Ғалымдар итбалықтар мен сирек кездесетін балық түрлерін құтқару үшін жабайы табиғаттан алып тастайды

Ауыл шаруашылығы министрлігі "Балықтардың және басқа да су жануарларының сирек кездесетін және құрып кету қаупі төнген түрлерін ғылыми зерттеу және өсімін молайту мақсатында жою туралы" үкімет қаулысын дайындады, деп хабарлайды Zakon.kz.

Құжат мыналарды алып қоюға рұқсат береді:

• 2025 жылғы 15 наурыздан 31 желтоқсанға дейінгі кезеңде Маңғыстау және Атырау облыстарындағы Дурнева, Түленый, Кеңдірлі және Ремонтные Шалығы (Ақтоты) аралдарында кейіннен табиғи мекендеу орындарына жіберумен біркалау мақсатында 56 Каспий итбалықтарын ғылыми зерттеулерге;
• Алматы облысы шегінде Іле және Қаратал өзендері, Балқаш көлі мен Қапшағай су қоймасынан 2025 жылғы 1 наурыз бен 31 желтоқсан аралығындағы кезеңде ғылыми мақсатта алмастыратын аналық балықты қалыптастыру және оларды кейіннен жасанды жолмен көбейту үшін Арал теңізінің қабыршақты балықтарын 500 килограмм мөлшерінде;
• 2025 жылғы 1 наурыздан 31 желтоқсанға дейінгі кезеңде Қызылорда облысы шегінде Сырдария өзенінен 300 килограмм мөлшерінде кейіннен жасанды жолмен көбейту үшін ғылыми мақсаттағы Арал штангасын қалыптастыру;
• ғылыми мақсатта Абай және Павлодар облыстары шегінде Ертіс өзенінен 2025 жылғы 1 наурыздан 30 қарашаға дейінгі мерзімде 300 килограмм мөлшерінде кейіннен жасанды көбейту үшін алмастырғыш мал шаруашылығын қалыптастыруға нелма;
• 2025 жылғы 1 шілдеден 31 желтоқсанға дейінгі аралықта Маңғыстау облысы шегінде Каспий теңізінің қазақстандық секторының акваториясынан 26 килограмм мөлшерінде ұрпақты болу мақсатында арнайы жасалған жағдайларда өсіруге арналған Каспий албырт балығы.

Арал бөтелкесінің бір келісін тәркілегені үшін алым мөлшерлемелері 0,064 АЕК (2025 жылы 251,6 теңге), Арал бөтелкесінің бір келісі 0,013 АЕК (51,1 теңге), нельма мен Каспий албыртының бір килограммы 0,017 АЕК (668) болып белгіленді.

Ауыл шаруашылығы министрлігі түсіндіргендей, "Жануарлар дүниесін қорғау, өсімін молайту және пайдалану туралы" заңда жануарлардың сирек кездесетін және құрып кету қаупі төнген түрлерін, олардың бөліктерін немесе дериваттарын алып тастауға ерекше жағдайларда Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімімен жол берілетіні көрсетілген:

• ғылыми, репродуктивті, коммерциялық мақсатта, сондай-ақ кейіннен қоршаған ортаға шығару үшін арнайы жасалған жағдайларда өсіру;
• аңшылықтың ұлттық түрлерін дамыту;
• ғылыми зерттеулер;
• таңдау.

Осыған байланысты жоспарлануда:

Каспий итбалықтарының шектелген санын таңбалау және қоңырау соғу мақсатында ғылыми зерттеулер үшін алып тастау, кейін оларды табиғи ортаға шығару.

Сирек кездесетін және құрып кету қаупі төнген түрлерді сақтаудың қолайлы шарасы сирек кездесетін балық түрлерінің әр түрлі жастағы дараларының шектеулі санын оларды одан әрі жасанды жағдайда өсіру және аналық балықты қалыптастыру мақсатында аулау, содан кейін алынған төлдердің бір бөлігін жергілікті су айдындарына жіберу болып табылады.

"Осы ниеттерді тиімді жүзеге асыру үшін биоалуантүрлілікті сақтау және жойылып кету қаупі төнген түрлердің қорын қалпына келтіру, кейіннен жасанды көбейту үшін аналық балықты қалыптастыру мақсатында Арал тікенегі, Арал учаскілері, нельма және Каспий албыртының шектеулі санын жою қажет", – делінген негіздемеде.

Құжат 6 наурызға дейін қоғамдық талқылау үшін Ашық НҚА веб-сайтында орналастырылған.

Бұған дейін Қазақстанның аңдар мен құстарды аулауға жаңа шектеу қойғанын хабарлаған болатынбыз.