Депутат қазақстандықтарға МӘМС жарналарын өздері басқаруға мүмкіндік беруді ұсынды
2025 жылғы 27 қаңтарда Мәжілістегі Үкімет сағатында ол МӘМС жүйесіне кірмеген азаматтар санының өсіп келе жатқанына назар аударды.
"МӘМС енгізу кезеңінде мұндай азаматтардың саны 3 млн адамды құрады. Өткен жылы бұл көрсеткіш 3,1 млн адамға жетті, ал қазір ол 3,5 млн адамнан асады. Мұндай азаматтар уақтылы медициналық көмек ала алмайды, скринингтен өтіп, басқа медициналық қызметтерге қол жеткізе алмайды. Бұл азаматтар МӘМС жүйесінің артықшылықтары мен тиімділігіне мүдделі емес. Сондықтан төлеушілердің жеке пайдасына бағытталған қосымша ынталандыру шаралары қажет", – деді Асхат Аймағамбетов.
Ұсынылған шешімдердің бірі-қызметкердің жарнасының бір бөлігін дербес шотқа аудару арқылы жеке жинақ құруға мүмкіндік беру. Мысалы, жарна сомасының 30-50%. Бұл қаражат азаматтың қалауы бойынша емделуге, ерікті медициналық сақтандыру жүйесі арқылы сақтауға немесе жинақ түрінде ғана пайдаланылатын болады.
"Бұл ұжымдық сақтандыру жүйесінен ұжымдық-жинақтаушы жүйеге көшуді білдіреді. Сонда азаматтар өз жарналарының бір бөлігін ала алатынын, оларды жинап, басқара алатынын, қажет болған жағдайда ерікті полис сатып алып, денсаулығын сақтандыра алатынын түсінеді. Сонда ғана МӘМС-ке деген қызығушылық пен сенім артады. Бұл тәсіл шамамен 5 миллион адамға әділ болады және жүйеге жаңа серпін береді", – деп есептейді депутат.
Ол қор Денсаулық сақтау министрлігі үшін қазынашылық немесе оның жеке банкі болғанын айтты. Қор басшылығының жиі өзгеруі де сынға төтеп бере алмайды. Соңғы жеті жылда жеті басшы өзгерді. Кадрлық жетіспеушілік те бар.
"Сақтандыру жарналары денсаулыққа салынатын салыққа айналды. Сақтандыру ұйымының қоры денсаулық сақтау министрлігінің банкіне айналды. Азаматтар мен дәрігерлер сәйкес келмейтін және ойластырылмаған реформалардың кепіліне айналды. Медициналық көмектің қолжетімділігі мен сапасы төмендеді. МӘМС азаматтардың алдында беделін түсірді. Жаңа реформалар, егер өзгертілмесе, жағдайды одан әрі нашарлатуы мүмкін. Ақша жетіспейді. Бүгінгі емдеу тарифтері сапалы емдеуге мүмкіндік бермейді. Бірақ бұл ақша көбінесе тиімсіз жұмсалады. Ойластырылған және жүйелі шаралар қажет. Біз министрліктің дұрыс реформаларын қолдауға дайынбыз", – деп қорытындылады Асхат Аймағамбетов.
Бұған дейін аудиторлардың әлеуметтік медициналық сақтандыру қорынан қандай бұзушылықтар тапқандығы хабарланған болатын.