Алматыда "Алматыда шамадан тыс автокөлік жүргізу қаупі: жаңа шешімдерді іздеу" тақырыбында дөңгелек үстел өтті. Соңғы екі жылда қалада тіркелген автокөліктердің саны 24% - ға өсті, ал 2030 жылға қарай бұл көрсеткіш 40% - ға жетуі мүмкін, деп атап өтті Алматының даму орталығы жанындағы жобалық офистің "Көлік жүйесін дамыту" базалық бағытын іске асыру тобының басшысы.
"Бүгінгі таңда автокөлік ауаның ластануының негізгі көзі болып табылады және егер біз қалада тұрудың жайлылыығн қаласақ, жеке автокөліктердің санын азайту қажет. Ол үшін Алматыда 2030 жылға дейін қоғамдық көлікте жүру санын 64%-ға ұлғайту, сондай - ақ ақылы тұрақ аймағын кеңейту жөніндегі шараларды көздейтін көлік қаңқасының Шеберлік - жоспары қабылданды", - деді спикер.
Көлікті дамыту саласындағы тәуелсіз сарапшы Елена Ерзаковичтің пікірінше, қарапайым азаматтарға ғана емес, шешім қабылдайтын саясаткерлерге де ақылы тұрақтар мен экология арасындағы байланысты белсенді түрде түсіндіру қажет.
"Ақылы автотұрақ аймақтарының саны артқаннан кейін оның құны артады, қалада көліктер азаяды және сәйкесінше ауа сапасы жақсарады. Бұл адамдардың мінез-құлық әдеттерін өзгертеді, олар жеке көлікпен жүру керек пе, егер қажет болса, қысқа мерзімге бару керек пе деп ойлайды. Яғни, қарапайым тілмен айтқанда, автомобильдердің санын азайту керек", - деді Елена Ерзакович.
Өз кезегінде, Милан қаласының көлік жүйесінің тұрақты жоспары бойынша сарапшылар кеңесінің мүшесі Федерико Паролотто бүгінде трафикті бақылаудың жаңа әдістерін әзірлеудің қажеті жоқ деп санайды, Париж, Лондон, Милан сияқты қалалардың тәжірибесі өзінің тиімділігін көрсетті.
"Бұл ақылы автотұрақ аймағын кеңейту, белгілі бір аудандарға көліктің кіруіне шектеулер енгізу, электромобильдерге жеңілдіктер және т.б. Машинаның көптеген проблемалар тудыратынын түсіну маңызды, бұл жанармай құю, жуу, техникалық қызмет көрсету және ең бастысы, ол үлкен көлемдегі қоғамдық кеңістікті алады. Сондықтан қанша жол салынса да, кептеліс мәселесін шешу мүмкін емес. Шығудың жалғыз жолы – қатаң шектеулер мен қоғамдық көлікті дамыту", - деп атап өтті шетелдік сарапшы.
Танымал урбанист Аркадий Гершман Стокгольмнің мысалын келтірді, онда ақылы жол жүру ақысы және тұрақ құны жоғары.
"Бастапқыда қала тұрғындары қарсы болды, бірақ бұл шаралардың тиімділігін сезінгенде, көпшілігі өз ойларын өзгертті. Өз қалаңызда күн сайын 10 балдық кептелістерді көру қалыпты жағдай емес. Сондықтан жеке автокөліктерге шектеулер енгізу, қоғамдық көлікті дамыту, велосипед жолақтарын құру әрқашан оң нәтиже береді", - деп атап өтті урбанист.
Мәскеуден келген көлік сарапшысы Сергей Андрейкин ақылы автотұрақтар қаланың қажеттіліктеріне қаражат жинау үшін емес, орынның айналымын арттыру үшін енгізілетінін атап өтті.
"Кезбе трафикті азайту және көлік санын реттеу үшін автотұрақ орталығында көп болуы әрі құны қымбат болуы тиіс. Мысалы, Алматыда тариф өте төмен. Әрине, жақын маңдағы үйлердің тұрғындары үшін резиденттік абонементтер қарастырылуы керек, бірақ олардың саны да шекті болғаны жөн", - деді Сергей Андрейкин.
Дөңгелек үстелге қатысушылар Алматы ерте ме, кеш пе қымбат автотұрақ тарифіне және жеке көліктер үшін басқа да шектеулерге қол жеткізеді, бірақ мұның бәрі қоғамдық көліктің белсенді дамуымен қатар жүруі тиіс деген қорытынды жасады.
