Есімдері ел есінде: 2022 жылы арамыздан кеткен атақты қазақстандықтар
Сурет: Zakon.kz
Сурет: Facebook/Kazakhfilmstudios
Қазақстанның еңбек сіңірген әртісі, Мұхтар Әуезов атындағы Қазақ ұлттық драма театрының директоры Төлеубек Аралбай 72 жасында дүниеден өтті. Ол «Айдаһар жылы», «Шоқан Уәлиханов», «Азия», «Лейла дұғасы», «Мұстафа Шоқай», «Рэкетир», «Ликвидатор», «Жаужүрек мың бала» сынды туындыларда өнер көрсетті. «Үлкен қаланың кішкентай ханзадасы» фильміндегі рөлі үшін 2018 жылы Шанхай ынтымақтастық ұйымына мүше елдердің кинофестивалінде «Үздік ер адам рөлі» сыйлығымен марапатталды.
Профессор Қанат Бәйішев 81 жасында өмірден өтті. Ол мүйізі қарағайдай ҚарГУ проректор болып өызмет атқарды, ҚазМУ-де факультет деканы, Қазақстан Білім министрлігі ЖОО бас басқармасының бастығы, Қазақстан Республикасы Министрлер Кабинетінің аппаратының экология секторын басқарды.Ол сондай-ақ Экология және табиғи ресурстар вице-министрі және әл-Фараби атындағы ҚазҰУ Физика-химиялық талдау әдістері орталығының директоры қызметтерін атқарды.
Сурет: egemen.kz
Қазақ әдебиетіне зор үлес қосқан белгілі кеңестік және қазақ жазушысы, аудармашы Әбдіжәміл Нұрпейісов 98 жасында дүниеден өтті. Оның ең атақты шығармасы – «Қан мен тер» трилогиясы 30 шет тіліне аударылып, шетелдік әдебиеттанушылар тарапынан жоғары бағаға ие болды.
Сурет: ХКС
87 жасында сатирик-жазушы, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері, халықаралық «Алаш» сыйлығының және Қыдырбекұлы атындағы сыйлықтың лауреаты, Қазақстан Жазушылар одағы мен Журналистер одағының мүшесі Табыл Құлияс дүниеден өтті.
Сурет: parlam.kz
71 жасқа қараған шағында саясат және қоғам қайраткері, саясаттанушы, Қазақстан Республикасы Парламенті Сенатының бұрынғы депутаты Александр Савченко өмірден өтті. Ұзақ жылдар партия, кеңес органдарында еңбек етті, Жамбыл облыстық әкімшілігінің өнеркәсіп, энергетика және көлікті дамыту бөлімі бастығының орынбасары болды.
Сурет: enu.kz
79 жасында ЕҰУ-дің тұңғыш ректоры, профессор, академик Амангелді Құсайынов өмірден озды. Алтынсарин атындағы Қазақ білім академиясының президенті болған. Еуразия гуманитарлық институтының ректоры қызметін атқарған.
Алматыда кеңестік және қазақстандық ғалым, ауыл шаруашылығы ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Ұлттық ғылым академиясының академигі, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері, Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы ғылымдары академиясының вице-президенті Көпмағамбет Елемесов қайтыс болды.
Сурет: seleznev.kz
74 жасында Александр Селезнев атындағы Алматы хореографиялық училищесінің ұстазы, Қазақстанның еңбек сіңірген өнер қайраткері Адалят Акбарова қайтыс болды.Ол «Нава» ансамблінде хореограф, Қ.Құжамьяров атындағы Мемлекеттік республикалық ұйғыр музыкалық комедия театрында балетмейстер, «Халық сахнасы» және «Шығыс биі» пәндерінің оқытушысы болды.
Сурет: «Астана Опера» Мемлекеттік опера театрының баспасөз қызметі
Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері, «Астана Опера» балет театрының директоры Тұрсынбек Нұрқалиев 71 жасқа қараған шағында дүниеден өтті. Ол еліміздегі хореографиялық өнердің негізін салушылардың бірі болды. Б.Асафиевтің «Бахчисарай субұрқағы», П.Чайковскийдің «Щелкунчик және аққу көлі», Л.Минкустың «Баядере», А.Адамның «Жизель» балеттерін қойды.
