Қазақстанда ең төменгі жалақыны анықтау әдістемесі өзгереді
Сурет: Zakon.kz
Еңбек министрлігінің хабарлауынша, жұмыс тобының құрамына орталық мемлекеттік органдардың, әлеуметтік серіктестіктердің өкілдері, сондай-ақ жалақы саласындағы сарапшылар кіреді.
Жаңа әдістемені әзірлеу кезінде олар әлеуметтік-экономикалық көрсеткіштерді және әлемдік тәжірибеде қолданылатын ең төменгі жалақы мөлшерін анықтау тәсілдерін ескереді.
Осыған байланысты Қазақстан үшін тиімді болатын бірнеше нұсқа қарастырылуда.
Біріншісі – өмір сүру құнын талдау, тұтыну себетінің құны, өмір сүру құны, инфляция деңгейі, экономикалық өсу деңгейі, орташа және орташа жалақы деңгейі сияқты көптеген факторларды пайдаланатын кешенді тәсіл. Бұл әдіс ЕО елдерінің көпшілігінде қолданылады.
Екіншісі – орташа табысқа қарай ең төменгі жалақыны анықтау. Халықаралық еңбек ұйымы ең төменгі жалақы орташа жалақының кем дегенде жартысы болуы керек деп санайды. Осыған ұқсас тәсіл Франция, Бразилия, Коста-Рика, Нидерланды және Малайзия сияқты елдерде қолданылады.
Бұл тәсілді қолдану кезінде ең төменгі жалақы деңгейі жыл сайын белгіленеді және оны төмендетуге болмайды, ол ең төменгі күнкөріс деңгейінен де төмен болуы мүмкін емес.
Еңбек министрлігінде атап өткендей, жұмыс тобының мүшелері барлық ықтимал нұсқаларды зерттеп, пысықтауда. Ең төменгі жалақыны анықтау әдістемесін әзірлеу 2023 жылы аяқталады деп жоспарлануда.
Енді ең төменгі жалақы мөлшері тиісті жылға арналған республикалық бюджет туралы заңмен белгіленеді. Мәселен, 2022 жылы ол 60 мың теңге болса, 2023 жылдың 1 қаңтарынан бастап 70 мың теңгеге дейін көтеріледі.
Нәтижесінде ең төменгі жалақы екі жылда 65%-ға (2022 жылы 41%-ға және 2023 жылы 17%-ға) өседі.
Еңбек министрлігінің мәліметінше, ең төменгі жалақы деңгейінің артуы ең төменгі жалақы алатын 1,6 миллион қызметкердің ақшалай кірісінің өсуіне әкеледі.
Сонымен қатар, ең төменгі жалақыны анықтаудың жаңа әдістемесін әзірлеу оның мөлшерін кезең-кезеңімен ұлғайтуға мүмкіндік береді.
