Оқу жылының басталуымен аналар мен әкелердің көпшілігі балаларының өсіп келе жатқанын түсініп, оларға болашаққа қаржылық негіз дайындай бастайды.
Бұл істе ата-аналарға мемлекет пен Отбасы банк көмектеседі.
Осы жылдан бастап Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың тапсырмасымен "Ұлттық қор-балаларға" бағдарламасы іске қосылды. Оның шеңберінде елдің Ұлттық қорының жыл сайынғы инвестициялық табысының 50%-ы қазақстандық балалардың 18 жасқа толғанға дейінгі нысаналы жинақтау шоттарына есептелетін болады. Бұл балалардың болашағына үлкен көмек.
Отбасы банк — "Ұлттық қор-балаларға" бағдарламасының уәкілетті операторларының бірі. Ұлттық қордан мақсатты жинақтарды пайдалануға өтінімді enpf-otbasy.kz платформасында онлайн режимінде беруге болады.
Қазір бұл мүмкіндікті 14 000-ға жуық жас қазақстандық пайдаланды. Олар биыл 18 жасқа толды. Яғни, олар елдің Ұлттық қорынан бөлінген төлемдерін тұрғын үй жағдайын жақсартуға немесе білім алуға ақы өтеуге жұмсай алады.
Оның ішінде 3 600 азамат қазақстандық жоғары оқу орындары мен колледждерде білім беру ақысының бір бөлігін төлеуге жұмсауды жоспарлап отыр, тағы 51 өтінім шетелде білім беруді ішінара төлеу мақсаттарына берілді.
Ұлттық қор қаражатының көмегімен "AQYL" депозитін де толықтыруға болатыны маңызды.
Көптеген ата-аналар отбасы банкінде балаларына осы депозитті алдын-ала ашып, сол жерде өз қаражаттарын жинайды. Болашақта бала 18 жасқа толғанда Ұлттық Қордан төленетін төлемдерді білім беру депозитіндегі жинақтарға қосуға болады. Нәтижесінде ұлдары немесе қыздарының біліміне ақы төлеу үшін жеткілікті сома жиналады.
Қазір Отбасы банкінде 38 000-нан астам "AQYL" депозиті ашылды. Ол бойынша мөлшерлеме 9,5% (ЖТСМ 9,5%-дан 10,1%-ға дейін) — жылдық 12% (ЖТСМ 12,9%-дан 13,1%-ға дейін) құрайды. Бұған қосымша жыл сайын депозитке 5% — 7% мөлшерінде мемлекеттік сыйлықақы есептеледі.
Сондай-ақ, Ұлттық қордан түскен қаражатты тұрғын үй жағдайын жақсартуға бағыттауға болады. Қазір Отбасы банкіндегі депозиттерді мақсатты төлемдерімен толықтырғысы келетін кәмелетке толған азаматтардан түскен өтінімдер саны 9 000-нан асады. Бұл жас қазақстандықтар болашақта тұрғын үй құрылыс жинақ жүйесінің көмегімен тұрғын үй сатып алуды жоспарлап отырғанын білдіреді. Отбасы банкіндегі депозитке ақша жинай отырып, олар таяу жылдары "Наурыз" және "Отау" бағдарламаларына қатысып, олардың көмегімен баспана ала алады. Сондай-ақ, бағдарламадан тыс тұрғын үй сатып алуға болады. Шынында да, Отбасы банкіндегі жинақ шотындағы тұрақты жинақтар қазақстандықтарға 3,5%-дан (ЖТСМ 3,6%-дан 4,4%-ға дейін) 9%-ға (ЖТСМ 9,3%-дан 11,8%-ға дейін) дейінгі мөлшерлемелер бойынша заем алуға мүмкіндік береді.
Нәтижесінде бүгінгі күні жолданған 14 000 өтінімнің ішінен 8 469 өтінім бойынша қаражат көрсетілген мақсаттарға аударылды.
Ұлттық қордан қаражатты нақты қандай мақсаттарға жұмсауға болады?
