Кедендік транзиттің кедендік рәсіміне сәйкес тауарларды тасымалдау (тасу) кезінде кедендік баждарды, салықтарды, арнайы, демпингке қарсы, өтемақы баждарын төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз етуді қолданудың ерекшеліктері туралы келісім Мәскеуде 2022 жылғы 19 сәуірде жасалды.
ҚР премьер-министрінің орынбасары – Қаржы министрі Ерұлан Жамаубаевтың айтуынша, Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің шешімімен Еуразиялық экономикалық интеграцияны дамытудың 2025 жылға дейінгі стратегиялық бағыттары бекітілген. Стратегиялық бағыттардың бірі – Еуразиялық экономикалық одақ елдерінде жүк транзитінің бірыңғай жүйесін дамыту, оның ішінде жүктер транзитіне кепілдік тетіктерін жетілдіру.
Бұл ретте ол осы жұмыс аясында Еуразиялық экономикалық одақ елдерінде тасымалдауды қадағалау үшін навигациялық пломбаларды пайдалану туралы келісімге қол қойылып, ратификацияланғанын атап өтті. Бүгін қауіпсіздік келісімі ратификациялау мәселесін қарауға мәжіліске жіберілді. Сонымен қатар әзірлеу сатысында «Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік транзитінің бірыңғай жүйесі туралы» келісім жобасы, аяқталу мерзімі келесі жылы.
"Үш құжат та Еуразиялық экономикалық одақ аясында кедендік рәсімдерді жеңілдету мен транзиттік әлеуетті дамытуға бағытталған".Ерұлан Жамаубаев
Қамтамасыз ету шарты кедендік транзит шеңберінде тасымалдау, тасымалдау кезінде кедендік және басқа төлемдерді төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын бас қамтамасыз етуді қолдану ерекшеліктерін анықтайды. Ол сондай-ақ ұқсас жағдайларда кепілдікті қолдану ерекшеліктерін анықтайды.
"Сонымен қатар қамтамасыз ету туралы келісім шартта көрсетілген шарттарға сай келетін декларанттарға – кедендік транзит кезінде бас қамтамасыз етумен жұмыс істеу тәжірибесі, кедендік төлемдерді төлеу бойынша берешегі жоқ, бас қамтамасыз етуді азырақ мөлшерде ұсыну мүмкіндігін белгілейді. Сонымен қатар бас қамтамасыз етуді пайдаланған кезде декларантқа ұсынылған бас қамтамасыз ету сомасынан 20% және 30% асатын жалпы сомаға кедендік және өзге де төлемдерді төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету туралы куәлікті ресімдеу мүмкіндігі беріледі".Ерұлан Жамаубаев
Сонымен қатар құжат кепілдікті дамытуға бағытталған. Кепілдік – қамтамасыз ету тәсілдерінің бірі.
Әзірлеушілер келісімді ратификациялау Қазақстанға «кепілдік» институтын дамытуға мүмкіндік береді деп үміттенеді. Осылайша, жүктерді тасымалдауда ұлттық тасымалдаушыларымыздың жағдайын жақсарту. Сонымен қатар кепілдіктерді дамыту қаржы институттарына осы салада өз мүмкіндіктерін көбірек пайдалануға, сондай-ақ жеке инвестицияларды тартуға және ЕАЭО алаңында бәсекелестік орта құруға мүмкіндік береді.
Ерұлан Жамаубаев келісім ратификацияланғаннан кейін келісім ережелерін ұлттық заңнамаға енгізу талап етілмейтінін түсіндірді. Осы келісімді жүзеге асыруға байланысты қосымша қаржы шығыны талап етілмейді. Осындай келісімдерді Армения, Беларусь, Қырғызстан және Ресей ратификациялаған.
