Ерте піскен қарбыздар: мамандар сапаға сақ болуға шақырады

Қазақстан базарларында мамырдың соңынан бастап сатылып жатқан ерте піскен қарбыздар санитарлық қызмет өкілдерінің ерекше назарында. Алматы қаласы бойынша Санитариялық-эпидемиологиялық бақылау департаментінің өкілдері тұрғындарға мұндай өнімдерді тұтынуда абай болуға кеңес береді.

Қарбыз ерте пісе ме?

Мамандардың айтуынша, табиғи жағдайда қарбыз шілде айының соңында немесе тамызда ғана толық пісіп жетіледі. Ал маусым айында сатылатын жемістер жиі түрде өсу стимуляторлары мен нитраттар арқылы тез жетілдіріледі. Бұл өнімнің сапасы мен адам денсаулығына қауіп төндіруі мүмкін.

Сурет: Zakon.kz

Нитрат мөлшері жоғары болуы мүмкін

Алматы қаласы санитариялық-эпидемиологиялық бақылау департаменті басшысының орынбасары Гаухар Қаткенованың айтуынша, қазіргі таңда мамандар тарапынан базарларда, супермаркеттерде және көшелердегі сатылым нүктелерінде қарбыздардың сапасына бақылау күшейтілген.

"Сауда нүктелерінде өнімнің қауіпсіздігін растайтын құжаттардың бар-жоғы тексеріледі. Сонымен қатар өнім құрамынан нитраттар мен өзге де зиянды заттар анықтау үшін сынамалар алынады", – деді Қаткенова.

Қарбыз таңдауда нені ескеру қажет?

Санитар дәрігерлер қарбызды тек ресми сауда орындарынан сатып алуға кеңес береді. Өнімнің қабығында жарықтар, сызаттар болмауы тиіс, ал "құрғақ құйрығы", "жер дағы" мен бос дауысы қарбыздың табиғи піскенін білдіреді.

"Алдын ала кесілген қарбыз сатып алуға тыйым салынады. Өнімді кесер алдында ағын сумен мұқият жуып, сода немесе сірке қосылған ерітіндімен өңдеген жөн", – деп толықтырды Г. Қаткенова.

Сурет: Zakon.kz

Қарбыздарды жол бойынан, жүк көліктерінің жанынан сатып алу денсаулыққа айтарлықтай қауіп төндіреді. Ондай жерлерде өнімдер күн астында ұзақ уақыт тұрып, шаң-тозаң мен көліктің шығарындыларымен ластануы мүмкін. Мұндай жемістер көбіне санитарлық бақылаудан өтпейді.

Қарбыздың пайдасы қандай?

Қарбыз – жаздың басты жемісі. Құрамында 90%-ға жуық су бар. Сонымен қатар калий, магний, антиоксиданттар мен дәрумендерге бай. Ол ағзаны токсиндерден тазартып, бүйрек жұмысын жақсартады, ісінуді басуға көмектеседі.

Қандай жағдайда шектеу керек?

Дәрігерлер қант диабетімен, бүйрек немесе асқазан-ішек жолы ауруларымен ауыратындарға қарбызды шектеулі мөлшерде ғана тұтынуға кеңес береді. Сондай-ақ балаларға 2–3 жастан бастап, аз мөлшерден ғана беру ұсынылады.

Қорытындылай келгенде, мамандар ерте қарбыз тұтынғанда абай болуды ескертеді. Өнім сапасы күмән туғызса, одан мүлдем бас тартқан жөн.