Қазақстанда су ресурстарын пайдалануды бұзғаны үшін айыппұлдар едәуір ұлғаяды
"Әкімшілік құқық бұзушылық туралы" ҚР Кодексіне өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" заң жобасы Су кодексінің жаңа редакциясын нормаларға сәйкес келтіру және су ресурстарын қорғау және пайдалану саласындағы құқық бұзушылықтар үшін су қатынастары субъектілерінің жауапкершілігін арттыру мақсатында әзірленді.
Заң жобасында су қатынастары субъектілерінің су қорғау аймақтары мен белдеулерінде су пайдаланудың және шаруашылық қызметтің белгіленген режимін сақтау, Су шаруашылығы және гидротехникалық құрылыстарды қауіпсіз пайдалануды қамтамасыз ету жөніндегі су заңнамасының талаптарын бұзғаны үшін жауапкершілігін қатаңдату көзделеді.
Су қорын пайдалану және қорғау саласындағы заңнама талаптарын бұзғаны үшін жауапкершілік күшейтіледі.
Осылайша, су қорын иелену, пайдалану және оған билік ету құқығын бұзу (мемлекеттік меншік құқығын беруге әкеп соғатын сатып алу-сату, айырбастау, сыйға тарту, кепіл және басқа да мәмілелер жасау) жеке тұлғаларға — 150 АЕК (2024 жылы 553 800 теңге) мөлшерінде, лауазымды адамдарға, шағын кәсіпкерлік субъектілеріне немесе коммерциялық емес ұйымдарға – 200 АЕК (738 400 теңге) айыппұл салуға әкеп соғады, орта кәсіпкерлік субъектілеріне – 300 АЕК (1 107 600 теңге), ірі кәсіпкерлік субъектілеріне-1000 АЕК (3 692 000 теңге) мөлшерінде. Осылайша айыппұлдар бес есе өседі.
Арнайы су пайдалану құқығының болмауы, су ресурстарын мақсатсыз пайдалану, су пайдаланудың рұқсат етілген көлемдерінен асып кету, бекітілген су режимін және арнайы су пайдаланудың басқа да шарттарын сақтамау жеке тұлғаларға – 50 АЕК (184 600 теңге), лауазымды адамдарға, шағын кәсіпкерлік субъектілеріне немесе коммерциялық емес ұйымдарға-100 АЕК (369 200 теңге) мөлшерінде айыппұл салуға әкеп соғады, орта кәсіпкерлік субъектілеріне – 150 АЕК (553 800 теңге), ірі кәсіпкерлік субъектілеріне-850 АЕК (3 138 200 теңге) мөлшерінде. Айыппұлдар бес есе артады.
Бір жыл ішінде қайталап бұзғаны үшін айыппұлдар жеке тұлғалар үшін 200 АЕК (738 400 теңге), лауазымды тұлғалар, шағын кәсіпкерлік субъектілері және коммерциялық емес ұйымдар үшін – 400 АЕК (1 476 800 теңге), орта кәсіпкерлік субъектілері үшін-600 АЕК (2 215 200 теңге), ірі кәсіпкерлік субъектілері үшін айыппұл сомасы 2 000 АЕК (7 384 000 теңге).
Бұдан басқа, су қорын және оның құрамындағы су ресурстарын су ресурстарының ластануынан, бітелуінен және сарқылуынан қорғау қағидаларын бұзғаны үшін, сондай-ақ сулардың зиянды әсерін болғызбау жөнінде шаралар қолданбағаны үшін жауапкершілік белгілеу ұсынылады.
Су ресурстарының ластануын, бітелуін, сарқылуын және судың зиянды әсерін болдырмайтын құрылыстары мен құрылғылары жоқ кәсіпорындарды, коммуналдық және басқа да объектілерді пайдалануға беру жеке тұлғаларға – 140 АЕК (516 880 теңге), лауазымды адамдарға, шағын кәсіпкерлік субъектілеріне немесе коммерциялық емес ұйымдарға-280 АЕК (1 033 760 теңге) мөлшерінде айыппұл салуға әкеп соғады, орта кәсіпкерлік субъектілеріне – 490 АЕК (1 809 080 теңге), ірі кәсіпкерлік субъектілеріне – 980 АЕК (3 618 160 теңге) мөлшерінде.
