Қазақстанда ең төменгі жалақыны кім алады?
Мәжіліс депутаты Елдос Абақанов үкіметтен орман шаруашылығы қызметкерлерінің жалақы деңгейін қайта қарауды сұрады. Оның айтуынша, бұл – республика бойынша ең төменгі жалақы. Осы және басқа да мәселелермен ол Парламент Мәжілісінің пленарлық отырысында ҚР Премьер-Министрінің орынбасары Роман Склярға депутаттық сауал жолдады, деп хабарлайды Zakon.kz.
Абақанов Қазақстанның шағын орманды мемлекеттер қатарына жататынын еске салды.
Территорияның 11%-ға жуығы ормандар, орман аумағының жартысына жуығы сексеуіл алқаптарына тиесілі. Қазір мемлекеттік орман қорын басқарудың екі деңгейлі жүйесі жұмыс істейді: республикалық және облыстық әкімдіктер деңгейінде. Орман шаруашылығын басқарудың тұтастығын бұзу және бөлу 2000 жылдан басталады, сол кезде өнеркәсіптік өндіріс цехтары орман шаруашылықтарынан бөлінді, олар облыстар деңгейінде біріктірілгеннен кейін бірнеше жылдан кейін банкрот деп танылды және жай ғана назардан тыс қалды, - деді ол.
Сонымен қатар, Үкімет қаулысымен орман және жануарлар дүниесін қорғау жөніндегі мемлекеттік мекемелердің 124 бірлігі әкімдіктер мен коммуналдық меншікке берілді.
Өкінішке қарай, бұл шара орманды басқару жүйесінің және орман шаруашылығындағы бірыңғай ғылыми-техникалық саясаттың бұзылуына әкелді. Сонымен қатар, жергілікті атқарушы органның орман шаруашылығын беру мақсаттарының бірі орман шаруашылығын облыстық бюджеттің қаржыландыруы есебінен республикалық бюджетке жүктемені азайту болды. Бірақ бұл шара нәтиже бермеді, себебі әлі күнге дейін еліміздің орман мекемелері республикалық бюджеттен жалпы сипаттағы трансферттер арқылы қаржыландырылады, - деп атап өтті депутат.
Сондай-ақ, жағдайды БҰҰ сарапшылары талдап, республиканың орман шаруашылығында айтарлықтай жақсару байқалмайды деген қорытындыға келді.
Бүгінгі күні орман күзетінің саны және орман шаруашылықтарының материалдық-техникалық жабдықталуы бұрынғы деңгейде қалды және бекітілген нормативтік-құқықтық актілерге сәйкес келмейді.
Орманшылардың жалақысы республикадағы ең төменгі жалақы болып қалып отыр. Орман мекемелері қызметкерлері арасында бейіндік білімі бар мамандар саны бар болғаны 33%, оның ішінде жоғары білімі бар мамандар 10% және орта арнайы білімі бар мамандар 23%-ды құрайды, - деді депутат.
Оның айтуынша, соңғы жылдары орман қорының жерлерін әртүрлі мақсаттарға пайдалану жиілеп кетті.
Орман алқаптарында түрлі пайдалы қазбаларды өндіру үшін жер бөлу практикасын тоқтату қажет деп санаймын. Бұл, ең алдымен, теріс экологиялық әсер етеді. Осындай басқару жүйесі кезінде Мемлекет басшысының орман қорында 2 млрд-тан астам ағаш отырғызу жөніндегі тапсырмасын орындау қажеттлігі туындайды, - деп есептейді мәжілісмен.
Сонымен қатар, әкімдіктер әлі күнге дейін орман шаруашылығын жабдықтау жағдайын түзеген жоқ. Оларға орман шаруашылығының жай-күйін жақсарту жөнінде шаралар қабылдау тапсырылғанымен, олар орман шаруашылығы облыс әкімінің қарамағында болу керек пе деген сауалға жауап іздеп жүр.
Қазір орман шаруашылығы саласында тұрақты даму қағидаттарында орман экожүйелерінің биологиялық әртүрлілігін сақтауды қамтамасыз ету міндеттерін тұжырымдамалық қайта қарауға, нақтылауға және кеңейтуге бағытталуы тиіс жаңа мемлекеттік саясатты қабылдау мәселесі өткір пісіп жетілді, - деді Абақанов.
Оның пікірінше, Үкімет облыстардың әкімдіктеріне берілген 124 орман және жануарлар дүниесін қорғау жөніндегі мемлекеттік мекемені Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігінің басқармасына қайтаруы керек. Сондай-ақ орман ресурстарын пайдаланудың ресурстық-шикізат принципінен экологиялық-экономикалық принципке көшу негізінде экологиялық орман шаруашылығын қалыптастыруды ескере отырып, орман саясатын қайта қарау және пайдалы қазбаларды өндіру мақсатында ормандарды варварлық игеруді тоқтату жөнінде шаралар қабылдау талап етіледі. Сондай-ақ орман шаруашылығы қызметкерлерінің жалақысын көтеріп, осы сала үшін жоғары білікті кадрлық әлеуетті қалыптастыру үшін оларға әлеуметтік пакет қарастыру керек.
Бақытжан Отарбаева