Болжамға сәйкес, мөлшерлеменің біртіндеп төмендеуі тек 2026 жылдың жазынан ерте емес, инфляцияның тұрақты баяулауы жағдайында ғана мүмкін болады. Ал ақша-несие саясатын айтарлықтай жұмсарту, сарапшылардың пікірінше, тек 2027 жылы күтіледі.
Неге мөлшерлеме өзгермейді?
Еуразиялық даму банкі Ұлттық банктің мөлшерлемені сақтап қалуының негізгі себептері ретінде мыналарды атайды:
- инфляциялық күтулердің өсуі;
- коммуналдық қызмет тарифтерінің қымбаттауы;
- тұтынушылық белсенділіктің жоғары деңгейі;
- несиелендірудің ынталандырылуы.
Банк деректеріне сай, 2026 жылға инфляция болжамы 9,5–11,5% аралығында. Алайда 2026 жылдың соңына қарай ол шамамен 14,5% деңгейінде болады деп күтілуде. Бұл көрсеткіш жылдың екінші тоқсанындағы шарықтау шегінен кейін қалыптасады.
Өз кезегінде Ұлттық банк те осы ұстанымды қолдап отыр. Реттеуші орган алдағы айларда инфляция айтарлықтай төмендемесе, ақша-несие саясатын қатаңдату мүмкін екенін, тіпті мөлшерлемені арттыру ықтималдығы бар екенін жоққа шығармайды.
Реттеушінің уәждері
Ұлттық банк төрағасы Тимур Сүлейменов 2025 жылғы 29 тамызда жасаған мәлімдемесінде базалық мөлшерлемені сақтап қалу шешімі экономикадағы инфляциялық қысымның әлі де күшті болуымен түсіндірілетінін атап өтті.
"2025 жылдың қаңтар–шілде айларында ЖІӨ өсімі 6,3%-ға дейін жеделдегеніне қарамастан, сұраныс әлі де ұсыныстан асып түсуде, бұл бағаға қысымды күшейтуде. Тұтынудың артуының қосымша көзі – белсенді тұтынушылық несиелендіру", – деді Тимур Сүлейменов.
Сонымен қатар, Ұлттық банк инфляция бойынша өз болжамын жаңартты:
- 2025 жылы – 11–12,5%;
- 2026 жылы – 9,5–11,5%;
- 2027 жылы – 5,5–7,5%.
Реттеуші ескерткендей, алдағы айларда инфляция елеулі түрде бәсеңдемесе, базалық мөлшерлеменің көтерілуі де жоққа шығарылмайды. Ұлттық банктің мақсаты – бағаның төмен әрі тұрақты өсуін қамтамасыз ету, азаматтардың табысы мен жинақтарының құнын сақтау.
Бұған дейін біз Ресейде бағалар төмендеп жатқанымен, Қазақстанда неге мұндай үрдіс байқалмайтынын жазғанбыз.