БҚДА: Көмірді биржада сату делдалдар санын қысқартуға мүмкіндік берді
Сурет: Zakon.kz
Соңғы тұтынушылар коммуналдық-тұрмыстық көмірді меншік құқығында немесе өзге де заңды негіздерде тиісті инфрақұрылымы бар өңірлік көмір операторлары салып алады.
Өз кезегінде, олар көмірді тікелей өндірушілерден (көмір кесенділері) немесе көмірді қайта сатумен айналысатын көмір трейдерлерінен сатып алады, оларда темір жолдың тұйықтары да, сақтау базалары да жоқ.
"Бұған дейін, 2022 жылға дейін коммуналдық-тұрмыстық көмірдің негізгі өндірушілері (Қаражыра және Шұбаркөл көмір) өнімсіз делдалдарға жылына 2-ден 18-ге дейін 97% көлемінде көмір сатуды жүзеге асырған болатын", делінген хабарламада.
Әрі қарай, орташа 40-45% үстеме ақысы бар көмір трейдерлері коммуналдық-тұрмыстық көмірді соңғы сатушыларға-көмір тұйықтарына қайта сатты.
Осыған байланысты, осы делдалдық схемаларды болдырмау және көмір өндіретін кәсіпорындардың көлеміне көмір тұйықтарының еркін қол жеткізуі үшін 2021 жылдан бастап көмір көлем 10% - дан 50% - ға дейін ұлғайтылды, міндетті түрде биржалық сауда-саттықта тікелей көмір тұйықтарына сатылуға жатады, бұл халықты тұтынуды қамтиды.
Болашақта бұл үлес 80% - ға дейін жеткізу жоспарлануда.
2024 жылы биржаларға қойылатын талаптарды қатаңдатуды, сауда-саттыққа қолжетімділікті және т.б. қоса алғанда, көмір биржалық сауда-саттығын жетілдіру жөніндегі іс-шаралар кешені қабылданатын болады.
Сондай-ақ, аталған агенттік негізгі қуат иелерін анықтау, сонымен қатар білікті жеткізушілердің атына бірінші кезектегі жеткізілімдердің бір бөлігін олардың көмірді (биржадан тыс) өткізуін регламенттеу мақсатында көмірді көтерме сату нарығының бәсекелестігінің жай-күйіне талдау жүргізуді жоспарлар отыр.
Жалпы, бұл шаралар коммуналдық-тұрмыстық көмір бағасының өсуін тұрақтандыруға, делдалдық схемаларды қысқартуға және көмір жеткізушілер санын және олардың арасындағы бәсекелестікті арттыруға мүмкіндік береді.
