Қасым-Жомарт Тоқаев Қазақстан халқына үндеу жасады
Сурет: akorda.kz
Мемлекет басшысының мәлімдемесі Ақорда сайтында жарияланды.
"Мәжіліс депутаттарының кезектен тыс сайлауы 2023 жылдың 19 наурызында өтеді. Барлық деңгейдегі мәслихаттар депутаттарын сайлауды Орталық сайлау комиссиясы тағайындайды... Баршаңызды азаматтық жауапкершілік танытып, сайлауға белсенді қатысуға шақырамын. Мәжіліс пен мәслихаттар сайлауы». Қасым-Жомарт Тоқаев
Ол депутаттарға белсенді және жемісті жұмысы үшін алғысын білдірді.
"Мәжіліс пен мәслихат депутаттары елімізде жүргізіліп жатқан ауқымды реформалардың бел ортасында болып, сайлаушылармен жиі кездесіп, ең шалғай елді мекендерге барып, азаматтардың көкейтесті мәселелерін көтеріп, қоғамдық талқылаудың үнін белгіледі. " Қасым-Жомарт Тоқаев
Президент депутаттардың жаңарған құрамы бұрынғы форматта жұмысын жалғастырып, Қазақстанның жан-жақты жаңғыруына тың серпін беретініне сенім білдірді.
"Өздеріңіз білесіздер, мен былтырғы қыркүйектегі Жолдауымда Мәжіліс пен мәслихаттар сайлауын биылғы бірінші жартыжылдықта өткізуді ашық ұсынған болатынмын. Осылайша, бұл бастама жарияланған сәттен бастап дауыс беру күніне дейінгі кезең алтыдан асады. Партиялардың сайлау науқанына дайындалуға бұрын-соңды көп уақыты болмаған" Қасым-Жомарт Тоқаев
Ол Мәжілістің және мәслихаттардың кезектен тыс сайлауы – конституциялық реформаның жалғасы. Былтырғы референдумда халқымыз бұл реформаға қолдау білдірді. Соның нәтижесінде еліміз өкілді билікті жаңа, әділ әрі ашық бәсекеге жол ашатын қағида бойынша жасақтауға көшкенін баса айтты.
Енді Мәжіліс депутаттарының 70 пайызы партиялық тізім арқылы, ал қалған 30 пайызы бір мандатты округтерден сайланады. Облыстар мен республикалық маңызы бар қалалардағы мәслихат депутаттары да аралас жүйе бойынша сайланады. Депутаттардың 50 пайызы бір мандаттық жүйе арқылы, 50 пайызы партиялық тізім бойынша өтеді. Ал аудан және облыстық маңызы бар қалалардағы мәслихат сайлауында азаматтар бір мандатты округтерден шыққан кандидаттарға дауыс береді. Осылайша, Мәжіліс пен мәслихаттар жаңа үлгі бойынша жасақталады. Сонда сайлаушылардың мүддесі жалпыұлттық және аймақтық деңгейде толық қорғалады. Өкілді билікке түрлі көзқарастағы азаматтардың келуіне мүмкіндік туады. Азаматтық қоғамның одан әрі дамуына айтарлықтай жағдай жасалады. Қасым-Жомарт Тоқаев
Мемлекет басшысы, сондай-ақ, Конституциялық реформа аясында саяси партияларды тіркеу рәсімі жеңілдетілгенін. Атап айтқанда, партия мүшелерінің санына қатысты талап өзгерді. Оның төменгі шегі төрт есе төмендеп, 20 мыңнан 5 мыңға дейін азайды. Партиялардың әр аймақтағы өкілдерінің саны кемінде 600 адам болуға тиіс еді, ал қазір 200 адамға дейін төмендеді. Осы және басқа да жүйелі шаралардың нәтижесінде елімізде көп уақыттан бері алғаш рет бірнеше жаңа саяси партия тіркелгенін айтты.
Сонымен бірге сайлау бюллетеніне «бәріне қарсымын» деген бағанның енгізілуі өте маңызды шешім болды. Партиялардың Мәжіліске өтуіне қажетті дауыстың төменгі шегі 7-ден 5 пайызға дейін азайды. Бұл да – елімізді демократияландыру жолындағы айрықша мәні бар қадам. Сайлау үдерісіне қоғамның түрлі өкілдерін барынша тарту үшін заңнамаға басқа да тың өзгерістер енгізілді. Мысалы, депутаттық мандаттың 30 пайызын әйелдерге, жастарға және ерекше қажеттілігі бар азаматтарға бөлу заң жүзінде бекітілді. Мұның бәрі саяси бәсекені күшейтеді, саяси жүйенің ашықтығын қамтамасыз етеді. Сондай-ақ саясаткерлердің жаңа буынының қалыптасуына жол ашады. Қасым-Жомарт Тоқаев
Президенттің сөзінше сайлау науқанын ұйымдастыру және оны өткізу ісінде аумақтық сайлау комиссиялары маңызды рөл атқарады. Енді облыстық сайлау комиссиялары кәсіби түрде тұрақты жұмыс істейді. Бұл шешім сайлауға қатысты іс-шаралардың сапалы атқарылуын қамтамасыз етеді.
Алдағы сайлаудың заңға сәйкес өтуіне, әділ әрі ашық болуына қатаң бақылау жасалады. Бұған Орталық сайлау комиссиясы және Бас прокуратура жауапты. Сайлау науқанын отандық және халықаралық байқаушылар жіті қадағалайды. Осы тұста азаматтарымыздың байқаушы ретінде белсенділік танытуы маңызды. Заңға сай барлық кандидат пен партияның бұқаралық ақпарат құралдарына шығуына бірдей мүмкіндік беріледі. Осы сайлау науқаны еліміздегі саяси мәдениеттің жоғары екенін айқын көрсетіп, қоғамымызды ұйыстыра түседі деп сенемін. Қасым-Жомарт Тоқаев
Президенттің айтуынша, біз дамудың жаңа дәуіріне қадам бастық.
Қазақстанда қарқынды және жан-жақты жаңару үдерісі жүріп жатыр. Бұл сайлау қоғамдағы өзгерістердің көрінісі ретінде саяси жүйеміздің одан әрі жаңғыруына зор ықпалын тигізеді. Қазір әлемде дәл осындай ауқымды өзгерістерді қолға алған мемлекеттер көп емес.Мәжіліс пен мәслихаттар сайлауы мемлекеттік билік институттарын жаңғырту жұмыстарының қорытынды кезеңі болмақ. Осылайша, «Күшті Президент – ықпалды Парламент – есеп беретін Үкімет» қағидаты толық іске асады.Біз бір ел, бір халық болып, Әділетті Қазақстанды құрып жатырмыз. Осы жолда түрлі сын-қатерді еңсеріп, көптеген маңызды міндетті бірге атқаруымыз керек. Мен баршаңызды азаматтық жауапкершілік танытып, Мәжіліс пен мәслихат сайлауына белсене қатысуға шақырамын. Қасым-Жомарт Тоқаев
Бұған дейін Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев «Жетінші шақырылымдағы Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісін тарату және Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісі депутаттарының кезектен тыс сайлауын тағайындау туралы» Жарлыққа қол қойған болатын. Құжатқа сәйкес, Мәжіліс депутаттарының кезектен тыс сайлауы 2023 жылдың 19 наурызына белгіленді.
Мемлекет басшысының тағы бір жарлығымен барлық деңгейдегі мәслихаттардың өкілеттігі мерзімінен бұрын тоқтатылды.
