Ережеде есірткі қылмысына қарсы іс-қимыл комитеті (комитет) есірткі құралдары, психотроптық заттар, олардың аналогтары мен прекурсорлары айналымы саласындағы мемлекеттік саясатты қалыптастыру және іске асыруды үйлестіру, олардың заңсыз айналымына және оларды теріс пайдалануға қарсы іс-қимыл саласында басшылықты жүзеге асыратын ҚР ІІМ ведомствосы болып табылады делінген.
Ведомствоның міндеттері:
- есірткі құралдарының, психотроптық заттардың, олардың аналогтары мен прекурсорларының айналымы, сондай-ақ олардың заңсыз айналымы мен теріс пайдаланылуына қарсы іс-қимыл саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру;
- есірткі құқық бұзушылықтардың алдын алу және оларға қарсы іс-қимыл мәселелері бойынша мемлекеттік органдар мен өзге де ұйымдардың қызметін ведомствоаралық үйлестіруді қамтамасыз ету;
- есірткі құралдарының, психотроптық заттардың, олардың аналогтары мен прекурсорларының заңсыз айналымына байланысты қылмыстардың алдын алу, анықтау, жолын кесу және ашу;
- есірткі құралдарының, психотроптық заттардың, олардың аналогтары мен прекурсорларының айналымына мемлекеттік бақылауды жүзеге асыруды ұйымдастыру.
Осыған байланысты комитет келесі функцияларды орындайды:
- есірткі құралдарының, психотроптық заттардың, олардың аналогтары мен прекурсорларының айналымына мемлекеттік бақылауды, олардың заңсыз айналымына және оларды теріс пайдалануға қарсы іс-қимыл шараларын жүзеге асыруды ұйымдастырады;
- есірткі құралдарының, психотроптық заттардың, олардың аналогтары мен прекурсорларының айналымы саласындағы қызметті реттеу және психоактивті заттарды пайдаланумен байланысты психикалық мінез-құлық бұзылыстары (аурулары) бар адамдарға медициналық-әлеуметтік көмекті ұйымдастыруда оларды теріс пайдалану және оны көрсету кезінде азаматтардың құқықтары мен бостандықтарына кепілдік беруді қамтамасыз ету жөніндегі денсаулық сақтау органдарына жәрдемдеседі;
- Комитеттің құрылымдық бөлімшелерінің қызметін үйлестіруді, ведомстволық бақылауды және жоспарлауды жүзеге асырады;
- Қазақстан Республикасының уәкілетті органдарымен бірлесіп Есірткі құралдарының, психотроптық заттардың, олардың аналогтары мен прекурсорларының айналымының барлық түрлерінің ауқымын болжайды;
- уәкілетті органдармен бірлесіп мемлекеттің есірткі құралдарына, психотроптық заттар мен прекурсорларға қажеттілік нормаларын айқындайды;
- есірткі ахуалының жай-күйі мен даму үрдістерін, есірткінің заңсыз айналымға түсуінің өңіраралық көздері мен арналарын талдайды, оларды жабу, тиісті ақпараттық-талдамалық материалдарды дайындау жөніндегі шараларды әзірлейді;
- есірткі заттарын, психотроптық заттар мен прекурсорларды әзірлеу және енгізу процесін бақылайды, есірткі әсері аз, тиімдірек, қолданыстағы заттармен салыстырғанда қауіптілігі аз;
- қызметі есірткі құралдарын, психотроптық заттарды, олардың аналогтарын медициналық емес пайдаланудың алдын алумен байланысты қоғамдық ұйымдардың, қауымдастықтардың жұмысын үйлестіреді;
- есірткі құралдарының, психотроптық заттардың, прекурсорлардың айналымы және олардың заңсыз айналымы мен теріс пайдаланылуына қарсы іс-қимыл саласындағы ғылыми зерттеулерді үйлестіреді;
- есірткі құралдарының, психотроптық заттардың, прекурсорлардың айналымы және олардың заңсыз айналымы мен теріс пайдаланылуына қарсы іс-қимыл саласында халықаралық ынтымақтастықты жүзеге асырады;
