Қазақстанда азық-түлік бағасының өсуі тоқтады
Фото: Zakon.kz
Қазан айында тұтыну себетінің жалпы жылдық инфляциясы 12,6%-ды құрады, алайда негізгі азық-түлік өнімдері бағасының динамикасын жан-жақты талдау күрделі жағдайды көрсетеді.
Жыл ішінде (2025 жылғы қараша – 2024 жылғы қараша) әлеуметтік маңызды азық-түлік тауарларының (СМАТ) бағасы орта есеппен 10,1%-ға өскен.
ҚР АСПиР БНС деректеріне сәйкес, 2025 жылдың басынан (қаңтардан қарашаға дейін) бағаның өсуі 8,5% (индекс 108,5%) құрады.
Қысқа мерзімді кезеңде, 4–11 қараша аралығында, СМАТ бағасы өте аз ғана өскен – тек 0,1%.
Қай өнімдер жылдам қымбаттап жатыр?
Жыл ішінде (2024 жылғы 5 қарашамен салыстырғанда) СМАТ бағасының өсуі біркелкі емес болды.
Азық-түлік себетін елеулі қымбаттатқан бірнеше өнім бар:
- Сиыр еті (иық-бұғана бөлігі) – 26,6% қымбаттаған.
- Күнбағыс майы – 24,9% өскен.
- Көкөністер инфляциялық қысымға ұшыраған: сәбіз – 19,7%, бас капуста – 17,1%.
- "Тұрмыстық тауарлар тобында тұз (+14,9%) және қарақұмық (+11,7%) бағасының өскені байқалады."
- Басқа мал өнімдері арасында тауық еті (+14,3%), сары май (+13,2%) және айран (+10,4%) айтарлықтай қымбаттаған.
Жылдық дефляция: бағаның төмендеуі бойынша рекордтар
Аталған жылдық кезеңде жалпы инфляцияға қарамастан, үш негізгі өнім бағасы төмендеді:
- Күріш – 13,9% арзандаған.
- Рожки – 3,2% төмендеген.
- Бірінші сұрыпты бидай ұны – 1,3% арзандаған.
Қараша айындағы апталық баға динамикасы
Апталық динамиканы (4–11 қараша) талдау өсу қарқысының бәсеңдегенін көрсетеді:
Тауық еті (+0,6%), күнбағыс майы (+0,4%), қарақұмық, айран және жұмыртқа (+0,3%) жеңіл ғана қымбаттаған.
Сол аптада жеті әлеуметтік маңызды өнім арзандаған: сәбіз (-0,7%), бас капуста (-0,5%), күріш (-0,2%), тұз, қант, сары май және рожки (-0,1%).
Ұн, нан, сиыр еті, ірімшік және пияз бағасы тұрақты қалыпта немесе аз өзгерген.
Қорыта айтқанда, азық-түлік бағасының жылдық өсу қарқыны әлі де жоғары болса да, әсіресе ет және көкөніс сегменттерінде, қарашаның бірінші аптасындағы динамика бағаның тұрақтана бастағанын көрсетеді.
Айта кетейік, Қазақстан үкіметі әлеуметтік маңызды азық-түлік тауарлары ұғымынан бас тартуды жоспарлап отыр, бірақ сауда үстеме бағасына бақылауды сақтап, нақты көмек көрсетуді күшейтуді көздеп отыр.