Ресейден әкелінетін бидай әртүрлі «сұр» схемаларда жиі пайдаланылады, өйткені ол жақта астықтың құны әлдеқайда төмен, ал біздің экспорттаушылар оны көрші елден сатып алуға бейім. Осындай тәуекелдерді жою үшін Мемлекеттік кірістер комитеті «Атамекен» ҰКП-мен бірлесіп, оңайлатылған ҚҚС қайтару бойынша пилоттық жобаны жүзеге асырды. Яғни, осы жобаға қатысу туралы меморандум жасасқан экспорттаушылар тексерусіз және айыппұл санкцияларынсыз ҚҚС қайтарылады. Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі Мемлекеттік кірістер комитеті төрағасының орынбасары Қайрат Миятов
Оның айтуынша, нарықтағы заңсыз әрекеттерге қарсы тұруға арналған және ҚҚС қайтару екі жолмен жүзеге асырылатынын ұсынып отыр.
Біріншісі 15 жұмыс күні ішінде камералдық бақылаусыз. Бұл ретте бюджеттен қайтарылуы талап етілетін салық сомасына банк кепілдігі болуы қажет.
Екіншісі – камералдық аудит жүргізілгеннен кейін күнтізбелік 100 күн ішінде. Бұл жағдайда банк кепілдігі талап етілмейді.
Пилоттық жобада айыппұлдар қолданылмайды. Біз астық нарығынан бастадық, өйткені мұнда жеткізу тізбегі болжамды және түсінікті. Сонымен қатар, астық компанияларының өздері «сұр» схемаларды қолданып, салық төлемейтін және сол арқылы қалыпты экспорттаушылар үшін тең емес жағдай туғызатын жеткізушілерді шеттетуге мүдделі. Қайрат Миятов
Пилот сонымен қатар жеткізу тізбегін және әртүрлі өнімсіз шығындарды азайту үшін жосықсыз жеткізушілер тізбегін қысқартуға арналған. Ол үшін «Атамекен» ҰКП базасында ақпараттық ресурс құрылды – онда салықтық құқық бұзушылықтар туралы ақпарат көрсетіледі. Бұл транзакцияларды жасамас бұрын жеткізушіні ең жақсы таңдауға мүмкіндік береді, өйткені оның салық есептілігінде қандай да бір қайшылықтары бар-жоғы сайтта анық болады.
Жабдықтаушы оның беделін қадағалап, бұл, айталық, «сұр» тізімге енбеуге тырысады. Қайрат Миятов
Айта кетейік, 2019-2021 жылдарға арналған астық импорты 157 млрд теңгеге 2,7 млн тоннаны құрады.
Астық экспорты өз кезегінде 20,2 млн тоннаны құрады, оның 441 мың тоннасы Ресей Федерациясына.
2019-2021 жылдар аралығында экспорттаушыларға 127 млрд теңге көлемінде астық ҚҚС қайтарылды.