Суды ластанудан, бітелуден және сарқылудан қорғауды қамтамасыз ететін гидротехникалық, технологиялық, орман мелиорациялық, санитарлық және басқа да іс-шараларды жүргізбеу, сондай-ақ су режимінің жай-күйін жақсарту, жер үсті су объектілеріне санация жүргізбеу, сондай-ақ суды алу мен ысырап ету көлемін қысқарту, айналымға кезең-кезеңімен (бес жылдан аспайтын) көшу жөніндегі іс-шаралар жоспарын орындамау және (немесе) қолда бар озық технологияларды енгізу бойынша қайта сумен жабдықтау жеке тұлғаларға, лауазымды адамдарға 140 АЕК мөлшерінде айыппұл салуға әкеп соғады, шағын кәсіпкерлік субъектілеріне немесе коммерциялық емес ұйымдарға – 280 АЕК, орта кәсіпкерлік субъектілеріне – 700 АЕК, ірі кәсіпкерлік субъектілеріне – 980 АЕК мөлшерінде. Нәтижесінде осы құқық бұзушылық үшін айыппұлдар жеті есе өседі.
Су шаруашылығы және гидротехникалық құрылыстарды, құрылғыларды, суды тұтыну мен ағызуды есепке алу, бақылау аспаптарына салынған пломбаларды бұзу үшін өлшеу құралдарын, сондай-ақ сумен жабдықтаудың өртке қарсы жүйелерін бүлдіру жеке тұлғаларға – 100 АЕК мөлшерінде, лауазымды адамдарға, шағын кәсіпкерлік субъектілеріне немесе коммерциялық емес ұйымдарға-200 АЕК мөлшерінде, орта кәсіпкерлік субъектілеріне – 250 АЕК мөлшерінде айыппұл салуға әкеп соғады, ірі кәсіпкерлік субъектілеріне-500 АЕК мөлшерінде. Айыппұлдар 10 есе өседі
Су шаруашылығы, гидротехникалық құрылыстар мен құрылғыларды пайдалану қағидаларын бұзғаны үшін айыппұлдарды 10 есеге – азаматтар үшін 10-нан 100 АЕК-ке дейін, шағын бизнес үшін 20-дан 200 АЕК-ке дейін, орта кәсіпкерлер үшін 25-тен 250 АЕК-ке дейін, ірі бизнес үшін 50-ден 500 АЕК-ке дейін ұлғайту жоспарлануда.
Сондай ақ ӘҚБтК жаңа өзгерту қосуды жоспарлап отыр:
359-1-бап. Су шаруашылығы және гидротехникалық құрылыстарды қауіпсіз пайдалануды қамтамасыз етуді бұзу
Гидротехникалық құрылыстардың, оның ішінде инженерлік-техникалық қамтамасыз ету объектілерінің техникалық жай – күйіне тексеру жүргізбеу, сондай – ақ оларды жүргізу мерзімдерін бұзу жеке тұлғаларға-150, лауазымды адамдарға, шағын кәсіпкерлік субъектілеріне немесе коммерциялық емес ұйымдарға-300, орта кәсіпкерлік субъектілеріне-500, субъектілерге-500 айыппұл салуға әкеп соғады ірі кәсіпкерлік-1000 АЕК мөлшерінде.
Табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар кезінде жоғары қауіп төндіретін гидротехникалық құрылыстарға көп факторлы тексеру жүргізбеу, сондай – ақ оларды жүргізу мерзімдерін бұзу жеке тұлғаларға – 150, лауазымды адамдарға, шағын кәсіпкерлік субъектілеріне немесе коммерциялық емес ұйымдарға-300, орта кәсіпкерлік субъектілеріне-500, мөлшерінде айыппұл салуға әкеп соғады. ірі кәсіпкерлік субъектілері-1000 АЕК мөлшерінде.
Жоба "Ашық НҚА" порталыда 2024 жылдың 22 тамызына дейін орналастырылған.