Сурет: Лермонтов атындағы ұлттық орыс драма театры
Кеңестік және қазақстандық театр және кино актері, режиссер, халық әртісі, Қазақстан Мемлекеттік сыйлығының лауреаты, Еңбек Ері, «Еңлік гүл» сыйлығының, «Сахнагер» ұлттық театр сыйлығының иегері, әлемдегі тұңғыш балалар театрының негізін қалаушы. Театр Юрий Померанцев 100 жасында қайтыс болды. Шығармашылық мансабында ол 300-ден астам рөлдерді сомдаған. Ол Шәкен Аймановтың «Біздің қымбатты дәрігер» фильміндегі рөлінен кейін кеңінен танылды.
Сурет: Facebook/Батыр Казыбаев
Белгілі қазақ журналисі, медиа-менеджер, Alash Media Group холдингінің негізін қалаушы Батыр Қазыбаев 54 жасында қайтыс болды.
Сурет: видеодан скриншот
Алматыда 64 жасында белгілі қазақстандық ғалым және этносемиолог, профессор, Мәдени мұра академиясы Халықаралық ғылыми кеңесінің толық мүшесі (Хельсинки, Финляндия), Халықаралық семиотика қауымдастығының атқарушы комитетінің мүшесі Әнуар Ғалиев қайтыс болды. Ол 300-ден астам ғылыми еңбектердің авторы. Ғалымның негізгі ғылыми қызығушылықтарының саласына тарих философиясы, әлеуметтік-мәдени антропология, этносемиотика жатады.
Сурет: А.Браунның отбасылық мұрағатынан
85 жасында кеңестік және қазақ мемлекет қайраткері, Целиноград (Ақмола) облысының басшысы, егінші-малшы, ойшыл, КСРО-ның соңғы Социалистік Еңбек Ері Андрей Браун қайтыс болды. Ол Целиноград облысының ауыл шаруашылығын Қазақстанның ғана емес, КСРО-ның үздіктерінің біріне айналдыра білді.
Сурет: Instagram/zhanarbek.ashimzhan
Қазақтың белгілі дикторы Әбдірәлі Бөлебай 69 жасында дүниеден өтті. Осы жылдар ішінде Қазақ радиосы мен теледидарында диктор, «Хабар» телеарнасында «Жеті күн» ақпараттық-сараптамалық бағдарламасының жүргізушісі, жаңалықтар қызметінің жүргізушісі, Президент телевидениесінің және Радиокешенің продюсері.
Сурет: Facebook/askhat.aimagambetov
Қазақстанның бұрынғы білім министрі Шәмша Беркімбаева 79 жасында қайтыс болды. 2003-2011 жылдар аралығында ҚазНацЖенПУ ректоры қызметін атқарып, Қазақстанның білім мен ғылымның дамуына зор үлес қосты.
Сурет: Қазақстан баспасөз клубы
Қазақстан Республикасы Жеңіл өнеркәсіп кәсіпорындары қауымдастығының басқарма төрайымы Любовь Худова 76 жасында қайтыс болды. Бұл қызметте 20 жылға жуық еңбек етіп, осы саланың дамуына үлкен үлес қосты.
Сурет: Ғани Берістемовтың жеке мұрағатынан
Алматылық хирург, «Алтын дәригер» атағының иегері, No7 қалалық клиникалық аурухананың хирургия бөлімінің меңгерушісі Ғани Берістемов 54 жасында өмірден озды. Ол да ұзақ жылдар Алматыдағы Орталық қалалық клиникалық аурухананың хирургия бөлімін басқарды.
Сурет: tl.kz
Қазақстан Республикасының халық әртісі, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты, көрнекті қоюшы режиссер, Алматыдағы М.Лермонтов атындағы драма театрының жетекшісі Рубен Андриасян 84 жасқа қараған шағында Америкада қайтыс болды. Өмірінің соңғы жылдаын өнер майталманы АҚШ-та өткізді.
