қосады. Сонымен, 3390 теңге тұратын тариф бірден 5380 теңгеге дейін, яғни 59% - ға қымбаттады", - деді мәжілісмен.
Депутат Бейсенбаев "байланыс туралы" заңның 20-бабына сәйкес операторлар байланыс қызметтеріне тарифтерді дербес белгілейтінін атап өтті. Сонымен қатар, олар бәсекелестікті қорғау агенттігін хабардар етуге де міндетті емес екендегін, ал қызмет пайдаланушысына тарифтің жоғарылауы туралы хабарламаны бір ай ішінде ғана айтатын үкімет басшысына жеткізді.
"Агенттік бағаның өсуіне күдік туындаған жағдайда ғана оның дұрыстығын тексеріп, дұрыс емес факт анықталған жағдайда айыппұл сала алады. Оның мөлшері жалпы табыстың тек 5% құрайды. Осылайша, тарифтердің өсуі, біріншіден, заңның жұмсақтығына, ал екінші жағынан, операторлардың нарықта монополиялық жағдайға ие болуына байланысты", - деді Елнұр Бейсенбаев.
Депутат көтерген тағы бір мәселе-байланыс сапасы - байланыс өте әлсіз және интернет жылдамдығы тым төмен. Мәселен, Speedtest жаһандық рейтингінде мобильді интернет жылдамдығы бойынша Қазақстан 142 ел арасында 67-ші орында.
Сонымен қатар, кейбір ауылдарда әлі де интернет жоқ. 2023 жылдың 1 қаңтарындағы ақпарат бойынша 6290 ауылдың 1500-ге жуығында мобильді интернет жоқ. Ал 902 ауылда бір ғана ұялы байланыс операторы бар. Сондықтан тұтынушының мүлдем таңдауы жоқ.
Осыны ескере отырып, депутаттар үкіметтен ұялы байланыс нарығын монополиясыздандыру және ұялы байланыс пен интернеттің сапасын арттыру бойынша шаралар қабылдауды сұрады.