Ұлттық статистика бюросының деректері бойынша, бір жыл ішінде (2024 жылғы маусым 2023 жылғы маусыммен салыстырғанда) Қазақстан бойынша жаңа тұрғын үйдің бағасы жалпы алғанда 2,2% – ға, ал қайталама нарықта пәтерлерді қайта сату-1% - ға өсті. Өңірлер бойынша жаңа тұрғын үй бағасы Ақтөбе қаласында – 9,5% – ға, Талдықорғанда – 7,2% - ға, Қызылорда қаласында -7,1% - ға қымбаттады. Қайталама тұрғын үй нарығында Атырау (14,1%) және Астана (6%) қалаларында баға едәуір өсті.
Алайда жыл басынан бергі динамиканы қарастырсақ, онда көшбасшылар тізімі өзгереді.
Бастапқы нарық
Айта кетейік, жылдың бірінші жартыжылдығында өңірлер мен қалалардағы бастапқы нарықтағы баға серпіні біркелкі болған жоқ. Мәселен, республика бойынша қаңтар – маусым кезеңінде жаңа тұрғын үйді сатудың орташа бағасы бір шаршы метр үшін 486,7 мың теңгеден 488,3 мың теңгеге дейін немесе 0,3% - ға өсті.
Сонымен қатар, жекелеген облыстар мен ірі қалаларда өсу әлдеқайда маңызды болды. Астанада бастапқы нарықтағы пәтерлердің құны 2% – ға-қаңтардағы 573,4 мың теңгеден маусым айында бір шаршы метрге 584,4 мың теңгеге дейін өсті. Келесі қалаларда жаңа пәтерлердің бір шаршы метрдегі құны:
- Қарағанды - 367,1 мың теңге (0,06%);
- Орал – 287,8 (+0,7%);
- Ақтау- 409,7 мың теңге (+0,8%);
- Тараз - 351,4 мың теңге (3,8%);
- Талдықорған – 334,8 мың теңге (+5%);
- Көкшетау – 306, 6 мың теңге (+7).
Бастапқы нарықта өсім көшбасшысы Ақтөбе қаласы болды, мұнда қаңтардан маусымға дейін пәтерлер 10,6% – ға-253,6-дан 280,5 мың теңгеге дейін қымбаттады.
Ал кейбір қалаларда бастапқы нарықтағы пәтерлер арзандады. Бірінші орында Атырау 4,7% - ға, 394 мың теңгеге дейін төмендеді. Екінші Алматыда жаңа пәтерлерді сату құны 2% – ға төмендеді-қаңтардағы 579,9 мың теңгеден маусым айының қорытындысы бойынша 567,6 мың теңгеге дейін.
Шымкентте тұрғын үйдің бір шаршы метріне 0,5% - ға, 420,8 мың теңгеге дейін төмендеу байқалды. Өскеменде пәтерлер 0,8% – ға қолжетімді болды-орташа есеппен 376,3 мың теңге. Қостанайда жаңа тұрғын үй – 372,1 мың теңге (-0,3%), Павлодарда – 347,8 мың теңге (-0,1%) дейін аздап арзандады.
Жезқазған, Қонаев, Қызылорда, Петропавл, Семей және Түркістанда – бастапқы нарықтағы бағалар қарастырылып отырған айларда өзгерген жоқ.
Қайталама нарық
Қайталама нарықта жағдай басқаша көрінеді. Статистикаға сәйкес, "пәтерлерді қайта сату" сегментінде қаңтар – маусым айларында бағалар 20 қала мен 12 облыста өсті. Абсолютті көшбасшы Астана болды. Елордада қайталама нарықтағы тұрғын үй бірден 10,8% – ға-575,5 мың теңгеден 637,7 мың теңгеге дейін қымбаттады. Бұдан әрі Талдықорған, +5,8% - ға, 344,6 мың теңгеге дейін, Атырау үшінші орында, онда шаршы метр 5,5% – ға қымбаттап - 429,1 мың теңгені құрады.
- Жезқазған + 4,4%, 352,4 мың теңгеге дейін;
- Көкшетау +4%, 308,4 мың теңгеге дейін;
- Петропавл +3%, 370 мың теңгеге дейін;
- Ақтау + 2,9%, 332,3 мың теңгеге дейін;
- Павлодар +2,1%, 366,1 мың теңгеге дейін;
- Отбасы +2,1%, 400 мың теңгеге дейін;
- Қонаев +1,35%, 414,7 мың теңгеге дейін;
- Қызылорда + 0,6%, 312,7 мың теңгеге дейін;
- Тараз + 0,5%, 317,9 мың теңгеге дейін.
Екінші реттік бағаны төмендету бойынша топ-3 қалаға: Шымкент – 5,6%, 435 мыңнан 410 мың теңгеге дейін, Ақтөбе – 3,3%, 298,1 мыңнан 288,3-ке дейін, Орал-1,5%, 359,4 мыңнан 353,9 мың теңгеге дейін кірді.
Алматыда баға 1,4% - ға, 591,5 мың теңгеге дейін төмендеді. Бірақ жылжымайтын мүліктің қымбаттығы бойынша қала Астанадан кейін екінші орында тұр. Қарағандыда да аздап төмендеу бар -1,1%, 387,1 мың теңгеге дейін. Қостанайда, Өскеменде және Түркістанда бағаның өзгеруі іс жүзінде байқалмады – 0,5% - дан аз.
Ал жалдау нарығында жарты жыл ішінде үлкен баға реформалары болмады. Алматы, Ақтөбе, Семей және Түркістанда символдық түрде төмендеді, басқа қалаларда бағалар аздап өсті немесе өзгеріссіз қалды. Бұл ретте Алматы дәстүрлі түрде жалға алушылар үшін ең қымбат қала болып қала береді.