Сурет: Facebook/Vladimir Tverdokhlebov
Алматыда 85 жасында монументші-суретші Владимир Твердохлебов қайтыс болды. Ол Қазақстанның монументалды өнерінің негізін салушылардың бірі, Алматы қаласының көрнекті нысандарының бірі болып табылатын «Шығыс күнтізбесі» субұрқағының авторы және жасаушысы болды.
Сурет: Facebook/Pravo.kz
Мемлекет және қоғам қайраткері Балташ Тұрсымбаев 76 жасында дүниеден өтті. Ұзақ жылдар бойы жоғары жауапты қызметтерде жемісті еңбек етті, екі рет Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары қызметін атқарды, Қазақстан Республикасы Қауіпсіздік Кеңесінің хатшысы, Сыртқы істер министрлігінің Ерекше тапсырмалар жөніндегі Елшісі болды. Қазақстан Республикасы, Қостанай облысы әкімдігінің басшысы қызметтерін атқарған.
Сурет: ҚР СІМ
Мемлекет қайраткері, қазақ дипломатиясының майталманы Уәлихан Қоңырбаев 76 жасында дүниеден өтті. Қазақстанның Моңғолиядағы дипломатиялық өкілдігін басқарды, Қазақстан Республикасы Парламентінің депутаты болды.
Сурет: ru.qaj.kz
Экс-Көлік және коммуникация министрі, «Қазақстан темір жолы» ҰК» АҚ-ның экс-президенті Қажмұрат Нағманов 74 жасында қайтыс болды. Ол жоғары лауазымды қызметтерді атқарған, оның ішінде ҚАТЭП Қазақстан мемлекеттік атом энергетикасы және өнеркәсіп кәсіпорындары корпорациясының вице-президенті, президенттік компания болды. «Қазэнергосервис», Солтүстік Қазақстан облысының әкімі қызметін атқарды.
Қазақтың тіл білімі саласындағы ғалымы, тіл жанашыры, түркітанушы, филология ғылымдарының докторы, профессор, жаратылыстану ғылымдарының академигі Бабаш Әбілқасымов 91 жасқа қараған шағында дүниеден өтті.
Алматыда 85 жасында кеңестік қазақ театр және кино актрисасы, Қазақстан Республикасының халық әртісі Роза Әшірбекова дүниеден өтті. Сахналық дебюті – «Қаракөз қарындасым» қойылымындағы Анна рөлі. Кинотеатрда актриса алғаш рет 1977 жылы «Ұлдың оралуы» драмасындағы Дариғаның образында пайда болды.
Сурет: Telegram/Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлігі
76-шы жылы қазақтың көрнекті қолбасшысы, отставкадағы генерал-лейтенант Федор Щербаков дүниеден өтті. Ол Тәуелсіз Қазақстанның Қарулы Күштерінің құрылуы мен дамуының бастауында тұрды. Құрама әскер қолбасшысының бірінші орынбасары, бірінші армия корпусының қолбасшысы, Құрлық әскерлерінің қолбасшысы – Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрінің бірінші орынбасары, Жалпы күштердің қолбасшысы болды.
Кеңестік және қазақстандық геолог, геология-минералогия ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Ұлттық ғылым академиясының корреспондент-мүшесі Нәсіпқали Сейітов 78 жасында дүниеден өтті.
Сурет: Facebook/Марлан Нысанбаев
Алматыда Қазақстанның еңбек сіңірген өнер қайраткері, мүсінші, ҚР Көркемсурет академиясының мүшесі Тілеуберді Бинашев қайтыс болды. Оның туындылары – Күләш Байсейітова, Құрманғазы, Ахмет Жұбанов ескерткіштері, Райымбек даңғылындағы этнографиялық мүсіндер қаланың сәулеттік келбетіне, А.Қастеев атындағы Мемлекеттік музей қорына сән беріп тұр. Абайдың бюсті Жетісу облысы әкімдігі ғимаратының жанындағы Гүлдер алаңында орнатылған.
