Күн сайын 164 отбасы ажырасады – Дархан Мыңбай дабыл қақты
Ж.Құспанов
Депутат Дархан Мыңбай отбасылардың ажырасуының алдын алу үшін мектептер мен жоғары оқу орындарында арнайы сабақтар енгізуді, сондай-ақ барлық мекемелер мен ұйымдарда "Мерейлі отбасы" конкурсын өткізуді ұсынды. Ол ҚР Премьер-Министрінің орынбасары Ералы Тоғжановқа депутаттық сауал жолдап, Мәжілістің жалпы отырысында қазақстандықтардың некелерін сақтап қалу жөніндегі өз идеясын айтты, деп хабарлайды zakon.kz.
Әрбір отбасын сақтау – Отанымыздың тұрақтылығының кепілі. Жас отбасының шаңырағы бақыт бесігіне айналуы тиіс, - деді Мемлекет басшысы. Сонымен қатар, Nur Otan партиясының сайлауалды бағдарламасында отбасын қолдау мен нығайту – елдің табысты дамуының кепілі екені айтылған. Бағдарлама отбасылардың әл-ауқаты мен олардың лайықты өмір сүруіне заңнамалық, әлеуметтік және жан-жақты қолдау көрсетуге бағытталған. Біздің ойымызша, бүгінгі таңда өте маңызды проблеманың терең тамыры жастардың ажырасуында, жекелеген отбасылардың ыдырауында жатыр. Өйткені, тұрақты отбасын құру, көп балалы болу – ұлт санын арттырудың негізі, - деп атап өтті Мыңбай.Оның айтуынша, бүгінде қоғамдағы отбасы институтының әлсіреуі, соның ішінде құрылған некелер санының қысқаруы және ажырасу фактілерінің өсуі жүйелі түрде тіркелуде. Соңғы жылдары бұл проблема жастар арасында да артып келеді.
Біздің салт-дәстүрімізге сүйеніп, ұрпақтарымызды қалдыруға не кедергі? Әлеуметтік жағдайға ғана сілтеме жасау қисынды ма? Ажырасу кезінде балалар көп зардап шегеді. Мүлікті бөлу, балалардың тұрғылықты жерін анықтау туралы дау, алимент, туыстық қатынастардың үзілуі және моральдық-әлеуметтік қиындықтар. Отбасы және ресми статистика туралы Ұлттық баяндаманың деректері бойынша 2015 жылдан бастап 2019 жылға дейінгі кезеңде тіркелген некелердің жалпы саны 709,6 мың, ал ажырасқан отбасылардың саны 274,5 мың болды. Яғни, тіркелген некемен салыстырғанда ажырасулар саны 35% - дан 43% - ға дейін өсті. Демек, соңғы 5 жылда күніне 389 неке тіркеліп, 150 отбасы ажырасқан, - деді мәжілісмен.Ол 2019 жылдың қорытындысы бойынша 59 796 неке бұзылғанын, яғни бір күнде 164 отбасы ажырасқанын қосты. Сол жылы 120 мыңға жуық адам некені бұзды, олардың әрқайсысы екінші, яғни 60 мыңнан астамы (60 324 жас - 50,5%) - 18-35 жасқа дейінгі жастар. Ажырасудың көп бөлігі 30-34 жас аралығындағы жас отбасыларға тиесілі (23,3%).
Жаһандық індетке байланысты 2020 жылы неке мен ажырасулар саны азайғанына қарамастан, бұл жағдайға бей-жай қарамау керек" - деді депутат.Осыған байланысты Парламент мүшесі Үкіметке отбасы институтын сақтау туралы өз ұсынысын айтты. Атап айтқанда, жастар арасында тұрақты отбасы институтының құндылықтарын қалыптастырудың жандануы үшін орта және жоғары оқу орындарында арнайы сабақтар өткізуді қарастырған жөн. Ажырасу жағдайында сот алдындағы Медиация жұмысын жүйелеу және ынталандыру, өркениетті елдердің отбасын сақтауға бағытталған тәжірибесін насихаттау ұсынылды. Мысалы, ажырасу процесі аз тіркелген Италияда, егер неке сақталмаса, ерлі-зайыптылар бір-бірін өмір бойы асырауына тура келеді. Сонымен қатар, Қазақстан Президенті өз Жолдауында атап өткендей, тұрғын үй сатып алу мақсатында зейнетақы жинақтарының жеткілікті мөлшерден асатын бөлігін "Отбасы банкіне" ауыстыруға рұқсат беру қажет. Көп балалы отбасыларды қолдаудың осындай тетігін жетілдіру қажет.
"Мерейлі отбасы" ұлттық конкурсы меншік нысанына қарамастан барлық мекемелерде, ұйымдарда және ұжымдарда өткізілуге тиіс. Отбасылық құндылықтарды заманауи форматта дәріптейтін әлеуметтік желілер мен бұқаралық ақпарат құралдарында ақпаратты, бейне-контентті тираждау қажет. Халық арасында "Отан – отбасынан басталады" деген қанатты сөз бар. Біз әрбір отбасы мен жас шаңырақты қолдау мен қорғау мемлекеттің адами капиталдың сапасын арттырудағы кезек күттірмейтін міндеті деп санаймыз, - деп қорытындылады Мыңбай.Бақытжан Отарбаева
