Жеке кәсіпкерлер және міндетті медициналық сақтандыру: жарналар мен жеңілдіктер туралы нені білу маңызды
Фото: pixabay
Қанша және қалай төлеу керек
Жеке кәсіпкерлер мен жеке практикамен айналысатын жеке тұлғалар басқа да әлеуметтік төлемдермен қатар міндетті медициналық сақтандыруға тіркелген жарнаны – 1,4 ең төменгі жалақының 5%-ын, яғни 2025 жылы 5 950 теңгені төлейді.
Егер жалдамалы жұмысшылар болса, оларға қосымша ақы төлеу қажет: шегерімдер – олардың табысының 3%-ы (бірақ 25500 теңгеден аспайтын) жұмыс берушінің есебінен, ал жарналар – 2%-ы (17 000 теңгеге дейін) – жалдамалы қызметкерлердің табысынан.
Егер кәсіпкер бір мезгілде жалдамалы жұмыс істесе, ол жеке кәсіпкер ретінде де, жұмысшы ретінде де жарна төлейді.
Бұл ретте кейбір санаттар жарналардан босатылады – мысалы, қызметі ресми түрде тоқтатылған жеке кәсіпкерлер, мүгедектер, зейнеткерлер, марапаттары бар көп балалы аналар және күндізгі бөлімде оқитын студенттер.
Белсенді жеке кәсіпкерде декреттік демалыста жүрген әйелдер, егер олар қызметін тоқтатуды ресімдемеген болса, жарна төлеуге міндетті.
Неліктен уақытында төлеу маңызды
Жарналарды ай сайын немесе бірнеше айға алдын ала төлеуге болады. Кешіктіру қарыздар мен өсімпұлдарға, сондай-ақ міндетті медициналық сақтандыру жүйесіндегі мәртебесін жоғалтуға әкеледі.
"Міндетті түрде жарна төлеу әр адамның сапалы медициналық көмекке қол жеткізуінің кепілі болып табылады. Жеке кәсіпкерлер тегін емделу құқығына ие болу үшін осыны сақтауы керек", – деп түсіндірді Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорының ресми өкілі Зәбира Оразалиева.
Жеке кәсіпкер жеке клиникаларда емделсе де, төлеуден бас тарту мүмкін емес – міндетті медициналық сақтандыру мемлекеттік және жеке мекемелердегі қызметтерді қамтиды. Егер жеке кәсіпкер өз ісін жапқан болса, ол кәсіпкер ретінде төлемді тоқтатады, бірақ өз бетінше немесе жұмыс беруші арқылы жарна төлей отырып, сақтандыру мәртебесін сақтай алады.
Төлемдерді (жарналар мен аударымдарды) екінші деңгейлі банктер, олардың мобильді қосымшалары және 122 және 121 кодтары бар "Қазпочта" АҚ кассалары арқылы жүзеге асыруға болады.
Сондай-ақ дұрыс деректерді көрсету маңызды – ЖСН, толық аты-жөні және сомасы.