Ұлттық қордан түскен қаражат тұрғын үй жағдайын жақсартуға немесе білім алуға ақы төлеуге бағытталуы мүмкін.
Тұрғын үй жағдайларын жақсарту төмендегі мақсаттарды білдіреді:
- өз қаражатын пайдалану мүмкіндігімен тұрғын үйді сатып алу;
- ипотекалық қарызды толық немесе ішінара мерзімінен бұрын өтеу;
- ипотекалық қарыз алу үшін бастапқы жарнаны енгізу, оның ішінде жөндеу жұмыстарын жүргізу;
- Отбасы банкіндегі депозитті толықтыру;
Білім беру ақысы төлеуге төмендегі мақсаттар жатады:
- "AQYL" білім беру депозитін толықтыру;
- Қазақстандағы білім ақысын өтеу;
- басқа елдердегі оқу ақысы өтеу;
- оқу несиесін төлеу.
Ұлттық қордың қаражатын пайдалану үшін не істеу керек?
1. egov.kz порталы арқылы баланың "Ұлттық қор-балаларға" бағдарламасының қатысушысы болып табылатынын тексеру.
2. enpf-otbasy.kz платформада кіру, ол үшін ЭЦҚ қажет.
3. "Ұлттық қор-балаларға" қойындысында ашылмалы тізімнен тиісті мақсатты таңдап, АҚШ долларының сомасын көрсету.
4. Өтінімді қалыптастыру және ЭЦҚ көмегімен нысаналы жинақтарды төлеуге өтінімге қол қою.
5. ЭЦҚ көмегімен өтінішке қол қою арқылы шетел валютасында ағымдағы шот ашу.
- enpf-otbasy.kz платформа арқылы шот "Ұлттық қор-балаларға" бағдарламасының қатысушысы Отбасы банкінің клиенті болған жағдайда ғана ашылады (яғни оның депозиті бар немесе бұрын ағымдағы шоты ашылған).
- Егер ол бұрын банк клиенті болмаса, онда жүйе оны "көрмейді". Сондықтан ол депозит немесе ағымдағы шот ашу үшін банкке алдын-ала жүгінуі керек. Ол үшін банк бөлімшесіне келу немесе оператормен бейне-сервис арқылы байланысу, банктің мобильді қосымшасында тіркелу немесе консультанттарға хабарласу қажет (олардың байланыстары банктің сайтында көрсетілген).
6. Қалыптастырылған өтінім БЖЗҚ-ға жіберіледі. Клиент enpf-otbasy.kz порталдағы жеке кабинетте өтінімнің мәртебесін қадағалап отыруы қажет.
7. БЖЗҚ өтінімді мақұлдаған кезде төлемдер Отбасы банкіндегі шотқа түседі. Әрі қарай, клиент бұрын таңдалған мақсатты растайды немесе басқасына ауыстырады.
8. Отбасы банкінде ұлттық валютада шот ашу қажет (болмаған жағдайда). Ол үшін ЭЦҚ көмегімен арнайы келісімге қол қойылады. Валюта теңгеге айырбасталады.
9. Конверсиядан кейін таңдалған мақсатты растайтын құжаттарды тіркеу қажет және қаражат таңдалған мақсатқа бағытталады. Ол үшін ЭЦҚ көмегімен нысаналы жинақтау төлемдерін аудару туралы өтінішке қол қойылады.
1 қыркүйек қарсаңында "AQYL" білім беру жинақтау депозиті бала үшін пайдалы сыйлық бола алады. Қазір оған аз мөлшерде қаражат жинақтай отырып, болашақта ата-ана ұл-қыздарын оқытып, балаларына кемел болашақ бере алады. Өйткені, әрбір ата-ана баласының қаржылық тұрақтылық жастығы ғана емес, сонымен қатар сапалы білімі болуын армандайды. Өйткені, бұл балаларға табысты болашаққа есік ашады.
"Ұлттық қор-балаларға" бағдарламасы жайлы толығырақ мына жерден біле аласыздар: https://sp.zakon.kz/2023/otbasy/kids/#ru