- Денсаулық сақтау саласындағы есірткі құралдарының, психотроптық заттар мен прекурсорлардың айналымына байланысты қызмет түрлерінен басқа, есірткі құралдарының, психотроптық заттар мен прекурсорлардың айналымы саласындағы қызмет түрлерін лицензиялауды жүзеге асырады;
- есірткі құралдарының, психотроптық заттар мен прекурсорлардың айналымын реттейтін ҚР заңнамалық және өзге де нормативтік құқықтық актілерін бұзғаны үшін жеке және заңды тұлғаларды жауапкершілікке тарту жөнінде тиісті органдарға ұсыныстар енгізеді;
- мемлекеттік органдарға және өзге де ұйымдарға есірткі, психотроптық заттар мен прекурсорлар айналымы саласындағы ҚР заңнамасын бұзушылықтарды жою жөнінде ұсыныстар, нұсқамалар енгізеді;
- есірткі құралдарының, психотроптық заттардың, прекурсорлардың айналымы және олардың заңсыз айналымы мен теріс пайдаланылуына қарсы іс-қимыл саласындағы мемлекеттік саясатты әзірлейді және уәкілетті органдармен бірлесіп іске асырады;
- мемлекеттік және жергілікті атқарушы органдардың есірткі құралдарының, психотроптық заттардың, олардың аналогтарының, прекурсорлардың заңсыз айналымына және оларды теріс пайдалануға, оның ішінде Жерді қашықтықтан зондтау деректерін пайдалана отырып, қарсы іс-қимыл жөніндегі қызметін үйлестіреді;
- бақылау субъектісіне (объектісіне) бара отырып, тексеру нысанында есірткі құралдарының, психотроптық заттар мен прекурсорлардың айналымына мемлекеттік бақылауды жүзеге асырады;
- есірткі құралдарының, психотроптық заттар мен прекурсорлардың айналымы саласындағы мемлекеттік және өзге де ұйымдардың, сондай-ақ мемлекеттік органдардың нашақорлық пен есірткі бизнесіне қарсы іс-қимылдағы қызметін үйлестіру жөніндегі өңірлік штабтардың қызметін ведомствоаралық үйлестіруді жүзеге асырады;
- өз құзыреті шегінде ҚР заңнамасына сәйкес есірткі құралдарының, психотроптық заттардың, прекурсорлардың айналымы саласында инвестицияларды, техникалық көмекті тартуды және олардың нысаналы пайдаланылуын бақылауды және олардың заңсыз айналымы мен теріс пайдаланылуына қарсы іс-қимылды жүзеге асырады;
- нашақорлыққа және есірткі бизнесіне қарсы күрестің, есірткі құралдарының, психотроптық заттар мен прекурсорлардың айналымына мемлекеттік бақылауды жүзеге асырудың халықаралық тәжірибесін талдайды және жинақтайды;
- құрамында есірткі бар өсімдіктерді өсіру және өсіру орындарын анықтау және жою жөніндегі жұмыстарды, сондай-ақ есірткі құралдарын, психотроптық заттарды, прекурсорларды, олардың аналогтарын және оларды өндіруге арналған жабдықтарды заңсыз тасымалдау арналарын жабу жөніндегі басқа да іс-шараларды мониторингтеуді, үйлестіруді және жүргізуді жүзеге асырады;
- Үкімет айқындайтын тәртіппен заңды тұлғаларға ҚР аумағына есірткі құралдарын, психотроптық заттар мен прекурсорларды әкелуге, ҚР аумағынан әкетуге және ҚР аумағы арқылы транзитке рұқсат беруді жүзеге асырады;
- шет мемлекеттердің кеден органдарымен, Ұлттық қауіпсіздік органдарымен, арнайы бөлімшелерімен бірлесіп ҚР аумағы арқылы есірткі құралдарының, психотроптық заттардың, олардың аналогтары мен прекурсорларының контрабандасы мен транзитінің жолын кесу жөніндегі жұмысты жүзеге асырады;
- есірткі құралдарымен, психотроптық заттармен, олардың аналогтарымен және прекурсорларымен байланысты қылмыстар туралы істер бойынша анықтама жүргізеді;
- ҚР аумағында есірткі трафигі мен есірткінің заңсыз айналымының жолын кесу жөніндегі жедел-іздестіру қызметіне бақылауды жүзеге асырады, оны жүзеге асырудың тиімді нысандарын жинақтайды және енгізеді;
