Алматыда "Мүмкіндіктер уақыты — болашағы бар бала" атты халықаралық ғылыми – практикалық конференция өтті. Қазақстаннан және шетелдерден келген жетекші сарапшылар мен практиктер ерекше қажеттіліктері бар балаларға ерте көмек көрсетуге қатысты маңызды мәселелерді және Қазақстанда ерте араласу жүйесін дамыту перспективаларын талқылады.
Бұған дейін Алматы қаласының әкімі Ерболат Досаевтың тапсырмасы бойынша мегаполисте Алматы қаласының жұмыспен қамту және әлеуметтік бағдарламалар басқармасының бірегей ерте араласу орталығы құрылды, ол жыл сайын 1 000 баланы қамтуды жоспарлап отыр.
Бүгінгі таңда Алматы қаласында 18 жасқа дейінгі 9 526 бала ерекше қажеттілікке ие. 3 жасқа дейінгі ерекше қажеттіліктері бар балалар 800-ге жуық. 2024 жылдың басынан бастап ұрықты қорғау орталығының ерте араласу жүйесі аясында "Бір күндік клиника" жобасын іске асыра отырып, туа біткен даму ақауларының 918 жағдайы анықталды, осылайша даму ақауларын ерте анықтау қамтамасыз етілді, бұл нәресте өлімінің төмендеуіне әкелді. Педагогикалық түзету органдары (ПТО, ПМПК) 2024 жылдың өткен кезеңінде 1683 балаға көмек көрсетті. 2024 жылдың өткен кезеңінде ерекше қажеттіліктері бар 1000 бала мемлекеттік әлеуметтік тапсырыс арқылы арнаулы әлеуметтік қызметтермен (АӘҚ) қамтылды.
"Алматы қаласының ерте араласу жүйесі өмірдің ең ерте кезеңдерінде балалардың дамуындағы бұзушылықтарды анықтауға және кешенді көмек көрсетуге бағытталған. Бұл балалардың мүгедектік деңгейін төмендетіп қана қоймай, балалар мен олардың отбасыларының өмір сүру сапасын едәуір жақсартады. Құрылған ерте араласу орталығының бірегейлігі регламент негізінде денсаулық сақтау, білім беру және әлеуметтік қорғау басқармалары арасындағы ведомствоаралық өзара іс — қимыл жүйесін енгізу болып табылады, ол баланы ерте араласу бағдарламасына анықтаған және қабылдаған сәттен бастап және ол аяқталғанға дейін ведомстволық өзара іс-қимыл процесін кезең-кезеңімен сипаттайды", — деді Алматы әкімінің орынбасары Әсем Нүсіпова.
Ол сонымен қатар жаңа орталықтың артықшылықтарын атап өтті:
- - қадамдық қолжетімділік қағидаты бойынша қаланың әрбір ауданында ерте араласу қызметтерін құру, онда балаға және оның отбасына көмек көрсетуге жан-жақты көзқарасты қамтамасыз ететін мамандардың пәнаралық тобының қызметі қамтамасыз етіледі;
- - ерте араласу бағдарламасын тиімді іске асыру үшін процестің барлық қатысушыларының жұмысын үйлестіруді қамтамасыз ететін ерте араласуды енгізудің ведомстволық өзара іс-қимыл жөніндегі Алматы әкімдігінің Комиссиясын құру.
Ерте араласу орталығының ашылуы физикалық, когнитивті және эмоционалдық дамудың негізгі дағдылары мен негіздері қалыптасатын маңызды кезеңді — туғаннан үш жасқа дейін қамтитын жүйені құруға мүмкіндік берді. Осы кезеңдегі уақтылы араласу бұзушылықтардың салдарын азайтады, бұл баланың қоғамға сәтті интеграциялануына ықпал етеді.
Конференция жұмысына алыс және жақын шетелдердің 7 елінен ерте араласу саласындағы 11 халықаралық сарапшы қатысты. Бұдан басқа, онлайн-форматқа Қазақстанның түрлі елдері мен өңірлерінен денсаулық сақтау, білім беру және әлеуметтік қорғау мамандары қатысты. Конференция балалардың мүгедектік деңгейін төмендетудің заманауи тәсілдерін талқылау, сондай-ақ сарапшылар қауымдастығы арасындағы ынтымақтастық пен тәжірибе алмасуды нығайту үшін маңызды алаңға айналды.
Іс-шара қорытындысы бойынша Қазақстанда ерте араласу жүйесін одан әрі дамыту және жетілдіру бойынша ұсыныстар әзірленді. Ерекше қажеттіліктері бар балалардың өмір сүру сапасын жақсарту және олардың отбасыларын қолдау бойынша одан әрі қадамдар жасауға негіз болатын қарар әзірленді.