Айта кетейік, бүгінде Қазақстанда 6 мыңға жуық дәрілік зат тіркелген.
Ең жоғары бағаларды реттеудің жаңа тетігі мемлекеттен тегін тізімдегі дәрілік заттарға – тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі (ТМККК) және міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру (МӘМС) шеңберінде, сондай-ақ көтерме және бөлшек сауда желісі арқылы сатылатын дәрілік заттарға қатысты.
Амбулаторлық және стационарлық емдеуге арналған дәрілік заттардың тегін тізімі бағаны 19%-ға дейін, ал бөлшек дәріхана сегментінде 30%-ға дейін төмендетуді қарастырады.
Жаңартылған тізімге мыналар кіреді:
- Дәрілік заттардың 3475 түрі және 2917 медициналық мақсаттағы бұйымдар (Тегін медициналық көмек және міндетті медициналық сақтандырудың мемлекеттік қоры шеңберінде).
- 5936 дәрілік заттар – көтерме және бөлшек саудаға арналған
Орташа бағаның төмендеуі:
- Дәрілік заттардың 2222 атауы – 18%-ға дейін.
- Медициналық өнімнің 1847 түрі – 14%-ға дейін.
- Дәріханаларда дәрі-дәрмектің 5492 түрі – 30%-ға дейін.
Бұл ретте дәрілік заттың саудалық атауы үшін ең жоғары баға осы дәрілік затқа бекітілген көтерме саудада өткізудің ең жоғары бағасынан аспайды.
"Шекті бағаларды есептеу шығарылу нысанын, дозасын, концентрациясын, көлемі мен қаптамасын, сондай-ақ өлшем бірлігін ескере отырып жүргізілді", – делінген Денсаулық сақтау министрлігінің 2025 жылғы 23 мамырдағы басылымында.
Көтерме және бөлшек саудаға арналған дәрі-дәрмектің бағасы он анықтамалық елдің: Әзірбайжан, Беларусь, Болгария, Венгрия, Қырғызстан, Польша, Ресей, Словения, Түркия және Өзбекстандағы ең жоғары өндіруші бағаларының орташа мәндерін ескере отырып қалыптастырылды. Халықаралық Navlin Price & Access Data дерекқорының деректері пайдаланылды.
Сондай-ақ, отандық өндірілетін дәрілік заттардың шекті бағаларын қалыптастыру кезінде халықаралық патенттік емес атауы, шығарылу нысаны, дозасы, концентрациясы мен көлемі ұқсас импорттық ұқсас дәрілік заттардың тіркелген бағалары ескерілетіні атап өтілді.
Қорытынды бөлімде тетік бағаны тұрақты бақылауды және олардың нарықтағы нақты жағдайға сәйкестігін тексеруді қамтитыны айтылған. Бұл бағаның себепсіз көтерілмейтінін, алыпсатарлық әрекеттер немесе бағаны негізсіз көтеру әрекеттері тез анықталып, жойылады деген сөз.
Бұдан бұрын хабарланғандай, Қазақстанда мемлекеттік тіркеу және ақпараттың сенімділігі үшін БАҚ пен әлеуметтік желілерде БАД жарнамасын бақылау жалғасуда. Сонымен қатар, 2025 жылы сәйкестендіру құралдарымен тағамдық қоспаларды таңбалау бойынша пилоттық жоба іске қосылды.