Сенат спикері президенттің реформалары жайында: Мұнай құбырының үзілуіне жол бермеу қажет

Сенат төрағасы Мәулен Әшімбаев толық цифрландыру мен жасанды интеллект дәуірінде, бейнелеп айтқанда, техникалық прогрестің аутсайдерлері үшін тарихтың ақыры келуі мүмкін. Өйткені бұған дейін мұнай олардың қалыпта тұруына мүмкіндік беріп отырған, деп хабарлайды Zakon.kz.

"Время" газетінде шыққан Мәулен Әшімбаевтың мақаласында, жаһандық инновациялық бәсекедегі біздің әлсіз позициямыз өркениеттік дәуірден артта қалу болып табылады деп жазылған.

Сенат төрағасының айтуынша, жаһандық цифрландыру мен жасанды интеллект шақыруына жауап іргелі және қолданбалы ғылымның ұлттық моделінің қайта жүктелуі болды. Жас ғалымдарды ынталандырудың жаңа моделі құрылды, гранттық қаржыландыру жүйесі жеңілдетілді, ғылыми-зерттеу және тәжірибелік-конструкторлық жұмыстар бойынша жер қойнауын пайдаланушылардың 1 пайыздық міндеттемелерін бөлудің ашықтығы механизмі енгізілді.

"Жеке сектордың ғылымды қоса қаржыландыруы үшін ынталандыру шаралары мен жеңілдіктер қарастырылған. Сынған мұнай құбырымен қалмас үшін білімге негізделген экономиканы құру мақсатында шешуші әрі жылдам қадамдар қажет. Болжамдарға сәйкес, алдағы онжылдықта жасанды интеллекттің қатысуымен әлемдік ішкі жалпы өнімнің 25%-ға дейіні қалыптасады. Дамыған және дамушы елдер арасындағы жаңа айырмашылық дәл осы жерде жатыр және ол тез кеңейіп келеді. Сондықтан мемлекет басшысы цифрландыру мен жасанды интеллектті дамытудың басым бағытын белгіледі", – деп жазады Сенат спикері.

Сонымен қатар, Мәулен Әшімбаев цифрлық дәуір бізге көшбасшы болуға ерекше мүмкіндік береді деп атап өтті. Уақытылы қабылданған қадамдардың арқасында Қазақстан тұтастай цифрлық ағынға сенімді түрде көшіп келеді.

"Толыққанды жаһандық цифрлық хабқа айналу міндеті шешілуде.Отандық бизнес өз тауарлары мен қызметтерін ілгерілету үшін цифрлық платформаларды белсенді пайдалануда. Институционалдық орта және AI инфрақұрылымы тез қалыптасуда. Оның маңызды бөлігі Астана хабының инновациялық экожүйесі болды. IT мамандарын дайындайтын университеттер желісі кеңейіп келеді. 2025 жылдың күзінде Астанада Alem.AI жасанды интеллект халықаралық орталығы ашылады. Сонымен қатар, Astana Hub жасанды интеллектпен жұмыс істеуді насихаттауға және оқытуға бағытталған AI Movement атты ауқымды бастаманы қолға алуда. Цифрлық экожүйені, инфрақұрылымды және адами капиталды дамытудың үш тұғырлы мәселесін шешу Қазақстанда болашақтың инновациялық қоғамын құруға әкелуі керек. Бұл түбегейлі трансформация және озық технологияларды меңгеруге, креативті ойлауға және ашық ойға негізделген цифрлық дәуір үшін жаңа қазақи болмысты қалыптастыру жолындағы орасан зор қадам", – делінген мақалада.

Әшімбаев болашақ пен реформалардың әсері туралы ой қозғай отырып, адамдарды ортақ энергия, эгрегор (белгілі бір энергетикалық құрылым, алшақ мүдделерді бір тұтас тұтастыққа біріктіретін ортақ идея, мақсат немесе мүддеге негізделген адамдардың энергиясының жинақталуы. – Ред.) біріктіреді деген қорытындыға келеді. Физикалық өлшемнің мүмкін еместігіне қарамастан, өтпелі кезеңде, сынақтар мен өзгерістер кезінде бұл энергияны жойып та, жасай алады.

"Ел Президенті Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаевтың реформаларына қолдау көрсете отырып, біз ұлттың жасампаз күш-қуатын болашақ Қазақстанды – жаңа өркениеттік дәуірге органикалық түрде интеграцияланған XXI ғасырдың гүлденген және инклюзивті елін құруға бағыттаймыз. Бұл болашақ та келді", – деп есептейді Палата төрағасы.

Ал қазақстандықтар, оның ойынша, жауапты адам ретінде саналы таңдау жасауы керек: ғажайыпқа ызаланып, үміттеніп, ағынмен жүру немесе патернализмнен арылып, жаңа дәуірді жасампаз ел ретінде қарсы алу үшін тағдырды өз қолына алып, президенттік реформалар тұғырнамасы төңірегінде бірігуі керек.