Қазақстандықтар 2023 жылдан бастап қосымша зейнетақы төлемдерін ала алады
Сурет: Zakon.kz/Максим Золотухин
Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі түсіндіргендей, бұл жаңалық лайық демалысқа шыққан азаматтарға жинақталған жүйеден қосымша зейнетақы төлемдерін алуға мүмкіндік береді.
Министрлік бүгінде Қазақстанда базалық және ынтымақты зейнетақыларды, сонымен қатар БЖЗҚ зейнетақы төлемін (қызметкердің зейнетақы жинақтары есебінен қалыптастырылатын) қамтитын көп деңгейлі зейнетақы жүйесі қалыптасқанын атап өтті.
Бұл ретте зейнетақының ынтымақты бөлігі жыл сайын азаяды, өйткені оны тағайындау кезінде тек 1998 жылғы 1 қаңтарға дейін, яғни жинақтаушы жүйе енгізілгенге дейінгі жұмыс өтілі есепке алынады. Ал қызметкердің өзінің БЖЗҚ-ға аударған жарнасының 10%-ы тиісті зейнетақымен қамтамасыз ету үшін жеткіліксіз.Еңбек министрлігі
Еңбек министрлігі әлемдік тәжірибеде зейнетақымен қамтамасыз етуде маңызды рөл жұмыс берушіге жүктелетінін атап өтті. Мысалы, Малайзияда қызметкер табысының 23% жұмыс берушілер зейнетақы қорына 12%, қызметкер 11% аударады; Австралияда тек жұмыс беруші 9,5% төлейді; Беларусьте – 29%, оның ішінде жұмыс беруші – 28%; Германияда – 18,6%, оның ішінде жұмыс беруші – 9,3%.
Қазақстанда ЖТҚ енгізу халықты зейнетақымен қамтамасыз ету жауапкершілігін мемлекет, жұмыс беруші және жұмыскер арасында бөлуге мүмкіндік береді, сонымен бірге жоғалған кірістің барабар зейнетақы төлемдерімен ауыстырылуын қамтамасыз етеді.Еңбек министрлігі
Сонымен бірге министрлік кәсіпкерлік субъектілерінің мүддесін ескере отырып, COVID-19-дан кейінгі кезеңде жұмыс берушілерге жүктемені азайту мақсатында Әлеуметтік кодекс жобасында бес жылда Жұмыс берушінің міндетті зейнетақы төлемдерін кезең-кезеңімен енгізу қарастырылғанын атап өтті.
Бұл шара 1975 жылдан кейін туған, зейнетақысы тікелей зейнетақы жарналарына байланысты болатын қазақстандықтарды қолдауға бағытталған. Олардың зейнетақысы үш құрамдас бөліктен тұрады: мемлекеттен алынатын базалық зейнетақы, олардың БЖЗҚ жарналары есебінен жинақталатын және шартты түрде жұмыс берушілер жарналары есебінен жинақталатын, - деп түсіндірді министрлік.
Шартты түрде қаржыландырылатын құрамдас бөлікке жинақтаушы (шегерімдер мерзімі және олардың жалпы көлемі бекітілген) және бірлескен және бірнеше (алынған қаражат жүйеге 1975 жылдан кейін туған және зейнеткерлік жасқа жеткен жүйеге қатысушыларға зейнетақы төлеуге жұмсалатын) зейнетақы жүйелерінің артықшылықтарын қамтиды.