- қылмыс жасаған адамдарды ұстау бойынша жедел-іздестіру іс-шараларын және арнайы операцияларды жүргізуді үйлестіреді, сондай-ақ оларды жүргізуге және өзге де құқық қорғау және арнаулы мемлекеттік органдардың жүзеге асыруына жәрдем көрсетеді;
- есірткі мен прекурсорлардың заңсыз айналымынан алынған қылмыстық кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) байланысты қылмыстарды анықтауға бағытталған жедел-іздестіру іс-шараларын жүргізеді;
- есірткі құралдарының, психотроптық заттар мен прекурсорлардың заңсыз айналымы мәселелері бойынша ТМД – ға қатысушы мемлекеттермен бірлескен ғылыми зерттеулерді жүзеге асырады;
- есірткі құралдарын, психотроптық заттарды, олардың аналогтары мен прекурсорларын тарату үшін интернет желісінің мүмкіндіктерін пайдаланудың жолын кесуді жүзеге асырады;
- қазіргі ғылыми-техникалық жетістіктер негізінде есірткі қаупімен күрес әдістерін жетілдіреді;
- ІІМ Кинологиялық орталығының (ІІМ КО), облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың және көліктегі полиция департаменттерінің кинологиялық қызметтер орталықтарының (ОКЖ) қызметін ұйымдастыруды, үйлестіруді және бақылауды жүзеге асырады. одорологиялық зерттеулер және қоғамдық тәртіпті сақтау және қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз ету;
- арнайы есептерді қалыптастырады және жүргізеді;
- "есірткі құралдары, психотроптық заттар, олардың аналогтары мен прекурсорлары және олардың заңсыз айналымы мен теріс пайдаланылуына қарсы іс-қимыл шаралары туралы" заңда, ҚР өзге де заңдарында, Президент пен Үкіметтің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.
Комитетке басшылықты Комитетке жүктелген міндеттердің орындалуына және оның өз өкілеттіктерін жүзеге асыруына дербес жауапты болатын төраға жүзеге асырады.
Комитет төрағасының өкілеттіктері:
- Комитеттің жұмысын ұйымдастырады;
- Комитеттің құзыретіне кіретін мәселелер бойынша Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдарында және өзге де ұйымдарында және халықаралық қатынастарда комитет атынан өкілдік етеді;
- Комитеттің құрылымы мен штат саны бойынша Министрге ұсыныстар енгізеді, сондай-ақ Комитеттің құрылымдық бөлімшелері туралы ережелерді бекітеді;
- Комитет қызметкерлерін, ІІМ Кинологиялық орталығының бастығын тағайындауға, босатуға және жұмыстан шығаруға ұсынады, сондай-ақ Министрлік лауазымдарының есепке алу-бақылау номенклатурасына сәйкес есірткі қылмысына қарсы іс-қимыл жөніндегі Аумақтық бөлімшелер басшыларын тағайындауға және лауазымдардан босатуға келіседі;
- ІІМ басшылығына қызметкерлерді көтермелеу, тәртіптік жаза қолдану, материалдық көмек көрсету туралы ұсыныстар енгізеді;
- комитет қызметкерлері арасында тәрбие жұмысын ұйымдастырады, олардың тәртіпті, заңдылықты, құпиялылық режимін сақтауын және кәсіби деңгейін арттыруды қамтамасыз етеді;
- азаматтарды қабылдауды жүзеге асырады, шағымдар мен арыздарды қарайды, олар бойынша шешімдер қабылдайды;
- комитетте сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимылға бағытталған шараларды қабылдайды және сыбайлас жемқорлыққа қарсы шараларды іске асыруға дербес жауапты болады;
- ҚР заңнамасына сәйкес өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.
Сонымен қатар, аталған бұйрықпен ҚР ІІМ Есірткі бизнесіне қарсы күрес және есірткі айналымын бақылау департаменті туралы ереже алынып тасталды.
Бұйрық 2024 жылдың 24 қазанынан бастап қолданысқа енгізілді.