Мүгедектігі бар адамдардың жәрдемақысы: Қазақстанда 2025 жылы кім және қанша алады

Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің 2025 жылғы 29 сәуірдегі мәліметі бойынша, Қазақстанда 737 мыңнан астам мүгедектігі бар адам тұрады. Басқарма орташа төлем 78 763 теңгені құрайтынын нақтылады, деп хабарлайды Zakon.kz.

Әлеуметтік қолдау және ерекше қажеттіліктері бар адамдардың өмір сүру сапасын арттыру мемлекеттік саясаттың басты бағыттарының бірі және ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің (бұдан әрі – ЕХӘҚМ) басты міндеттерінің бірі болып табылады.

Бүгінгі таңда Қазақстанда тұратын мүгедектігі бар 737,4 мың адамның 415,9 мыңы еңбекке қабілетті жастағы (56,4%), 206,8 мыңы зейнеткерлік жастағы (28,0%) азаматтар болса, 114,7 мыңы 18 жасқа дейінгі балалар (15,6%).

2025 жылғы 1 сәуірдегі жағдай бойынша мүгедектігі бойынша мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақы алушылардың саны 541,1 мың адамды құрайды.

Осы жылдың қаңтар-сәуір айлары аралығында республикалық бюджеттен мүгедектігі бойынша мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақы төлеуге 126 млрд теңге бағытталды.

Мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақылардың мөлшері мүгедектіктің тобына және себебіне, сондай-ақ тиісті қаржы жылына арналған "Республикалық бюджет туралы" заңда белгіленген ең төмен күнкөріс деңгейінің шамасына байланысты болады. Биыл 1 сәуірде мүгедектігі бойынша мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақылардың орташа мөлшері 78 763 теңгені құрады.

Бұдан басқа міндетті әлеуметтік сақтандыру жүйесіне қатысушыларға бюджеттен берілетін жәрдемақыларға қосымша Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорынан (бұдан әрі – МӘСҚ) еңбекке қабілеттілігінен айырылған жағдайда төленетін әлеуметтік төлемдер жүзеге асырылады.

Төлемдердің мөлшері жеке және келесі факторларға байланысты: соңғы 2 жылдағы МӘСҚ-ке әлеуметтік аударымдар жүргізілген орташа айлық табыс, еңбек ету қабілетінен айырылу коэффициенттері, міндетті әлеуметтік сақтандыру жүйесіне қатысу және табысты ауыстыру өтілі.

2025 жылғы 1 сәуірде еңбекке қабілеттілігінен айырылу жағдайы бойынша жалпы сомасы 12,8 млрд теңгеге 90,6 мыңнан астам адам әлеуметтік төлем алды. 1 сәуірдегі жағдай бойынша әлеуметтік төлемнің орташа мөлшері 47 053 теңгені құрайды.

2025 жылдың 1 сәуірінде еліміз бойынша 7 қалада орталықтар ашылып, жұмыс істеуде: Шымкент, Павлодар, Өскемен, Талдықорған, Тараз, Қостанай және Ақтөбе.

Мүгедектігі бар адамдардың заңды құқықтарын қамтамасыз ету және олар үшін қолжетімді ортаны қалыптастыру мақсатында Қазақстанның барлық өңірлерінде әлеуметтік инфрақұрылым объектілерін бейімдеу бойынша жұмыс жүргізілуде. 2023-2027 жылдар аралығында Интерактивті қолжетімділік картасына енгізілген 42 мыңнан астам нысанды бейімдеу көзделген. Бүгінгі таңда еліміз бойынша 23 мыңға жуық нысан толықтай бейімделген.