Отбасылық құндылықтар: жасөспірімдердің арасындағы жүктіліктің алдын алу үшін не істеу керек
"Дағдарыс орталықтары одағы" заңды тұлғалар бірлестігінің Басқарма төрағасы, ҚР Президенті жанындағы Әйелдер істері және отбасылық-демографиялық саясат жөніндегі ұлттық комиссияның мүшесі Зульфия Байсақова Жетісу облысында ерте жүктілік мәселелеріне мониторинг жүргізіп, жергілікті қоғамдастықпен белгіленген тақырып бойынша жұмыс кездесуін өткізді.
2023 жылы ҚР Денсаулық сақтау министрлігінің мәліметі бойынша, 18 жасқа дейінгі жүкітілік 2200-ге жуық қызда, оның ішінде 11 мен 16 жас аралығындағы жасөспірімдер арасында 100-ге тартасы тіркелген. Ал биыл Қазақстанда мұндай статистика аталмаған өңір жоқ. Соңғы жылдары Түркістан, Маңғыстау, Алматы облыстары көш бастап тұр.
"Ерте жүктіліктің алдын алу үшін қабылданып жатқан шаралар мен елімізде бұл мәселені шешуге тартылып жатқан қаржы жеткіліксіз, - деп атап өтті жұмыс кездесуінде Зульфия Байсақова. – Бізде керемет жастар бар, сауатты, қызықты, бірақ біз талқылайтын мәселеге келетін болсақ, бір жерде біз бір нәрсені дұрыс істеп жатқан жоқпыз, түсінбейміз, естімейміз, қабылдамаймыз. Алдын алуды күшейту үшін бұл туралы пікір жинау маңызды".
Жиын барысында дәрігерлер балалардың ата-анасыз емханаларға баруға болатын жасын төмендетуді ұсынды. Кем дегенде 16 жасқа дейін. Өйткені, жыныстық қатынасқа түсетін және жүктілікке күдіктенетін көптеген қыздар үшін ата-анасыз дәрігермен кеңесу, сұрақтар қою, маманды тыңдау маңызды. Сонымен қатар, егер медициналық мекемеге жеке бару жасы төмендейтін болса, дәрігерлер жасөспірімдерге тегін контрацепция құралдарын бере алады.
"Бірақ бұл біз өз елімізде белсенді түрде насихаттайтын адамгершілік, отбасылық құндылықтарға қайшы келеді", – дейді Қазақстан халқы Ассамблеясының "ДОС.KZ" еріктілер қозғалысы орталықтарының директоры Лариса Котельникова. - Бізде қыздар таза болуы керек, белгілі бір жаста саналы пәктік әрқашан барлық этностармен құрметтеледі. Сонда біз мұнда жасөспірімдерге мүшеқап таратамыз ба?".
Бірнеше ҮЕҰ өкілдері мектептерде жоғары сынып оқушылармен жыныстық өмір, контрацепция құралдары, дұрыс мінез-құлық туралы әңгімелер жүргізуді, мектеп ортасын зерттеуді ұсынды. Олардың пікірінше, бұл нәтиже беруі керек.
Білім беру жүйесінің қызметкерлері мұндай жұмысты мамандарға тапсырған дұрыс деп санайды, ол үшін елде арнайы бағдарламалар, әдіснамалар, құралдар жасау керек. Жасөспірімдерге жыныстық білім беру-бұл маңызды мәселе және оған барлығы жауапкершілікпен қарау керек. Сондай-ақ, профилактикалық жұмысты үйлестіру үшін әр аймақта көпсалалы команда құруға және оған әр түрлі саладағы ең жақсы мамандарды қосуға болатыны айтылды.