Сурет: ua.dmitryfirtash.com
Тәуелсіз Қазақстанның тұңғыш Энергетика және отын ресурстары министрі Қадыр Байкенов 77 жасында дүниеден өтті. Еңбек жолында ол Қазақстан Компартиясы Алматы облыстық комитетінің хатшысынан бастап Энергетика және отын ресурстары министрі, Қазақстан Республикасы Министрлер Кабинеті жанындағы Қазақстан Республикасы Қорғаныс өнеркәсібі комитетінің төрағасына дейінгі маңызды саяси қызметтерді атқарды.
Сурет: ua.dmitryfirtash.com
Алматыда 75 жасқа қараған шағында КСРО және Қазақстан Жазушылар одағының мүшесі, Қазақстан Республикасы Журналистер одағы сыйлығының лауреаты Амантай Ахетов өмірден озды. Оның қаламынан қазақтың 20-ға жуық белгілі жазушы-ақындары орыс тілінде кітаптар шығарды. Ахетов шығармалары Мәскеуде "Художественная литература" баспасынан шыққан қазіргі қазақ жазушылары шығармаларының үш томдығына да енді.
Сурет: wikipedia
Педагогика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Ғылым академиясының академигі, мемлекет және қоғам қайраткері Серік Пралиев 80 жасқа қараған шағында дүниеден өтті. Еліміздің бірқатар жоғары оқу орындарының ректоры қызметін атқарып, Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің жетекші қызметкері болып, отандық ғылымның дамуына зор үлес қосты.
Сурет: iacis.ru
Қазақстан Республикасы Парламенті Сенаты жанындағы Сенаторлар кеңесінің мүшесі Қайрат Ищанов 72 жасқа қараған шағында дүниеден өтті. Ол колхоз төрағасы, Атырау облысы әкімінің орынбасарынан бастап ҚР Парламенті Сенаты төрағасының орынбасарына дейінгі аралықта үлкен қызметтік жолды өтті.
Сурет: anatili.kazgazeta.kz
Сатирик, журналист, қоғам қайраткері Көпен Әмірбек 72 жасында дүниеден өтті. «Қазақ әдебиеті», «Егемен Қазақстан» газеттерінде, «Қазақстан», «Шалқар» радиостанцияларында, «Ара-Шмел» журналында қызмет атқарған ол «Көпен келе жатыр» сатиралық театры арқылы көрерменге кеңінен танымал. !...». Орыс әдебиетінің классиктері И.Крыловты, С.Михалковты, С.Маршакты қазақ тіліне аударған.
Сурет: YouTube/Конысбай Абил
Халық ақыны, айтыскер, сазгер, қазақ журналисі Қонысбай Әбіл 69 жасында дүниеден өтті. Әртүрлі жауапты қызметтерді, соның ішінде. облыстық «Торғай таңы» газетінде бас редактордың орынбасары, «Арқалық таңы» газетінде бас редактор, Торғай облыстық телерадиокомпаниясының төрағасы болды.
Сурет: wikimedia
84 жасында қазақ балетінің аңызы, халық әртісі, балетмейстер Болат Аюханов қайтыс болды. Ол Алматы хореографиялық училищесінің көркемдік жетекшісі болды, «Алматының жас балеті» хореографиялық миниатюра ансамблін құрды. 1965-2010 жылдары қазақ композиторларының музыкасына 30-дан астам балет қойылымдарын қойды.
Сурет: kfb.kz
Атақты кеңестік және қазақстандық боксшы, КСРО чемпионы, Қазақ КСР және Қазақстан чемпионаттарының бірнеше дүркін жеңімпазы Болат Теміров 54 жасында дүниеден өтті. 1992 жылғы Олимпиаданың қатысушысы, Қазақстан құрамасының капитаны, ҚФБ бас хатшысы болды.
Сурет: evrazia-ural.ru
Белгілі қоғам қайраткері, философия ғылымдарының докторы, профессор Амангелді Айталы 83 жасында дүниеден өтті. Ұзақ уақыт білім беру саласында еңбек етті, Парламент Мәжілісінің депутаты болды. 100-ден астам ғылыми жарияланымның және үш ғылыми мақаланың авторы.
